Regulacje prawne bezwzględne oraz względne
Podział regulacji prawnych na bezwzględne oraz względne oparty jest o kryterium możliwości zwolnienia danego podmiotu z obowiązku przestrzegania jednej z nich. Regulacje bezwzględne charakteryzują się tym, że niedopuszczalne jest ich uchylenie. Za przykład może tu posłużyć obowiązek lojalności członków zarządu wobec spółki. Regulacje względne, są zaś konstrukcjami normatywnymi, które dopuszczają możliwość zawieszenia ich stosowania w przypadku spełnienia danych przesłanek. Tak dosyć potocznie zbudowana definicja, wydaje się jeszcze bardziej przejrzysta, przy skojarzeniu jej właściwym w tym miejscu przykładem zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej przez członków zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej (także pewnej grupy członków rady nadzorczej spółki akcyjnej).
Uchylenie zakazu konkurencji
Zgodnie z art. 211 § 2 k.s.h oraz art. 380 § 2 k.s.h. zgodę na uchylenie zakazu działalności konkurencyjnej wobec danego podmiotu zobowiązanego do jego przestrzegania wyraża organ (wyrażenie nieścisłe, gdyż w grę wchodzą tu obok organów także osoby) uprawniony do powoływania zarządu w danej spółce. Przepisy te, zawierające normy o charakterze dyspozytywnym (ius dispositivum), mogą zostać wyłączone poprzez odmienne postanowienie zawarte w statucie spółki. Oznacza to, że odpowiednie uregulowanie zawarte w omawianym dokumencie, może wyznaczać inny organ lub podmiot uprawniony do udzielania zgody.
Zakres uchylenia zakazu konkurencji
Stanowisko doktryny w kwestii zakresu uchylania zakazu konkurencji wydaje się dopuszczać zarówno uchylenie zakazu w sposób pozytywny (zezwolenie pełne lub częściowe) jak i w sposób negatywny (wyłączenie pełne jak i częściowe). Wyjaśnienia w tym miejscu wymaga kwestia zezwoleń oraz ograniczeń częściowych, które w istocie mogą odnosić się (na przykład) do konkretnych podmiotów prawa lub jedynie niektórych sprawowanych funkcji.
Czas wydania zgody na działalność konkurencyjną
Co do zasady zezwolenie na powodzenie działalności konkurencyjnej powinno zostać wydane uprzednio w stosunku do jej podjęcia (np.: przed podjęciem pierwszej czynności konkurencyjnej). Wyjątkowo, biorąc pod uwagę dyspozytywny charakter art. 211 § 2 k.s.h. oraz art. 380 § 2 k.s.h. dopuszczalne jest następcze wydanie zgody. W tym jednak przypadku, koniecznym warunkiem ku temu, jest wcześniejsze istnienie w statucie danej spółki odpowiedniego postanowienia zezwalającego na takowe działanie.
Bibliografia:
1. Katner W.J. [red.], Prawo cywilne i handlowe w zarysie, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
2. Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tom I, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
