Odpowiedzialność
Członkowie organów spółki przejmującej lub spółki nowo powstałej ponoszą odpowiedzialność za prowadzenie odrębnego zarządu majątkiem łączących się spółek. Odpowiedzialność następuje wobec spółki przejmującej albo nowo zawiązanej za szkodę wyrządzoną spółce przez działanie sprzeczne z prawem. Z kolei w odniesieniu do wierzycieli tych spółek, odpowiedzialność następuje w przypadku niemożliwości wykonania przez wierzycieli swoich uprawnień określonych w art. 496 KSH.
W odniesieniu do drugiego modelu odpowiedzialności, uprawnionym są wierzyciele, którzy zgłosili swoje żądania w czasie prowadzenia odrębnego zarządu, bez względu na to czy uczynili to w sposób i w terminie wskazanym w art. 495 § 1 KSH.
Pierwszeństwo wierzycieli na podstawie art. 496 KSH
Pierwszeństwo to polega na tym, że wierzyciel łączącej się spółki może się zaspokoić z majątku swojej pierwotnej dłużniczki, a więc z majątku należącego do spółki, która zaciągnęła czy przejęła dług wobec wierzyciela dochodzącego zaspokojenia swych roszczeń dopiero po jej połączeniu.
Osobami uprawnionymi do skorzystania z tego uprawnienia są wierzyciele, których roszczenia powstały przed dniem połączenia, z tym jednakże, że nie muszą to być osoby, które zgłosiły swoje żądania w terminie sześciu miesięcy od ogłoszenia połączenia. Mogą to być również wierzyciele, którzy zgłosili żądanie zaspokojenia swojej wierzytelności w czasie trwania odrębnego zarządu majątkiem spółki przejmującej albo nowo zawiązanej.
Zabezpieczenie roszczeń wierzycieli
Wierzyciel, aby mógł zabezpieczyć swoje roszczenie, musi dokonać określonych aktów staranności. Przede wszystkim musi zgłosić swoje roszczenie podmiotowi powstałemu w wyniku połączenia w terminie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia o połączeniu. Następnie zaś, musi uprawdopodobnić, że zaspokojenie jego wierzytelności powstałej wobec spółki przejmowanej, czy spółki łączącej się przez zawiązanie nowej spółki jest zagrożone przez połączenie. W tym drugim przypadku chodzi przede wszystkim o wykazanie dużego prawdopodobieństwa, że zaspokojenie wierzytelności jest zagrożone przez połączenie. Z tego uprawnienia mogą skorzystać jedynie wierzyciele, których roszczenia powstały przed dniem połączenia.
Dokonanie zabezpieczenia może nastąpić chociażby przez zastaw, hipotekę, czy poręczenie. Dyskusyjne natomiast, jest to, czy zabezpieczenia można dokonać przez złożenie do depozytu sądowego.
Jeżeli spółka odmawia dokonania zabezpieczenia, mimo spełniania wszystkich przesłanek uprawniających wierzyciela do skorzystania z takiego prawa, wierzyciel może dochodzić swoich praw na podstawie art. 730-757 KPC, tj. postępowania zabezpieczającego.
Bibliografia:
A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tom 2, Warszawa 2010.
A. Witosz, Łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych, Warszawa 2010.
A. Szumański [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych. Tom IV. Komentarz do art. 459 – 633. Warszawa 2009.
P. Pinior, [w:] J. A. Strzępka, Kodeks spółek handlowych. Tom II, Warszawa 2005.
A. Herdan, Połączenia przedsiębiorstw : teoria i praktyka, Kraków 2005.
M. Rodzynkiewicz, Łączenie się spółek. Komentarz. Warszawa 2003