Istota propozycji stanowczej

Istota propozycji stanowczej

Pojęcie

Chodzi tutaj o taką postać oświadczenia woli (art. 66 § 1 KC), która wyraża stanowczą

decyzję oferenta zawarcia umowy. Istota tej stanowczości wyraża się w tym, iż zbędne są już po stronie oferenta jakiekolwiek dalsze oświadczenia, aby umowa doszła do skutku. Od chwili złożenia oferty zawarcie umowy uzależnione jest wyłącznie od przyjęcia jej bądź nie przez oblata. Osoba składająca ofertę nie jest zobligowana do składania kolejnego oświadczenia woli, które ewentualnie mogłoby być zastąpione orzeczeniem sądy na podstawie art. 64 KC i art. 1047 KPC. W tym przypadku o kwestii dojścia umowy do skutku w następstwie przyjęcia oferty rozstrzyga sąd w zwykłym orzeczeniu deklaratywnym.

Zarys orzecznictwa

Zdaniem Z. Radwańskiego w związku z powyższą tezą niejasne jest uzasadnienie uchwały SN (7) z 28.9.1990 r. Otóż zawiera ono stwierdzenie, iż „związanie ofertą, w razie zachowania się składającego ją w sposób niezgodny ze swoim stanowiskiem, pociąga za sobą ewentualną odpowiedzialność na zasadach ogólnych (art. 415 i n. KC)”. Mianowicie oferent nie ma już wówczas żadnego wpływu na dalsze losy złożonej przez siebie oferty, co wyklucza jego możliwość zachowania się niezgodnie z osobiście przyjętym stanowiskiem. Tego typu zachowanie nie posiada waloru doniosłości prawnej i nie rzutuje negatywnie na dojście umowy do skutku, jeżeli oblat przyjmie ofertę.

Kombinowana metoda oświadczeń woli

Warto przy tym wskazać, że o aspekcie stanowczości decyzji zawarcia umowy rozstrzyga rozpoznanie osiągnięte w następstwie przeprowadzenia tzw. kombinowanej metody wykładni oświadczeń woli, dominującej w doktrynie światowej. Według jej założeń najpierw należy uznawać taki sens oświadczenia, w jakim zgodnie strony go zrozumiały. Natomiast jeżeli nie jest to możliwe decydujące jest znaczenie, jakie temu oświadczeniu przypisał odbiorca. Przede wszystkim tę metodę wyraża reguła interpretacyjna zawarta w art. 8 Konwencji wiedeńskiej o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów z 1980 r. Tę samą zasadę można jednak wydedukować z art. 65 KC.

Uwagi krytyczne

Warto zaznaczyć, iż znowelizowany art. 66 § 1 spotyka się z krytyką przedstawicieli doktryny z powodu niefortunnego sformułowania, zgodnie z którym oświadczenie stanowiące ofertę składane jest „drugiej stronie”. „Wskazuje się, że o stronie można mówić tylko w przypadku istnienia stosunku prawnego, a oferent i oblat nie pozostają w stosunku zależności tego typu. Ponadto, oferta może być skierowana także do oznaczonej grupy osób, której nie można w żadnym razie uznać za stronę wielopodmiotową”.

Bibliografia

1. System prawa prywatnego, Prawo cywilne – część ogólna, t. 2, M. Safjan (red.), Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2007.

2. Zacharasiewicz M.A., Pojęcie oferty. Rys prawno porównawczy, [w:] Problemy Prawne Handlu Zagranicznego, t. 16, Katowice 1992.

3. Pietrzykowski K. (red.), Kodeks cywilny, t.1, wyd. 4, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007.

Polecane

Najnowsze