Charakter klauzuli del credere:
Klauzula del credere obecnie wykorzystywana jest w celu zabezpieczenia wierzytelności dającego zlecenie poprzez wymuszenie na agencie podwyższonej staranności w dążeniu do wykonania zobowiązania przez klienta. W doktrynie prawa cywilnego materialnego podkreśla się dyskusyjny charakter stosunku prawnego po zaciągnięciu zobowiązania del credere. Wskazuje się jednak dosyć powszechnie, iż jest to stosunek o charakterze zabezpieczającym. Przytaczając, iż istotą klauzuli del credere jest przyjęcie odpowiedzialności za cudzy dług, rozważa się przede wszystkim zastosowanie przepisów kodeksu cywilnego o umowie poręczenia. W tym miejscu warto przypomnieć, iż zgodnie z art. 876 kc. przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.
Przesłanki zastosowania klauzuli del credere:
Zgodnie z regulacją ustawową, zakres zobowiązania del credere jest ograniczony wyłącznie do dwóch sytuacji:
a) konkretnie oznaczonej umowy,
b) zawartej z oznaczonym klientem.
Wynagrodzenie – prowizja del credere:
Kodeks cywilny nie zawiera żadnych zasad obliczania wysokości wynagrodzenia za przyjęcie przez agenta podwyższonej odpowiedzialności – tak zwanej prowizji del credere. Należy jednak podkreślić, iż bez wprowadzenia elementu wynagrodzenia klauzula del credere nie może być stosowana. Ponadto, warto zwrócić uwagę, iż prowizja należy się agentowi już za sam fakt przyjęcia na siebie ryzyka, natomiast nie zależy od tego, czy rzeczywiście doszło do realizacji jego odpowiedzialności. Agent nabywa prawo do dodatkowej prowizji z chwilą, w której dający zlecenie powinien, zgodnie z umową z klientem, spełnić świadczenie albo faktycznie je spełnił, albo też swoje świadczenie spełnił klient.
Zakres obowiązywania klauzuli:
Zaostrzoną odpowiedzialnością za wykonanie zobowiązania przez klienta, w praktyce obarcza się agenta niezależnie od treści rodzaju świadczenia. W związku z powyższym agent odpowiada za:
a) spełnienie przez klienta świadczenia (np. wydania rzeczy) lub,
b) zapłatę ceny za rzecz lub usługę (wypłacalność klienta).
Forma klauzuli del credere:
Według treści art. 7617 kc. dla przyjęcia zwiększonej odpowiedzialności agenta niezbędne jest zachowanie formy pisemnej. Warto jednak zauważyć, iż zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie widoczne są wątpliwości dotyczące zakresu formy pisemnej. Warto zauważyć, iż w doktrynie prezentowane jest między innymi podejście zgodnie, z którym nie tylko sama klauzula del credere, ale cała umowa agencyjna powinna w tym wypadku być objęta formą pisemną. Zgodnie z odmiennym poglądem wyrażonym w literaturze przedmiotu uznaje się, iż uzgodnienie omawianej dodatkowej odpowiedzialności nie musi zostać wprowadzone do umowy agencyjnej. Związku z powyższym w sytuacji, gdy umowa agencyjna nie została zawarta w formie pisemnej dający zlecenie oraz agent mogą zawrzeć osobną pisemną umowę wyłącznie w przedmiocie zobowiązania del credere.
