Prowadzenie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru, wymaga przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, wcześniejszego uzyskania pozwolenia konserwatorskiego.
Roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru
Prawo budowlane stanowi, że decyzja o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego, może być wydana m.in. po uprzednim uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów. Mówi o tym art. 32. ust. 1 pkt 2.
I właśnie taka sytuacja zachodzi w kontekście zabytków.
Prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, które może wydać właściwy wojewódzki konserwator zabytków. Kwestię tę reguluje art. 39 Prawa budowlanego.
Z kolei art. 36 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wylicza jasno, co wymaga uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Już jako pierwsza pozycja, wymienione zostało tutaj prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru w tym prac polegających na usunięciu drzewa lub krzewu z nieruchomości lub jej części będącej wpisanym do rejestru parkiem, ogrodem lub inną formą zaprojektowanej zieleni.
Pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga również wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku.
Obowiązek uzyskania pozwolenia, adresowany jest do inwestora i powinien zostać wykonany przed wystąpieniem do właściwego organu z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę.
Poza tym, ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, określa również inne czynności, które wymagają pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Jest to także prowadzenie badań (konserwatorskich zabytku wpisanego do rejestru, architektonicznych zabytku wpisanego do rejestru i archeologicznych), przemieszczanie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru, trwałe przeniesienie zabytku ruchomego wpisanego do rejestru, z naruszeniem ustalonego tradycją wystroju wnętrza, w którym zabytek ten się znajduje, dokonywanie podziału zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru, zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku, umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru: urządzeń technicznych, tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych, podejmowanie innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku wpisanego do rejestru i poszukiwanie ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym zabytków archeologicznych, przy użyciu wszelkiego rodzaju urządzeń elektronicznych i technicznych oraz sprzętu do nurkowania.
Rozbiórka zabytku
Trzeba również podkreślić, że decyzja o pozwoleniu na rozbiórkę obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków, może być wydana po wcześniejszym uzyskaniu decyzji o skreśleniu tego obiektu z rejestru zabytków. A taką decyzję wydaje Generalny Konserwator Zabytków, który działa w imieniu ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Tę, jak i kwestie opisane poniżej, reguluje art. 39 Prawa budowlanego.
Obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków a pozwolenie na budowę lub rozbiórkę
Z kolei w stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
Opinia konserwatora w kontekście zabytków niewpisanych do rejestru ale ujętych w gminnej ewidencji
Trzeba też zaznaczyć, że obowiązkiem wojewódzkiego konserwatora zabytków jest zajęcie stanowiska w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, ale ujętych w gminnej ewidencji zabytków. Opinia taka powinna powstać w terminie 30 dni od dnia doręczenia wniosku. Niezajęcie stanowiska w tym terminie należy według Prawa Budowlanego uznać, jako brak zastrzeżeń do rozwiązań projektowych, przedstawionych we wniosku.
Zgodnie z art. 106 Kodeksu postępowania administracyjnego, jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od zajęcia stanowiska przez inny organ (wyrażenia opinii lub zgody albo wyrażenia stanowiska w innej formie), decyzję wydaje się po zajęciu stanowiska przez ten organ.
