Pomimo literalnego brzmienia przepisu art. 227 k.s.h. – ziszczenie się „przyczyny rozwiązania spółki z o. o.” należy rozumieć w ten sposób, że zdarzenie to wywołuje bezpośredni skutek w postaci uruchomienia pewnego ciągu działań, czyli przede wszystkim postępowania likwidacyjnego.
Rozwiązanie spółki z o. o.
Zgodnie z k.s.h. rozwiązanie spółki z o. o. następuje po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, ewentualnie po ukończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru (art. 272 k.s.h. oraz art. 289 § 1 k.s.h.). Jak łatwo zauważyć, przepisy k.s.h. odróżniają tradycyjnie pojęcie rozwiązania spółki od jej likwidacji, i nadają postępowaniu likwidacyjnemu w spółce z o. o. obligatoryjny charakter.
Cel postępowania likwidacyjnego.
Przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego w spółce z o. o. ma doprowadzić do rozwiązania spółki (czyli wykreślenia jej z rejestru). By jednak główny cel spółki z o. o. w fazie „w likwidacji” mógł zostać zrealizowany należy doprowadzić do zakończenia wszystkich stosunków majątkowych, których stroną była spółka, zakończenia jej działalności, oraz dokonania określonych przepisami prawa czynności organizacyjnych.
Przyczyny rozwiązania spółki z o.o.
W świetle art. 227 k.s.h. rozwiązanie spółki może nastąpić, gdy:
1) zajdą przyczyny przewidziane w umowie spółki;
2) zgromadzenie wspólników podejmie uchwałę, w której to zdecydowano o rozwiązaniu spółki (ewentualnie o przeniesieniu siedziby spółki z o. o. za granicę);
3) zostanie ogłoszona upadłość spółki;
4) zajdą inne przewidziane prawem przyczyny.
Przy czym do kategorii „innych przyczyn przewidzianych prawem” zaliczyć należy przypadki wydania przez sąd orzeczenia o rozwiązaniu spółki. Możliwość taką przewidują przede wszystkim art. 271, 21 k.s.h. oraz art. 29 ust. 2 ustawy o KRS.
Zgodnie z art. 21 §1 k.s.h sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu wpisanej do rejestru spółki kapitałowej w przypadku, gdy:
– nie zawarto umowy spółki;
– określony w umowie albo statucie przedmiot działalności spółki jest sprzeczny z prawem;
– umowa albo statut spółki nie zawiera postanowień dotyczących firmy, przedmiotu działalności spółki, kapitału zakładowego lub wkładów;
– wszystkie osoby zawierające umowę spółki albo podpisujące statut nie miały zdolności do czynności prawnych w chwili ich dokonywania.
Wówczas, jeżeli braki nie zostaną usunięte w terminie wyznaczonym przez sąd rejestrowy, sąd ten może, po wezwaniu zarządu spółki do złożenia oświadczenia, wydać postanowienie o rozwiązaniu spółki (art. 21 §2 k.s.h.).
Zgodnie z art. 271 k.s.h. poza przypadkami, o których mowa w art. 21, sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki:
– na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki,
– bądź też na żądanie oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.
Ponadto, zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy o KRS – sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki z o.o. na wniosek kuratora ustanowionego na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o KRS. Kurator może wystąpić z takim żądaniem z powodu braku władz spółki lub z innej ważnej przyczyny, jeżeli podjęte przez niego czynności zmierzające do likwidacji spółki nie doprowadzą do jej rozwiązania i wszczęcia likwidacji.
Zakończenie bytu prawnego spółki może nastąpić również po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli kończy się ono ogłoszeniem upadłości. Ponieważ, zgodnie z przepisami k.s.h., spółka z o. o. nie ulega rozwiązaniu w przypadku, gdy postępowanie kończy się układem lub zostaje z innych przyczyn uchylone lub umorzone (art. 289 § 1-2 k.s.h.).
Należy również zaznaczyć, iż wszczęcie i prowadzenie postępowania likwidacyjnego spółki z o. o. nie zawsze musi doprowadzić do rozwiązania tej spółki. Przede wszystkim, wspólnicy – w pewnych sytuacjach – mogą zmienić umowę spółki w ten sposób, że zapobiegną jej rozwiązaniu. Wymagana jest wówczas jednomyślność do podjęcia takiej uchwały (art. 273 k.s.h.).
