W myśl art. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (u.ś.u.d.e., Dz.U. z 2002r. Nr 144, poz. 1204 ze zm.) usługodawca musi określić, a następnie udostępnić regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną (w naszym przypadku prowadzenia sklepu internetowego) i zgodnie z tym regulaminem świadczyć zadeklarowane przez siebie usługi. Ustawa ta wskazuje częściowo, co powinno znaleźć się w takim regulaminie, jednak aby zawierał on wszystkie wymagane przez prawo postanowienia, zajrzeć należy do innych regulacji prawnych. Chodzi zwłaszcza o ustawę z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (w skrócie OchrKonsU, Dz.U. z 2000r. Nr 22, poz. 271, ze zm.) i ustawę z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2002r. Nr 141, poz. 1176, ze zm.), z uwzględnieniem przepisów Kodeksu cywilnego.
Pierwszym zapisem, o którym należy pamiętać formułując regulamin sklepu internetowego, jest wynikający z art. 9 ust. 1 pkt 6 OchrKonsU obowiązek poinformowania konsumenta o przysługującym mu prawie odstąpienia od umowy w terminie 10 dni. Informacja ta niekoniecznie musi zostać zawarta w samym regulaminie. Wspominany 9 art. zobowiązuje przedsiębiorcę do aktywnego działania informacyjnego, nie wystarczy więc w tym, jak i w przypadku pozostałych informacji, umożliwienie konsumentowi poznania tych informacji na jego życzenie1. Sprzedawca musi więc, najpóźniej w chwili złożenia propozycji zawarcia umowy, przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, poinformować konsumenta o jego uprawnieniu.
Niemniej jednak, traktując regulamin sklepu internetowego jako wzorzec umowy z art. 384 Kodeksu cywilnego, regulamin powinien być udostępniony klientowi sklepu przed zawarciem umowy w taki sposób, aby mógł on go zapisać i odczytać na swoim komputerze. Tym samym możemy uczynić zadość obowiązkowi informacyjnemu z ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny w regulaminie sklepu.
Konsumentowi przysługuje uprawnienie do odstąpienia od umowy zawartej na odległość (a takie przeważnie świadczone są przez sklepy internetowe) w ciągu 10 dni, bez podania przyczyny. Termin 10-cio dniowy liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi, to od dnia jej zawarcia. W tym celu konsument powinien złożyć stosowne oświadczenie na piśmie. Do zachowania tego terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem.
Obowiązki informacyjne sprzedawcy
Zarówno Kodeks cywilny, jak i ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów nakładają na przedsiębiorców także inne obowiązki informacyjne, w związku ze złożeniem oferty w postaci elektronicznej (art. 661 § 2 K.c.) lub w związku z faktem użycia środka porozumiewania się na odległość (art. 9 ust. 1 OchrKonsU).
Zgodnie z art. 661 § 2 K.c., przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
1) czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy;
2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania oferty;
3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy;
4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić drugiej stronie;
5) językach, w których umowa może być zawarta;
6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej.
Z kolei art. 9 ust. 1 OchrKonsU nakłada na sprzedawcę obowiązek poinformowania konsumenta, przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy, o:
1) imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy oraz organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym przedsiębiorca został zarejestrowany,
2) istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu,
3) cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, a w szczególności cła i podatki,
4) zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia,
5) kosztach oraz terminie i sposobie dostawy,
6) prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni, ze wskazaniem wyjątków od tego uprawnienia,
7) kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość, jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy,
8) terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący,
9) minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,
10) miejscu i sposobie składania reklamacji,
11) prawie wypowiedzenia umowy w przypadku umowy o świadczenie ciągłe lub okresowe, jeżeli czas trwania umowy nie jest oznaczony.
Przepisy te stanowią uzupełnienie elementów regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną.2 Informacje te powinny być wyrażone w sposób jednoznaczny i zrozumiały oraz łatwy do odczytania.
Niniejszy artykuł jest jedynie wyrazem wiedzy i poglądów autora. Autor nie daje gwarancji pełnej zgodności z prawdą przedstawionych w powyższym artykule informacji i nie ponosi odpowiedzialności za szkody, jakie mogą powstać w wyniku zastosowania się do wskazówek w nim zawartych.
1 E. Łętowska, Ochrona niektórych praw konsumentów, Warszawa 2001, s. 54.
2 J. Gołaczyński (red.), Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Komentarz, Warszawa 2002, s. 96.