Dowody w postępowaniu administracyjnym

Dowody w postępowaniu administracyjnym

Rodzaje dowodów w postępowaniu administracyjnym.

Najbardziej znanymi dowodami w toku postępowania są:

a. Dowód z zeznań świadka

b. Oględziny

c. Opinia biegłego

d. Dowód z dokumentu

e. Dowód z przesłuchania strony

Zgodnie z zasadą otwartego katalogu środków dowodowych, organ może dopuścić jako dowód wszystko, co nie jest sprzeczne z prawem, a co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy (art. 75 k.p.a.). Zatem, poza środkami nazwanymi, wymienionymi powyżej, w toku postępowania jako dowód może zostać uwzględniona na przykład opinia instytutu naukowo- badawczego czy rodzinny wywiad środowiskowy, o którym mówi ustawa z 12.03.2004 r. o pomocy społecznej.

Prawa strony w postępowaniu dowodowym

Naturalnie, strona postępowania ma również zagwarantowane prawo występowania z żądaniem dopuszczenia dowodu w postępowaniu. Jest to obwarowane wymogiem, by przedmiotem dowodu była okoliczność mająca znaczenie dla sprawy. Organ może nie uwzględnić żądania strony, jeżeli zostało zgłoszony po przeprowadzeniu rozprawy czy przeprowadzeniu dowodów, a jego przedmiot został już stwierdzony innymi dowodami. Także i w tej sytuacji uwzględnienie ‘po czasie’ wniosku jest możliwe, jeżeli sugestie co do dowodów mają znaczenie dla prowadzonej sprawy.

Strona ma prawo udziału w przeprowadzeniu dowodu, podczas którego może zadawać pytania świadkom, biegłym i innym stronom, a także składać wyjaśnienia. Dla realizacji tego uprawnienia niezbędne jest powiadomienie strony o miejscu i czasie planowanej czynności, przynajmniej na siedem dni przed jej terminem.

Świadek w postępowaniu administracyjnym

Co do zasady, nikt nie może odmówić zeznań ani odpowiedzi na pytanie w toku postępowania administracyjnego. Niezastosowanie się do tych wymogów może spowodować ukaranie przez organ grzywną w wysokości do 50 zł, a w wypadku ponownego uchybienia wezwaniu: do 200 zł, co nie wyklucza zastosowania sankcji przewidzianych w przepisach szczególnych.

Procedura administracyjna zezwala jednak na pewne odstępstwa dotyczące świadków, a chroniące prywatność i godność osobistą obywateli. Są to następujące przypadki:

a. Prawo do odmowy zeznań: dla małżonka, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa, a także powinowatych pierwszego stopnia strony, a także osób pozostających z nią w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli (także po ustaniu tej relacji, jak również małżeństwa).

b. Prawo odmowy odpowiedzi na pytania: jeżeli odpowiedź mogłaby narazić jego lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę lub bezpośrednią szkodę majątkową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej.

Zasada swobodnej oceny dowodów

Skierowana do organu administracji publicznej zasada swobodnej oceny dowodów statuuje obowiązek brania pod uwagę całokształtu materiału dowodowego dla uznania danej okoliczności za udowodnioną. Związany z tym jest wymóg wyjaśnienia ewentualnych sprzeczności, które zawierać mogą wyniki postępowania dowodowego. W przeciwieństwie do legalnej (formalnej) oceny dowodów, organ nie jest związany żadnymi regułami, którymi kierować się ma podczas dokonywania oceny zgromadzonego materiału. Naturalnie, swoboda ta jest zawsze ograniczona zasadami doświadczenia życiowego i wiedzą, które powinny odgrywać znaczącą rolę także w toku sprawy administracyjnej.

Zasada bezpośredniości postępowania dowodowego

Zasada bezpośredniości postępowania dowodowego wyraża postulat, aby czynności w toku postępowania dowodowego były dokonywane bezpośrednio przez organ administracji publicznej. W ten sposób realizowana jest fundamentalna w prawie administracyjnym zasada prawdy materialnej. Odstępstwem od zasady bezpośredniości jest korzystanie z pomocy prawnej przez organ, w trybie art. 52 k.p.a.

Zasada oficjalności postępowania dowodowego

Wyrażona w art. 77 Kodeksu Postępowania Administracyjnego zasada zobowiązuje organ do podejmowania z urzędu kroków w celu zgromadzenia materiału dowodowego w sprawie. Następnie prowadzący postępowanie powinien rozpatrzyć wyczerpująco zebrane środki dowodowe. Rozstrzygnięciem co do kwestii dowodowych jest postanowienie, którego treść organ może jednak na każdym etapie postępowania zmienić, uchylić je lub uzupełnić.

Polecane

Najnowsze