Uprawnienia komornika do ukarania grzywną są ściśle związane z jego uprawnieniem określonym w art.761 Kodeksu postępowania cywilnego tj. uprawnieniem do zasięgnięcia informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji od organów administracji publicznej, organów wykonujących zadania z zakresu administracji publicznej, organów podatkowych, organów rentowych, banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, przedsiębiorstw maklerskich, organów spółdzielni mieszkaniowych, zarządów wspólnot mieszkaniowych oraz innych podmiotów zarządzających mieszkaniami i lokalami użytkowymi oraz innych instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu egzekucyjnym. Innym uprawnieniem komornika określonym w art.761 Kodeksu postępowania cywilnego jest możliwość żądania od uczestników postępowania złożenia wyjaśnień.
Komornik sądowy może ukarać grzywną osobę jeśli łącznie zachodzą następujące przesłanki: 1) na osobie, do której komornik zwrócił się o złożenie wyjaśnień lub o udzielenie informacji, musi ciążyć obowiązek złożenia wyjaśnień lub udzielenia informacji komornikowi na podstawie art.761 Kodeksu postępowania cywilnego, 2) osoba ta bez uzasadnienia odmówiła złożenia wyjaśnień lub udzielenia informacji albo złożyła wyjaśnienia lub udzieliła informację świadomie fałszywą. Grzywną można ukarać również dłużnika, który zaniedbał obowiązku zawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu, o ile spełnione zostaną przesłanki określone w art.761 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego. Komornik wymierza grzywnę na wniosek wierzyciela bądź z urzędu. Nowelizacja wchodząca w życie 3 maja 2012r. w sposób istotny zmieniła górną granicę grzywny, którą może wymierzyć komornik. Mianowicie do dnia 3 maja 2012r. komornik uprawniony był do wymierzenia grzywny w wysokości do 500,00zł., zaś od dnia 3 maja 2012r. komornik może wymierzyć grzywnę w wysokości do 2 000,00zł. Ukaraniu grzywną podlega konkretna osoba fizyczna, tak więc jeśli komornik skierował żądanie złożenia wyjaśnień lub udzielenia informacji do osoby prawnej bądź instytucji, ukaraniu grzywną podlega pracownik odpowiedzialny za złożenie wyjaśnień lub udzielenie informacji, jeśli ustalenie takiej osoby nie jest możliwe komornik wymierza grzywnę kierownikowi po uprzednim wysłuchaniu. Komornik wymierza grzywnę w formie postanowienia, którego wypis doręcza osobie ukaranej, stronom oraz prokuratorowi. Na postanowienie o ukaraniu grzywną przysługuje skarga.
