Definicja produktu niebezpiecznego

Definicja produktu niebezpiecznego

Zagadnienia wstępne

Producent (wytwarzający w zakresie swojej działalności gospodarczej) produkt niebezpieczny odpowiada za szkodę wyrządzoną komukolwiek przez ten produkt (art. 4491 § 1 k.c.). Produkt niebezpieczny to taki, który nie zapewnia bezpieczeństwa, którego można rozsądnie oczekiwać przy normalnym użyciu przedmiotu. Zgodnie z § 2 omawianego przepisu produktem jest rzecz ruchoma, choćby została ona połączona z inną rzeczą. Oznacza to, że produktem będzie nadal rzecz ruchoma, która została połączona w sposób trwały z inną ruchomością lub nawet nieruchomością. Przykładem mogą być materiały budowlane użyte przy wznoszeniu budynku (W. Dubis [w:] Kodeks Cywilny. Komentarz, E. Gniewek (red.), art. 4491 k.c., Legalis).

Produkt

W zakresie pojęcia produktu mieszczą się także zwierzęta i energia elektryczna. W związku z tym płody rolne i zwierzęta hodowlane także mogą być produktem niebezpiecznym. Jednakże produktem niebezpiecznym nie mogą być dobra intelektualne np. w postaci programu komputerowego (Z. Banaszczyk [w:] Kodeks cywilny. Komentarz do art. 1-44910, Tom I, K. Pietrzykowski (red.), art. 4491 k.c., Legalis). Względy celowościowe przemawiają jednak za tym, aby program komputerowy mógł być uznany jako produkt w rozumieniu komentowanego przepisu z uwagi na to, że może on być źródłem wielu poważnych szkód (Z. Banaszczyk [w:] Kodeks cywilny. Komentarz do art. 1-44910, Tom I, K. Pietrzykowski (red.), art. 4491 k.c., Legalis za Z. Gawlik, w: Komentarz KC 2010, Tom III, A. Kidyba (red) s. 522). Aktualnie nie jest jednak możliwe uznanie programu komputerowego za produkt niebezpieczny. Należy jednak przyjąć, że produktem niebezpiecznym będzie już każdy produkt, w którym zamieszono program komputerowy np. samochód (Z. Banaszczyk [w:] Kodeks cywilny. Komentarz do art. 1-44910, Tom I, K. Pietrzykowski (red.), art. 4491 k.c., Legalis za M. Jagielska, Odpowiedzialność 2000, s. 497; taż, w: System PrPryw, t. 6, s. 899 i nast.; C. Czech-Śmiałkowski, Dobra intelektualne jako produkt niebezpieczny, R.Pr. 2006, z. 6, s. 88). Krew i produkty krwiopochodne, tkanki oraz inne narządy ludzkie nie są rzeczami a tym samym nie są ruchomościami, więc nie mogą być uznane za produkt niebezpieczny. Według większości przedstawicieli doktryny krew i produkty krwiopochodne, tkanki oraz inne narządy ludzkie są produktami (Z. Banaszczyk [w:] Kodeks cywilny. Komentarz do art. 1-44910, Tom I, K. Pietrzykowski (red.), art. 4491 k.c., Legalis za Łętowska, Prawo 1999, s. 91; M. Nesterowicz, Odpowiedzialność, s. 17; C. Żuławska, w: Komentarz 2009, I, s. 652, E. Bagińska, Nowe unormowanie, s. 40 i Łętowska, Ochrona 2001, s. 133; a także M. Jagielska, Podstawy odpowiedzialności, s. 55-56).

Niebezpieczny

Produkt jest niebezpieczny, gdy nie zapewnia bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać, uwzględniając normalne użycie produktu (art. 4491 §  3). Normalne użycie produktu to używanie go zgodne z jego przeznaczeniem, ale też i takie jego wykorzystanie, które nie odpowiada typowemu przeznaczeniu rzeczy, ale może być przewidziane przez producenta, importera lub sprzedawcę w związku ze sposobem jego używania lub też cechami osób, które rzeczy tej używają. Chodzi tutaj w szczególności o produkty przeznaczone dla osób niepełnosprawnych, zabawki dla dzieci, środki kosmetyczne, czy farmaceutyczne, które muszą być konstruowane i wykonywane w taki sposób, i z takich materiałów, aby uniemożliwić korzystanie z nich niezgodnie z przeznaczeniem, bądź zminimalizować niepożądane skutki takiego ich użycia (W. Dubis [w:] Kodeks Cywilny. Komentarz, E. Gniewek (red.), art. 4491 k.c., Legalis). O tym, czy produkt jest bezpieczny, decydują okoliczności z chwili wprowadzenia go do obrotu, a zwłaszcza sposób zaprezentowania go na rynku oraz podane konsumentowi informacje o właściwościach produktu. Produkt nie może być uznany za niebezpieczny tylko dlatego, że później wprowadzono do obrotu produkt ulepszony. Bezpieczeństwo produktu oceniane jest według kryteriów obiektywnych. Chodzi o typowe używanie produktu w sposób bezpieczny, którego można oczekiwać od produktów danego rodzaju ze względu na ich przeznaczenie, informacji przekazanych konsumentowi co do jego zastosowania, właściwości, sposobu korzystania, naprawy i konserwacji (W. Dubis [w:] Kodeks Cywilny. Komentarz, E. Gniewek (red.), art. 4491 k.c., Legalis).

Polecane

Najnowsze