Odpowiedzialność za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji

Odpowiedzialność za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji

Spółka z o. o. to kapitałowa spółką handlowa uregulowaną w kodeksie spółek handlowych [dalej k.s.h. ]. Spółka z o.o. od momentu jej powstania do momentu rozwiązania – jest podmiotem prawa odrębnym od tworzących ją wspólników i jako taki może być uczestnikiem obrotu prawnego. Zgodnie z art. 161. § 1: z chwilą zawarcia umowy spółki z powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, która nie posiada jeszcze osobowości prawnej, ale wyposażona jest w podmiotowość prawną, dzięki której może ona we własnym imieniu zaciągać zobowiązania (zob. art. 331 k.c.). Zasady odpowiedzialności za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji określa art. 13 k.s.h. Zgodnie z tym artykułem – za zobowiązania spółki, w tym stadium, odpowiadają solidarnie: spółka, osoby które działały w jej imieniu oraz wspólnicy do wartości niewniesionego wkładu na pokrycie objętych udziałów. Odpowiedzialność tych osób trwa do momentu zatwierdzenia ich czynności przez zgromadzenie wspólników (art. 161 § 3 k.s.h.). W świetle art. 13 § 1 k.s.h. odpowiedzialność za zobowiązania spółki z o.o. w organizacji ponosi przede wszystkim sama spółka. Z związku z tym, że spółka z o. o. w organizacji stanowi odrębny podmiot prawa – spółka ta posiada własny majątek, wyodrębniony prawnie od majątków wspólników – którym w całości ponosi odpowiedzialność. Przewidziana w art. 13 solidarna odpowiedzialność za zobowiązania spółki – odnosi się przy tym, wyłącznie do osób uprawnionych do reprezentowania spółki w organizacji – czyli do członków zarządu oraz pełnomocnika powołanego jednomyślną uchwałą wspólników (art. 161 § 2 k.s.h.). Jeżeli więc wspólnik, nie będąc członkiem zarządu bądź pełnomocnikiem spółki, zaciąga w jej imieniu zobowiązanie – to zastosowanie ma art. 39 k.c. – określający skutki braku umocowania, oraz art. 103 k.c. – odnoszący się do działania pełnomocnika bez umocowania, bądź z przekroczeniem jego granic. W tych sytuacjach sankcją jest nieważność umowy (chyba że spółka ją potwierdzi na podstawie art. 103 k.c.). Do zakresu osób, które „działały w imieniu spółki”, o których mówi art. 13 – zaliczyć można przede wszystkim osoby uprawnione do reprezentowania spółki, oraz osoby faktycznie działające w imieniu spółki w stadium w organizacji. Ponadto, (według A. Szajkowskiego) pojęcie to odnieść można do tych osób, które faktycznie działały w imieniu spółki przy dokonywaniu danej czynności, z której wynikło zobowiązanie spółki. Odpowiedzialność tych osób trwa tak długo – dopóki dokonane wobec spółki czynności tych osób , nie zostaną zatwierdzenia przez zgromadzenie wspólników (art. 161 § 3 k.s.h.). Jednakże, co warto pokreślić – dotyczy to tylko odpowiedzialności wobec spółki, a nie odpowiedzialności wobec osób trzecich. Odpowiedzialność osób działających w imieniu spółki w organizacji jest odpowiedzialnością pierwszorzędną (co oznacza, że wierzyciel może w pierwszej kolejności wszcząć egzekucję z majątku takiej osoby, bez konieczności wszczynania najpierw egzekucji z majątku spółki), całym swoim majątkiem i bez ograniczeń. Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki z o.o. w organizacji to także odpowiedzialność pierwszorzędna, całym swoim majątkiem, solidarna ze spółką i osobami działającymi w jej imieniu, pierwszorzędna, jednakże ograniczoną do wartości niewniesionego wkładu na pokrycie objętych udziałów (art. 13 § 2 k.s.h.). Oznacza to, że jej górną granicę wyznacza wartością wkładu, do wniesienia którego zobowiązał się wspólnik. Jeżeli wiec wkład został w całości wniesiony – wspólnik zwolniony jest z odpowiedzialności. Odpowiedzialność ta powinna wygasnąć z chwilą zarejestrowania spółki, gdyż niezbędną przesłanką wpisu spółki do rejestru jest wniesienie w całości wszystkich wkładów na pokrycie kapitału zakładowego (art. 163 pkt 2 k.s.h.). W sytuacji gdy wspólnik jednocześnie działa w imieniu spółki w organizacji jako członek zarządu albo pełnomocnik, ponosi odpowiedzialność zgodnie z art. 13 § 1 k.s.h., czyli bez ograniczenia. W jeszcze inny sposób zostały ustalone zasady odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki z o.o. w organizacji. zgodnie z art. 116 Ordynacji podatkowej: członkowie zarządu spółki z o.o. w organizacji, pełnomocnik spółki (gdy zarząd nie został jeszcze powołany), o którym mowa w art. 161 § 2 k.s.h., wspólnicy ( w sytuacji gdy ani zarząd, ani pełnomocnik nie został jeszcze powołany) – odpowiadają całym swoim majątkiem, w sposób solidarny, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna, a członek zarządu, pełnomocnik albo wspólnik: nie wykazał, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające upadłości (postępowanie układowe) albo nie wykazał, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy, bądź nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Bibliografia

• A. Szajkowski Kodeks spółek handlowych, t. I, C.H. Beck, Warszawa 2010 r.

• A. Kidyba – Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. I i II, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.

• A. Kidyba – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz, C. H. Beck, Warszawa 2009.

Polecane

Najnowsze