Praktyki antykonkurencyjne.
Warunkiem zastosowania unijnego prawa konkurencji jest, zgodnie z art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawny art. 81 TWE), „możliwość wpływu określonej praktyki antykonkurencyjnej na handel między państwami członkowskimi”. Zatem, jeżeli określona praktyka narusza, w sposób faktyczny lub tylko potencjalny, jedynie handel na obszarze jednego z państw członkowskich, to wówczas taka praktyka nie jest objęta unijnym prawem konkurencji. Zaznaczyć należy przy tym, że pojęcie wpływu określonej praktyki na handel między państwami członkowskimi, powinno być rozumiane w sposób szeroki. Odwołując się do poglądów wyrażonych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, przesłanka ta jest spełniona „jeżeli na podstawie obiektywnych czynników prawnych lub faktycznych, można z wystarczającym stopniem prawdopodobieństwa przewidzieć, że dana praktyka może mieć wpływ bezpośrednio lub pośrednio, rzeczywiście lub potencjalnie na warunki handlu pomiędzy państwami członkowskimi, co zarazem może zaszkodzić realizacji celu integracyjnego”.
Stosowanie unijnych reguł prawa konkurencji nie jest ograniczone jedynie do przypadków faktycznego wpływu praktyki antykonkurencyjnej na handel między państwami członkowskimi, gdyż wystarczy już sama możliwość. Przesłanki możliwości wpływu danej praktyki na handel między państwami członkowskimi muszą występować w co najmniej dwóch państwach członkowskich, jednakże nie jest konieczne aby obejmowały obszar całego terytorium państwa. Zasadniczo im silniejsza jest pozycja danego przedsiębiorstwa, tym większe jest prawdopodobieństwo, że handel zostanie naruszony w odczuwalny sposób.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, będący krajowym organem antymonopolowym jest odpowiedzialny nie tylko za przestrzeganie krajowych reguł uczciwej konkurencji, ale również za przestrzeganie reguł konkurencji o których stanowią przepisy unijne. Odwołując się do art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 1/2003, w razie stwierdzenia naruszenia reguł konkurencji ustanowionych przez Unię Europejską, krajowy organ antymonopolowy jest zobligowany do faktycznego stosowania regulacji Traktatowych, do interwencji, w szczególności poprzez wydanie decyzji o uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję i nakazać zaniechanie jej stosowania.
Objęcie regulacjami przepisów europejskiego prawa konkurencji zachowań polskich przedsiębiorców nie wyklucza automatycznie stosowania w stosunku do nich przepisów prawa krajowego, dlatego też często możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której równocześnie znajdą zastosowanie zarówno przepisy europejskiego, jak i polskiego prawa konkurencji. Przewidując wystąpienie takich sytuacji w rozporządzeniu nr 1/2003 zostały przewidziane normy służące rozstrzyganiu konfliktów powstałych na tym tle (tzw. reguły konwergencji). Stosowanie krajowego prawa konkurencji nie może prowadzić do sytuacji w której zakazuje praktyk, które nie ograniczają konkurencji w rozumieniu przepisów unijnych. Państwom członkowskim została stworzona możliwość wprowadzenia na terytorium swojego kraju oraz stosowania przepisów, które przewidują zakaz lub też sankcje za jednostronne praktyki stosowane przez przedsiębiorstwa, będące bardziej restrykcyjne niż jest to przewidziane w prawie unijnym.
Koncentracja przedsiębiorców.
Granice stosowania przepisów polskiej ustawy antymonopolowej oraz regulacji unijnych odnoszących się do koncentracji przedsiębiorców są wyznaczane przez rozporządzenie Rady nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw. Zastosowanie tych przepisów ma miejsce w przypadku koncentracji o charakterze unijnym, którego ustalenie następuje w oparciu o wielkość obrotów uzyskiwanych przez przedsiębiorców – podmioty uczestniczące w koncentracji. Koncentracje mające charakter transgraniczny – unijny, podlegają kontroli Komisji wyposażonej w tym celu w uprawnienia decyzyjne, inspekcyjne oraz represyjne w stosunkach do przedsiębiorców chcących dokonać koncentracji, o których mowa odpowiednio w art. 8, art. 11-12 oraz art. 14 i 15 wspomnianego powyżej rozporządzenia Rady nr 139/2004.
Bibliografia:
1) A. Stawicki, E. Stawicki [red.], Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011;
2) C. Banasiński, E Piontek [red.], Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, wyd. LexisNexis, Warszawa 2009;
3) K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2008.
