Niewypłacalność w postępowaniu upadłościowym

Niewypłacalność w postępowaniu upadłościowym

Pojęcie niewypłacalności

Termin „niewypłacalność” nie został wprost zdefiniowany w ustawie. Odpowiedzi na to, jak mamy rozumieć pojęcie niewypłacalności udziela nam jednak art. 11 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Na mocy ust. 1 tego artykułu, dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W rozumieniu ust. 2 dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje.

Rodzaje niewypłacalności

Art. 11 zawiera definicje dwóch rodzajów niewypłacalności. Ust. 1 art. 11 definiuje niewypłacalność w ujęciu płynnościowym. Odnosi się on do wszystkich podmiotów, których upadłość można ogłosić.  Dla ogłoszenia upadłości na podstawie art. 11 ust. 1 jest konieczne, by dłużnik zalegał z wykonywaniem kilku zobowiązań. Nie jest w tym przypadku ważny ich rozmiar, dlatego też niewykonywanie zobowiązań nawet o niewielkiej wartości oznacza niewypłacalność dłużnika w rozumieniu art. 11.  Jak czytamy w wyroku Sądu Apelacyjnego w we Wrocławiu z dnia 14 lutego 2013 r. (I ACa 24/13), nie ma znaczenia, z jakiego powodu dłużnik nie wypełnia swoich wymagalnych zobowiązań, jaki jest okres tego opóźnienia, ani też, jaka jest wysokość długu w porównaniu do stanu jego aktywów. Nie ma również znaczenia, czy zobowiązania są stwierdzone tytułem egzekucyjnym, czy wykonawczym. Nie ma również znaczenia przyczyna powstania stanu niewypłacalności. Jak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 8 kwietnia 2011 r. (I SA/Łd 161/11): „Dla określenia stanu niewypłacalności bez znaczenia jest przyczyna niewykonywania zobowiązań. Niewypłacalność istnieje nie tylko wtedy, gdy dłużnik nie ma środków, lecz także wtedy, gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązań z innych przyczyn. Niewypłacalność dłużnika istnieje zawsze, gdy nie wykonuje on swoich wymagalnych zobowiązań.” Dlatego też za niewypłacalnego uznaje się również dłużnika, który nie uiszcza płatności np. z powodu chęci pogorszenia sytuacji gospodarczej kontrahenta.

Art. 11 w ust. 2 zawiera definicję niewypłacalności w ujęciu zadłużeniowym. Zawiera on dodatkowe przesłanki niewypłacalności wymienionych w nim podmiotów, które mają charakter niezależny od przesłanek ujętych w ust. 1. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 8 grudnia 2009 r. (I SA/Wr 973/09) stwierdził, iż wymienione w przepisach art. 11 p.u.i.n. przesłanki zgłoszenia wniosku o upadłość, mają charakter alternatywny i równorzędny i dlatego zaistnienie chociażby jednej z nich pozwala na ogłoszenie upadłości przedsiębiorców. Konstrukcja ust. 2 ma na celu zabezpieczenie interesów wierzycieli osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Zadłużenie tych podmiotów nie może przekraczać wartości ich aktywów. W innym przypadku istniałoby zagrożenie, iż wierzyciele nie zostaną zaspokojeni w trakcie postępowania upadłościowego.

Przesłanki negatywne

Art. 12 ustawy określa przesłanki, kiedy z powodu krótkotrwałego opóźnienia w regulowaniu należności, sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości. Ma to miejsce w przypadku, gdy opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika. Regulacja ta ma na celu umożliwienie nie ogłaszania upadłości w przypadku niewielkich zaległości w zapłacie należności małych rozmiarów. Art. 12 ust. 1 nie stosuje się jednak w przypadku, gdy niewykonanie zobowiązań ma charakter trwały albo gdy oddalenie wniosku może spowodować pokrzywdzenie wierzycieli.

Polecane

Najnowsze