Swoboda działalności gospodarczej a swoboda przedsiębiorczości

Swoboda działalności gospodarczej a swoboda przedsiębiorczości

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD).

Wolność jednostki obejmującą wolność ekonomiczną (tj. wolność pracy, produkcji i handlu na wolny rynek) M. Friedman uznał za wartość najwyższą. Jej znaczenie podkreśla fakt, iż ustawodawca odwołał się do niej już w rozdziale I Konstytucji RP (art. 20, 22). Działalności gospodarcza jest formą aktywności przedsiębiorców funkcjonujących na rynku i oznacza „wszelką działalność ludzką polegającą na przystosowaniu zasobów i sił przyrody z zamiarem wytworzenia nowych dóbr lub przekształcenia już istniejących, ich podziale i konsumpcji”.1 Odwołując się do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności – PKD (Dz. U. 2007 Nr 251, poz. 1885), opracowanej na podstawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej Unii Europejskiej, działalność ma miejsce wówczas, gdy w celu wytworzenia jakiegoś dobra lub wykonania usługi są ze sobą powiązane pewne czynniki. Działalność jest charakteryzowana przez wyroby, usługi lub proces technologiczny i przez jego rezultaty. Jednak w praktyce większość podmiotów gospodarczych prowadzi różne rodzaje działalności, w związku z czym, w celu ich grupowania zgodnego z PKD określa się działalność przeważającą, czyli taką, która ma największy udział w wartości danego podmiotu gospodarczego.

Definicja działalności gospodarczej.

W ustawodawstwie polskim brak jest jednej definicji legalnej działalności gospodarczej. Zasadniczą wagę należy jednak przywiązywać do definicji zawartej w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2004 Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.), przywoływanej dalej skrótem u.s.d.g. Ustawodawca budując definicję legalną pojęcia „działalność gospodarcza”, musiał ją określić w sposób szeroki, aby mogła ona pomieścić dużą ilość stanów faktycznych związanych z aktywnością gospodarczą człowieka. Art. 2 u.s.d.g określa przedmiot działalności gospodarczej poprzez wskazanie konkretnych rodzajów aktywności gospodarczej (pewnych dziedzin) oraz podanie konkretnych cech, które są konieczne aby działalność wykonywana w danej dziedzinie mogła być uznana za działalność gospodarczą. Zgodnie z nim działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. U.s.d.g. w art. 1 wskazuje na swój zakres przedmiotowy, jednakże nie reguluje tej problematyki w pełni – w kwestii podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej ustawa formułuje jedynie ogólne zasady, natomiast zakończenie działalności gospodarczej ujmuje fragmentarycznie w zakresie instytucji zakazu podejmowania i likwidacji działalności odniesieniu do oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych oraz do wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej.

Swoboda przedsiębiorczości.

Prawo Unii Europejskiej nie posługuje się, znanemu polskiej regulacji prawej, pojęciem działalności gospodarczej, natomiast w myśl szeroko rozumianej zasady wolności gospodarczej, która leży u podstaw integracji europejskiej, na określenie jednej z zasad wiodących rynku wspólnego używa pojęcia swobody przedsiębiorczości. Swoboda ta ma za zadanie zagwarantować nieskrępowaną możliwość wyboru miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium UE przez osoby fizyczne oraz przedsiębiorstwa. Swobodę przedsiębiorczości reguluje w art. 49-54 Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), nadając jej jednocześnie specyficzny charakter, ponieważ art. 26 ust. 2 TFUE expressis verbis jej nie wymienia. Z tej przyczyny traktuje się ją jako część swobody przepływu osób, gdyż do swej realizacji wymaga tzw. mobilności podmiotów, to znaczy uniezależnienia od granic państwowych działalności gospodarczej, a tym samym swobodny wybór miejsca działalności gwarantowany postanowieniami traktatowymi. W niektórych przypadkach traktuje się ją też jako element swobody świadczenia usług, ponieważ wykazuje z nią wiele cech wspólnych. Cele Unii, których realizacja następuje przy użyciu określonych instrumentów prawnych, do których zalicza się przede wszystkim utworzenie rynku wewnętrznego, obejmują szeroko rozumianą politykę gospodarczą i społeczną. Integracja gospodarcza w ramach rynku wewnętrznego nie byłaby jednak możliwa bez zagwarantowania swobód w zakresie działalności gospodarczej. Prawo unijne zobowiązuje do realizacji ochrony wolności gospodarczej na ujednoliconych warunkach na obszarze całego rynku wewnętrznego, w zakresie obejmującym różnorodne formy aktywności gospodarczej. Swoboda przedsiębiorczości jest pojęciem szerszym niż swoboda działalności gospodarczej, która rozpatrywana z punktu widzenia podziałów logicznych zawiera się we wspólnotowej swobodzie przedsiębiorczości, obejmującej nie tylko regulację prawa wspólnotowego, ale również postanowienia poszczególnych krajowych porządków prawnych.

Polecane

Najnowsze