Zmiana ustawy o VAT

Zmiana ustawy o VAT

Ustawa wprowadza:

– nową definicję terytorium Polski, terytorium państwa członkowskiego oraz terytorium państwa trzeciego.

Nowe przepisy dopuszczają możliwość modyfikacji stosowanej na potrzeby VAT definicji terytorium kraju, państwa członkowskiego oraz państwa trzeciego w przypadku zawarcia umów między Rzeczpospolitą Polską a państwami członkowskimi lub państwami trzecimi dotyczących budowy i utrzymania mostów transgranicznych. W przypadku zawarcia takich umów oraz w związku ze stosownymi decyzjami Rady upoważniającymi do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 5 dyrektywy 2006/112, most i miejsce jego budowy, położone poza terytorium kraju, za które jest odpowiedzialna Rzeczpospolita Polska, uznawać się będzie za część terytorium kraju, natomiast most i miejsce jego budowy, położone na terytorium kraju, za które będzie odpowiedzialne państwo członkowskie lub państwo trzecie, uznawać się będzie odpowiednio za część terytorium tego państwa członkowskiego lub tego państwa trzeciego;

– zmiany w zakresie opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnej dostawy towarów oraz nieodpłatnej dostawy usług (art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Od 1 kwietnia 2011 r. opodatkowaniu będzie podlegać nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów. W porównaniu do obecnie obowiązującego przepisu usunięto sformułowanie wskazujące, że opodatkowaniu podlega nieodpłatne przekazanie towarów na cele „inne niż związane z” prowadzonym przedsiębiorstwem podatnika.

Po usunięciu wskazanego wymogu każde nieodpłatne przekazanie także na cele związane z przedsiębiorstwem podatnika podlegać będzie opodatkowaniu, jeżeli przy nabyciu tych towarów podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia. Tak jak dotychczas zastosowanie przepisów dotyczących opodatkowania nieodpłatnych przekazań będzie wyłączone w przypadku przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek. Podobna zmiana będzie obowiązywać w zakresie nieodpłatnego świadczenia usług, z tym, że znowelizowany art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT wskazuje, że w tym przypadku opodatkowaniu podlegać będzie świadczenie usług do celów „innych niż działalność gospodarcza podatnika”.

Ponadto zgodnie ze zmienionym przepisem za odpłatne świadczenie usług uznaje się nie tylko nieodpłatne świadczenie usług, ale również użycie towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa do celów innych niż działalność przedsiębiorstwa podatnika, w tych przypadkach, w których podatek podlegał w całości lub w części odliczeniu;

– przepis odnoszący się do tzw. refakturowania.

Zgodnie z dodanym art. 8 ust. 2a ustawy o VAT przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, będzie brał udział w świadczeniu usług, przyjmować się będzie, że ten podatnik sam otrzyma i wyświadczy te usługi;

– zmiany polegające na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT z tytułu dostawy złomu oraz przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych ze sprzedawcy na nabywcę.

Jednocześnie w tych przypadkach nabywcom będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku należnego, jako podatku naliczonego;

– zasadę, że w przypadku, gdy świadczącym usługi lub dokonującym dostawy towarów na terytorium kraju jest podmiot nieposiadający siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, wówczas podatnikiem z tytułu tych czynności jest zawsze usługobiorca lub nabywca towarów.

W dotychczas obowiązującym stanie prawnym w takich przypadkach podatnikiem był usługobiorca lub nabywca towarów, jednakże reguła ta przewidywała liczne wyjątki. Od 1 kwietnia 2011 r. jedyny wyjątek od tej zasady dotyczy usług, do których zastosowanie znajduje art. 28e ustawy o VAT (usługi związane z nieruchomościami, w tym usługi świadczone przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usługi przygotowywania i koordynowania prac

budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego), dla których miejscem świadczenia jest miejsce położenia nieruchomości.

W takich przypadkach podatek rozliczać będzie usługodawca, o ile będzie nim podmiot zarejestrowany w Polsce dla celów VAT, jako „podatnik VAT czynny” lub jako „podatnik VAT zwolniony”;

– doprecyzowanie definicji kwoty należnej (obrotu stanowiącego podstawę opodatkowania VAT) określonej w art. 29 ustawy o VAT.

Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Zmiana doprecyzowuje za dyrektywą 2006/112/WE, że w kwocie należnej mieszczą się również świadczenia należne od osób trzecich;

– nowe zwolnienia z VAT dla usług w zakresie opieki medycznej świadczonych na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich terenie (art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT) oraz usług w zakresie opieki medycznej, które zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej od takich podmiotów jak zakłady opieki zdrowotnej oraz osób wykonujące zawody medyczne m.in.: lekarze, pielęgniarki, położne (art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT);

– zmiany w zasadach ustalania proporcji dla celów rozliczenia VAT naliczonego, który tylko w części dotyczy czynności opodatkowanych (art. 90 ust. 1 ustawy o VAT). W przypadku, gdy proporcja przekroczy 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł, podatnik będzie miał prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100 %.

Regulacja ta w sposób istotny zmienia zasady rozliczania proporcji dla podmiotów o dużych obrotach. W jej efekcie rozliczenie 100% podatku naliczonego, który w części dotyczy czynności zwolnionych z VAT będzie możliwe tylko wówczas, gdy kwota podatku naliczonego niepodlegającego odliczeniu nie przekracza 500 zł. Dokonując ustalenia proporcji, po ustaleniu, że wynosi ona 98%, podatnicy będę musieli ponadto ustalić, ile wynosi wartość podatku. Jeśli więcej niż 500 zł, to cała kwota tego podatku nie będzie podlegać odliczeniu. Należy zaznaczyć, że w praktyce ten podatek będzie podlegał odliczeniu, jeżeli wyliczony wskaźnik przekroczy wartość 90,01%, ponieważ z uwagi na zasady zaokrąglania w górę do najbliższej liczby całkowitej, należy uznać w takim przypadku, że wskaźnik proporcji wynosi 100%. W przypadku, gdy proporcja nie przekroczyła 2% podatnik będzie miał prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%. W tym przypadku nowy przepis znosi zakaz odliczania podatku naliczonego, jeżeli udział obrotów opodatkowanych w obrotach ogółem nie przekroczył w poprzednim roku 2%. Prawo do odliczenia będzie opcjonalne, a nie obligatoryjne. Jednocześnie zgodnie z przepisami przejściowymi powyższe zasady obliczania proporcji będą miały zastosowanie do korekty rocznej dokonywanej na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy o VAT począwszy od korekt dokonywanych za rok 2011. Zastosowanie powyższych zasad nastąpi zatem w 2012 r.

Polecane

Najnowsze