Przyjazd do hotelu i warunki w nim panujące nie powinny nikogo rozczarować. De facto na całym Półwyspie Arabskim hotele znajdują się na bardzo wysokim poziomie, nierzadko wyższym niż w krajach zachodnich. Panuje w nich swobodna, europejska atmosfera. Z tego względu wiele spotkań biznesowych jest aranżowanych właśnie w salonikach hotelowych, choć nie jest to regułą.
Wychodząc z hotelu, pamiętajmy, że zawsze należy mieć przy sobie paszport. Stosunkowo często obcokrajowcy są kontrolowani przez policję, głównie sprawdzana jest ważność wizy.
Prowadzenie interesów w krajach muzułmańskich wymaga dostosowania się do miejscowych zasad i obyczajów. Zgodnie z prawem Koranu, pobożny muzułmanin powinien modlić się pięć razy dziennie. I rzeczywiście w takich krajach, jak Arabia Saudyjska, pięć razy w ciągu dnia wszystkie urzędy, sklepy czy przedsiębiorstwa są zamykane na czas modlitwy. Stanowi to spore utrudnienie podczas spotkań służbowych. W wielu publicznych miejscach (lotniskach, sklepach, urzędach) są wyznaczone specjalne pomieszczenia, przeznaczone do modłów. Godziny modlitw są ruchome, zależy to od pory roku, pierwsza (Fajr) ma miejsce przed wschodem słońca, następna (Szuruk) o świcie. Dokładny rozkład modlitw w ciągu dnia można znaleźć między innymi na stronie internetowej – http://www.islamicfinder.org/world.php
Modlitwa trwa około 30 minut, a rozpoczynana jest głośnym nawoływaniem muezzina. W tym czasie praktycznie nie ma ruchu na ulicach, miasta są pogrążone w modlitwie, słychać jedynie „Allah Akhbar”… Dla obcokrajowców jest to czas robienia zakupów. Wchodząc do supermarketu przed rozpoczęciem modlitwy (następnie sklep jest zamykany) spokojnie możemy wybrać produkty, które później zamierzamy kupić.
Podczas spotkań służbowych również powinniśmy być przygotowani, że jeśli wybije odpowiednia godzina, nasz kontrahent uda się na modlitwę. Nie należy odbierać tego jako lekceważenia czy braku kultury. Taka postawa wynika z tradycji i religii.
Z własnego doświadczenia wiem, że łatwiej i wygodniej jest załatwiać różnego rodzaju sprawy (za wyjątkiem tych służbowych) przed południem, między drugą a trzecią modlitwą. O tej porze dnia jest mniejszy ruch na mieście, a w urzędach czy galeriach handlowych nie ma tak wielu ludzi. W okresie letnim, z powodu wysokich temperatur, zwykle jest przerwa między godziną dwunastą a szesnastą. Dopiero późnym popołudniem miasta zaczynają tętnić życiem. Również jest to najlepszy czas na spotkania biznesowe. Wynika to z trybu dnia, jaki prowadzą mieszkańcy Bliskiego Wschodu. Najbardziej aktywni są od godzin popołudniowych do późnych wieczornych.
W państwach muzułmańskich relacje między kobietą i mężczyzną (niespokrewnionymi ze sobą) są bardzo ograniczane. Spowodowane jest to zarówno tradycją, jak i wykładnią Koranu. Niezamężne kobiety teoretycznie nie mogą spotykać się z obcymi mężczyznami. Z kolei małżeństwa do dnia dzisiejszego są aranżowane przez ojca rodziny. Istnieje szereg regulacji prawnych, określających, w jaki sposób kobiety mogą przebywać w miejscach publicznych.
Począwszy od zasad ruchu drogowego; w Arabii Saudyjskiej kobiety nie mogą prowadzić pojazdów mechanicznych na drogach publicznych. Tak daleko idące przestrzeganie zasady ograniczania kontaktów damsko–męskich zakrawa o granice absurdu (oczywiście z zachodniego punktu widzenia). Również układ zajmowanych miejsc w samochodzie jest ustawowo określony, mianowicie przednie miejsce pasażera może zająć kobieta tylko w przypadku, gdy kierowcą jest jej mąż, ojciec, brat lub inny członek bliskiej rodziny. Podobnie sytuacja wygląda w sklepach, restauracjach czy centrach handlowych. Zazwyczaj do kas obowiązują dwie kolejki, oddzielone od siebie parawanem… jedna dla mężczyzn, a druga dla kobiet. W galeriach handlowych znajdują się specjalne piętra, gdzie mężczyźni nie mają prawa wstępu, a kobiety mogą poruszać się bez abaji czy kwefu. Natomiast restauracje są podzielone na sektory dla rodzin i dla mężczyzn. Sektor dla rodzin składa się wielu pomieszczeń oddzielonych od siebie kotarą. Także tam podczas posiłków nie obowiązuje kobiet abaja.
Reasumując, podczas delegacji na Półwysep Arabski powinniśmy pamiętać o następujących zasadach:
- W państwach muzułmańskich życie toczy się głównie późnym popołudniem i wieczorem
- Pięć razy w ciągu dnia odbywa się modlitwa, w wielu krajach jest to czas wolny od pracy
- W miastach są wydzielone strefy dla kobiet, gdzie mężczyźni nie mają wstępu
- Wychodząc z hotelu, zawsze należy zabierać ze sobą paszport
