Odesłanie z art. 1011 § 2 k.p.
Rozpoczynając rozważania na temat odpowiedzialności pracownika z tytułu naruszenia zakazu konkurencji obowiązującego w czasie trwania stosunku pracy (niewypełnienie lub nienależyte wypełnienia obowiązku nieprowadzenia działalności konkurencyjne) należy wyraźnie powtórzyć to co zostało zawarte w przepisie art. 1011 § 2 in fine k.p. Zgodnie bowiem z jego brzmieniem pracodawca może dochodzić od pracownika wyrównania szkody na zasadach określonych w przepisach rozdziału pierwszego, działu piątego Kodeksu pracy – a więc na zasadach wynikających z art. 114 – 123 k.p. Próżno więc w tym przypadku szukać reguł odpowiedzialności w Kodeksie cywilnym.
Warunek odpowiedzialności odszkodowawczej pracownika
Zgodnie z wyrokiem Sadu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 r. (II PK 191/04): „Warunkiem odpowiedzialności odszkodowawczej pracownika z tytułu naruszenia zakazu konkurencji w czasie trwania stosunku pracy (art. 1011 § 2 k.p.) jest zawinione wyrządzenie pracodawcy szkody stanowiącej normalne następstwo naruszenia zakazu konkurencji (art. 114 i 115 k.p.)”.
Ciężar dowodu
Artykuł 116 k.p. w sposób wyraźny stanowi, iż ciężar udowodnienia szkody oraz zawinionego niewypełnienia lub nienależytego wypełnienia obowiązku nieprowadzenia działalności konkurencyjnej przez pracownika obciąża pracodawcę. Oznacza to, iż w przypadku, gdy pracodawca nie będzie w stanie udowodnić istnienia przynajmniej jednego z tych elementów, to jego roszczenie odszkodowawcze podniesione na podstawie art. 1011 § 2 k.p. upadnie.
Zakres odpowiedzialności za umyślne wyrządzenie szkody
Zgodnie z brzmieniem art. 122 k.p. w związku z art. 1011 § 2 k.p. jeżeli pracownik umyślnie (z winy umyślnej) wyrządził szkodę pracodawcy poprzez niewypełnienie lub nienależyte wypełnienie obowiązku nieprowadzenia działalności konkurencyjnej, jest zobowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości. Oznacza to, że odpowiedzialność pracownika w tym przypadku nie jest ograniczona żadnym progiem maksymalnym.
Zakres odpowiedzialności za nieumyślne wyrządzenie szkody
Odmiennie od powyższego wygląda odpowiedzialność pracownika w przypadku zaistnienia po jego stronie winy nieumyślnej. W myśl bowiem art. 119 k.p. (w związku z art. 1011 § 2 k.p) mającego w tym przypadku zastosowanie, (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1977 r.; IV PR 213/77) jeżeli pracownik nieumyślnie (z winy nieumyślnej) wyrządził szkodę pracodawcy poprzez niewypełnienie lub nienależyte wypełnienie obowiązku nieprowadzenia działalności konkurencyjnej, odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.
Bibliografia:
1. Cajsel W., Kodeks pracy. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007.
2. Szurgacz H. [red.], Prawo pracy. Zarys wykładu, Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa 2008.
3. Świątkowski A. M., Kodeks pracy. Komentarz, wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2006.
