O tym dlaczego warto zastrzec znak towarowy, niech świadczy przypadek giganta z branży oponiarskiej – amerykańskiej firmy Goodyear. Firma ta, skorzystała z zastrzeżenia znaku towarowego aż po 80 latach. Stało się tak dzięki decyzji indyjskiego sądu w Delhi. To właśnie w tym kraju, świadectwo ochronne znaku towarowego firmy Goodyear czekało 80 lat na to, aż będzie użyte. Decyzją sądu, indyjska firma musiała zaprzestać używania znaku towarowego. Łudząco przypominał ten, jakim od ponad wieku, posługiwał się amerykański gigant oponiarski.
Goodyear to firma z amerykańskiego Ohio, która została założona w 1898 roku. Dziś jest ona na trzecim miejscu na świecie pod względem produkcji opon. Wytwarza je dla przemysłu samochodowego i lotniczego, a także na potrzeby sportów motorowych. W 1906 roku, firma zastrzegła swój znak towarowy na rynku w USA. Z kolei w latach 20. XX wieku, firma rozwinęła swoją działalność i otworzyła fabryki w Indiach. W 1942 roku zarejestrowała w tym kraju swój znak towarowy.
– Zachowanie firmy Goodyear jest doskonałym przykładem tego, jak dbać o swoje znaki towarowe. Oczywiście musimy brać pod uwagę specyfikę prawną firm z USA i historyczny kontekst, ale zastrzeżenie swojego znaku towarowego już po kilku latach od rozpoczęcia działalności, i to na początku XX wieku, pokazuje jak powinien wyglądać sposób myślenia każdego, kto chce zbudować coś trwałego i niepodrabialnego
– zauważa Marek Czyżewski, prezes zarządu grupy Pravna.pl, która zajmuje się m.in. pomocą prawną w kwestiach zastrzegania znaków towarowych.
Sąd nie miał wątpliwości. Znak towarowy marki Goodyear jest zastrzeżony
Niemal 80 lat później okazało się, że zastrzeżenie znaku towarowego w Indiach, przyniosło firmie korzyści. W lutym 2020 roku prawnicy firmy Goodyear, znaleźli w indyjskich katalogach rejestrowych, znak który bardzo przypominał ten, którym od ponad 100 lat, posługuje się amerykańska firma. W Indiach znak ten był używany w branży smarów i olejów samochodowych.
Cała sprawa mogła przejść bez echa. Jednak w 2019 roku marka Goodyear zarejestrowała w Indiach, następne znaki towarowe, właśnie w kontekście olejów i smarów przemysłowych.
Firma z Indii broniła się, podnosząc argumenty, że znaku w kontekście olejów używa od 1997 roku. Sąd w Delhi nakazał jednak natychmiast zaprzestać wykorzystywania znaku amerykańskiej firmy. Nawet w sytuacji, jeśli jest on jedynie łudząco podobny. Na razie sprawa wciąż jest w toku, a wyrok ma charakter tymczasowy. We wrześniu ma się odbyć kolejna rozprawa w tej sprawie.
Indyjski sąd podkreślił, że nie można mówić w tej sprawie o żadnym przypadku. Tłumaczenia firmy z Indii uznał za całkowicie niewiarygodne. Na decyzję sądu wpływ miała również wieloletnia obecność marki Goodyear na indyjskim rynku. Sąd zaznaczył, że amerykańska firma zatrudniając ok. 64 tysiące osób w 21 krajach. Notując w latach 2014-2018 obroty na poziomie 50 mld dolarów, jest jednym z największych producentów oponiarskich. Wszystko to świadczy o dużej renomie tej firmy. Sąd zauważył też, że znak towarowy marki Goodyear w Indiach jest dostępny w całym kraju. Sprzedaż netto w tych czterech latach, opiewa na ponad 1 mld dolarów.
Okazało się więc, że świadectwo ochronne przeleżało w indyjskim oddziale Goodyear niemal 80 lat. Dopiero po tym czasie zostało wykorzystane w sądzie w sporze o zastrzeżenia znaku towarowego.
