Wysokość opłat w egzekucji należności pieniężnych i niepieniężnych
Egzekucja należności pieniężnych i niepieniężnych prowadzi do różnych rodzajów kosztów, związanych z naturą danego postępowania. Szczegółowe wyliczenie opłat w egzekucji należności pieniężnych zawiera art. 64 ustawy, z zastrzeżeniem możliwości ich podwyższenia w stopniu odpowiadającym wzrostowi cen towarów i usług konsumpcyjnych (art. 64d ustawy). Najbardziej istotne należności to:
a. Za zajęcie wynagrodzenia za pracę – 4 % egzekwowanej należności, nie mniej jednak niż 2 zł 50 gr.;
b. Za pobranie pieniędzy na miejscu i zobowiązanego – 5 % kwoty pobranej należności, nie mniej jednak niż 2 zł 50 gr.;
c. Za zajęcie ruchomości – 6 % kwoty egzekwowanej należności, nie mniej jednak niż 6 zł 80 gr.
Co do egzekucji należności niepieniężnych, to opłaty reguluje art. 64a ustawy. Są to między innymi:
a. Za odebranie rzeczy ruchomej- 6 zł 80 gr.;
b. Za odebranie nieruchomości – 68 zł;
c. Za wydanie postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia – 10 % nałożonej grzywny, nie więcej jednak niż 68 zł.
Koszty egzekucyjne
Koszty egzekucyjne są ostateczną kwotą, związaną z prowadzeniem egzekucji, która obciąża co do zasady zobowiązanego.
Składają się na nie następujące sumy:
a. Opłaty egzekucyjne, opisane szczegółowo wyżej;
b. Wydatki egzekucyjne, poniesione faktycznie przez organ w związku z prowadzeniem egzekucji. Są to, między innymi:
• opłata za ogłoszenia w prasie,
• należności świadków, biegłych i rzeczoznawców,
• opłata za zastosowanie przymusu bezpośredniego.
Ustawa przewiduje jednak sytuacje, gdy do zapłaty kosztów egzekucyjnych zobowiązany będzie:
a. wierzyciel– jeżeli nie mogą być one ściągnięte od zobowiązanego, a nie zachodzi podstawa do umorzenia kosztów, obciążenia nimi obcego kraju ani budżetu państwa. Drugą podstawą nałożenia na wierzyciela obowiązku zwrotu kosztów jest sytuacja, gdy spowodował on niezgodne z prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji.
b. Obce państwo– jeżeli dochodzenie należności na jego wniosek stwarza szczególne problemy, powoduje powstanie znacząco wysokich kosztów egzekucyjnych lub wiąże się z walką z zorganizowaną przestępczością.
Umorzenie i rozłożenie na raty kosztów egzekucyjnych
W wyjątkowych wypadkach może dojść do umorzenia całości lub części kosztów egzekucyjnych. Uzasadnia to:
a. Ważny interes publiczny,
b. Nieściągalność od zobowiązanego dochodzonej należności, lub wykazanie przez zobowiązanego, że nie jest w stanie ponieść kosztów egzekucyjnych bez znacznego uszczerbku dla swojej sytuacji finansowej,
c. Sytuacja, gdy ściągnięcie tylko tych kosztów spowodowałyby niewspółmierne koszty egzekucyjne.
Innym udogodnieniem przewidzianym przez ustawę jest możliwość rozłożenia na raty należności. Wchodzi to w rachubę ze względu na ważny interes zobowiązanego, który w razie niekorzystnego dla niego rozstrzygnięcia może złożyć w jego przedmiocie zażalenie.
Koszty obciążające wierzyciela
Poza podstawową zasadą, w myśl której to zobowiązany uiszcza koszty egzekucyjne, to wierzyciela obciążają wydatki związane z przekazaniem mu egzekwowanej należności lub przedmiotu, ściągane bezpośrednio z sum uzyskanych przez organ. Ponadto, wierzyciel obowiązany jest do uiszczenia tzw. opłaty komorniczej – tj. kwoty przypadającej organowi, który dokonał czynności egzekucyjnych. Nie pobiera się opłaty komorniczej od:
a. kwot wpłaconych po wystąpieniu wierzyciela z żądaniem zawieszenia albo umorzenia postępowania egzekucyjnego;
b. należności ściągniętych przez organ egzekucyjny będący jednocześnie ich wierzycielem;
c. należności dochodzonych na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez urząd skarbowy lub jego naczelnika;
d. należności dochodzonych na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez organ wykonujący, chyba że niezgodne z prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodowało obce państwo.
