Jaki jest charakter prawny spółki z o. o. w organizacji?

Jaki jest charakter prawny spółki z o. o. w organizacji?

Spółka z o. o. to kapitałowa spółką handlowa uregulowaną przepisami kodeksu spółek handlowych [dalej k.s.h].

Spółka z o. o. w organizacji stanowi formę ustrojową spółki z o.o., która powstaje z mocy prawa z chwilą zawarcia umowy spółki, bądź z mocy jednostronnego oświadczenia woli aktu założycielskiego spółki jednoosobowej (art. 161 § 1 k.s.h. oraz art. 4 § 2 k.s.h.), ma charakter obligatoryjny co oznacza, że nie może powstać spóła z o. o. właściwa bez wcześniejszego powstania spółki z o. o. w organizacji oraz tymczasowy – istnieje w zasadzie do chwili wpisu spółki z o.o. do rejestru. W tym stadium podejmowane są czynności niezbędne do dokonania rejestracji (wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego, powołanie zarządu, ewentualnie ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, zgłoszenie spółki do rejestru). Jednakże możliwe jest również wyodrębnienie w ramach tej formy ustrojowej jej szczególnego stadium – spółki z o.o. w organizacji w likwidacji. Rozpoczyna się ono z chwilą rozwiązania umowy spółki z o.o. i istnieje do momentu zakończenia – uproszczonej lub pełnej likwidacji spółki z o.o. w organizacji (art. 170 k.s.h.).

Jaki jest więc charakter prawny spółki z o. o. w fazie poprzedzającej rejestrację?

Otóż, od momentu powstania spółki z o. o. w organizacji mamy do czynienia z odrębnym podmiotem prawa – ze spółką handlową, o czym przesądza wyposażenie jej przez art. 11 § 1 k.s.h. w najważniejsze atrybuty osobowości prawnej. Spółka z o. o. w tej fazie posiada zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych, dzięki której może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania oraz wyposażona jest w atrybut zdolności sądowej (może pozywać i być pozywaną we własnym imieniu), ma ponadto zdolność dokonywania czynności procesowych (art. 65 § 1 k.p.c). Zdolność prawna przesądza również o wyposażeniu spółki z o.o. w organizacji we własny majątek. Dzięki powyższym cechom spółka z o. o. w tej fazie z całą pewnością może uczestniczyć w obrocie prawnym od momentu jej powstania.

Dalszą konsekwencją tych zdolności, która składa się na podmiotowość spółki z o.o. w organizacji, jest działanie pod własną firmą (art. 11 § 3 k.s.h.) (bez konieczności dokonania wpisu do rejestru). Spółka ta ponosi odpowiedzialność za swoje zobowiązania całym swoim majątkiem, jednakże z uwagi na brak osobowości prawnej nie znajduje jeszcze zastosowania art. 151 § 4 k.s.h., wyłączający odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Spółka taka jest przy tym specyficznym przedsiębiorcą, gdyż wbrew ogólnej regule wynikającej z art. 14 ust. 1 u.s.d.g. może prowadzić działalność gospodarczą przed wpisem do rejestru.

Nie jest możliwe rozporządzanie udziałem w czasie trwania spółki w tej fazie. Spółka ta nie może również udzielić prokury, gdyż mimo, iż posiada status przedsiębiorcy, to zgodnie z art. 1091 k.c. prokura może być udzielona przez przedsiębiorcę podlegającego wpisowi do rejestru przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 161§ 2. Spółka w organizacji jest reprezentowana przez zarząd albo pełnomocnika powołanego jednomyślną uchwałą wspólników. Za zobowiązania spółki w organizacji odpowiadają solidarnie: spółka jako taka i jej reprezentanci oraz solidarnie z tymi podmiotami wspólnicy do wartości niewniesionego wkładu (art. 13 k.s.h.). Osoby działające w imieniu spółki ponoszą odpowiedzialność do czasu, gdy zgromadzenie wspólników zatwierdzi ich czynności.

W związku z tym, że spółka ta od powstania jest przygotowywana do pełnej aktywności, a jej działalność jest wyznaczona celem zawartym w umowie spółki, możliwe jest otwarcie przez spółkę rachunku bankowego, nadanie numeru REGON Dopuszczalne jest również nadanie spółce z o.o. w organizacji numeru NIP.

W związku z brakiem osobowości prawnej, spółkę z o.o. w organizacji należy zakwalifikować jako jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną (art. 331 § 1 k.c.).

Bibliografia:

 

• A. Kidyba, Komentarz bieżący do art.161 kodeksu spółek handlowych (Dz.U.00.94.1037), Stan prawny: 2010.12.30, LEX/el. 2011.

• A. Kidyba, prawo handlowe, Wyd. 11, C.H. Beck, Warszawa 2009.

• A. Kidyba, K. Kopaczyńska-Pieczniak, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Oficyna 2010.

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U.00.94.1037).

• K. Czajkowska – Matosiuk, Prawo gospodarcze i spółek, C.H. Beck, Warszawa 2008

Polecane

Najnowsze