Przypadek rejestracji znaku towarowego firmy Stihl w Chinach
– W świetle tych faktów sąd uznał, że nie ma mowy o tym, żeby ktoś zajmujący się branżą samochodową nie wiedział o istnieniu marki Goodyear i dowiódł, że znak ten jest znakiem powszechnie znanym. Przykłady sporów sądowych – ten z Indii czy Chin – pokazują, że europejskie marki nie są bezsilne w starciu z azjatyckimi podmiotami, a sądy gospodarcze nie kierują się w swoich orzeczeniach pobudkami nacjonalistycznymi. Trzeba jednak pamiętać o fundamentach, czyli o zastrzeżeniu znaku towarowego
– podkreśla Marek Czyżewski i przypomina o sądowym sporze w Chinach.
W tym kraju niemiecka firma Stihl, jeden z największych producentów kosiarek i pilarek, otrzymał odszkodowanie na niemal milion dolarów. Stało się tak dlatego, że firma z Chin, wprowadziła na rynek sprzęt owartości ok. 35 tysięcy dolarów, a było to ponad 19 tysięcy pił łańcuchowych ze znakiem firmy Stihl. Osoby odpowiedzialne za ten proceder, otrzymały wyroki więzienia w zawieszeniu.
Rejestracja znaku towarowego w Polsce
W Polsce kary za używanie cudzego znaku towarowego albo takiego, który został zarejestrowany, ale nie ma się do tego prawa, przewidują grzywnę oraz nawet 2 lata więzienia. Grzywna może opiewać na kilkadziesiąt procent rocznego przychodu. W Polsce większość spraw o łamania prawa w kwestii używania znaków towarowych, jest rozwiązywana poprzez ugody.
Co może być znakiem towarowym w Polsce
Ustawa prawo własności przemysłowej reguluje kwestie związane ze znakiem towarowym. Przede wszystkim polskie prawo stanowi, że znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.
Znakiem towarowym może być w szczególności wyraz (włącznie z nazwiskiem), rysunek, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania, a także dźwięk.
Ustawa jasno określa, że na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne.
Trzeba tez pamiętać, że nie wyklucza uznania za znak towarowy oznaczenia przeznaczonego do równoczesnego używania przez kilka osób (w tym przedsiębiorców), którzy zgłosili go wspólnie, jeżeli używanie takie nie jest sprzeczne z interesem publicznym i nie ma na celu wprowadzenia odbiorców w błąd (w szczególności co do charakteru, przeznaczenia, jakości, właściwości lub pochodzenia towarów – wspólne prawo ochronne).
Zastrzeżenia znaku towarowego w Polsce. O czym mówi jeszcze ustawa prawo własności przemysłowej
Należy zaznaczyć, że zasady używania znaku towarowego na podstawie wspólnego prawa ochronnego określa regulamin znaku przyjęty przez te osoby (w tym przedsiębiorców).
Pierwszeństwo do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy oznacza się, z zastrzeżeniem art. 124 i 125 tej ustawy, według daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym.
O dacie zgłoszenia decyduje dzień, w którym wpłynęło ono do Urzędu Patentowego.
Należy też podkreślić, że pierwszeństwo do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy przysługuje w Polsce na zasadach określonych w umowach międzynarodowych (według daty pierwszego prawidłowego zgłoszenia znaku towarowego, jeżeli zgłoszenie w Urzędzie Patentowym zostanie dokonane w okresie 6 miesięcy od tej daty).
Pierwszeństwo do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy oznacza się na zasadach określonych w umowach międzynarodowych (według daty wystawienia towaru oznaczonego tym znakiem w Polsce lub za granicą, na wystawie międzynarodowej oficjalnej lub oficjalnie uznanej, jeżeli zgłoszenie w Urzędzie Patentowym tego znaku towarowego nastąpi w okresie 6 miesięcy od tej daty).
Z kolei jeżeli znak towarowy, który był przedmiotem pierwszego prawidłowego zgłoszenia, był umieszczony na towarze wystawionym wcześniej na wystawie i korzystał od dnia wystawienia do dnia zgłoszenia z ochrony tymczasowej przewidzianej w Konwencji paryskiej, to pierwszeństwo do uzyskania prawa ochronnego oraz początek przewidzianego tam terminu do dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym oznacza się według daty wystawienia towaru oznaczonego tym znakiem na wystawie. Pierwszeństwo jest zbywalne i podlega dziedziczeniu.
Umowa o przeniesienie pierwszeństwa wymaga pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej.
Na wniosek zgłaszającego znak towarowy Urząd Patentowy wydaje (w celu zastrzeżenia pierwszeństwa), dowód dokonania zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym (dowód pierwszeństwa).
