Sytuacja przedstawia się inaczej, gdy spółki nie zgłoszono do sądu rejestrowego w ciągu sześciu miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki oraz gdy postanowienie sądu odmawiające wpisu spółki do rejestru stało się prawomocne – wówczas umowa spółki zostaje rozwiązana. Nie oznacza to jednak rozwiązania spółki z o.o. w organizacji (stosunku spółki). Rozwiązanie spółki z o.o. w organizacji jako podmiotu prawa i stosunku prawnego może nastąpić dopiero po przeprowadzeniu stosownych rozliczeń ze wspólnikami i wierzycielami spółki. Rozwiązanie umowy spółki nie powoduje zatem utraty przez spółkę z o.o. w organizacji podmiotowości prawnej.
Co warto podkreślić, rozwiązanie umowy spółki nie znosi powstałego z chwilą zawarcia umowy stosunku spółki z mocą wsteczną. Spółka z o.o. w organizacji powinna zwrócić wkłady (w całości lub pomniejszone o kwoty potrzebne do zaspokojenia wierzycieli). Nie można więc przyjąć, że rozwiązanie umowy spółki powoduje powrót wkładów do majątków wspólników.
W sytuacji gdy spółka niezwłocznie po rozwiązaniu umowy spółki dokonuje zwrotu wniesionych wkładów oraz pokrywa w pełni wierzytelności osób trzecich (art. 170 § 1 zd. 1 k.s.h., mamy do czynienia z tzw. likwidacją uproszczoną. Ten sposób „likwidacji” spółki z o.o. w organizacji opiera się też na założeniu całkowitego rozliczenia zarówno ze wspólnikami z tytułu wniesionych wkładów, jak i z wierzycielami spółki. Dopiero w razie niemożliwości przeprowadzenia tzw. likwidacji uproszczonej niezbędne jest przeprowadzenie właściwego postępowania likwidacyjnego.
Do likwidacji spółki z o.o. w organizacji należy odpowiednio stosować przepisy o likwidacji spółki z o.o. (art. 170 § 2 k.s.h.). Jednakże, należy mieć na uwadze pewne istotne różnice. Przede wszystkim likwidację spółki z o.o. w organizacji przeprowadza zarząd a jeżeli ten nie funkcjonuje, likwidatora lub likwidatorów ustanawia zgromadzenie wspólników albo sąd rejestrowy właściwy ze względu na siedzibę spółki (art. 170 § 1 i 5 k.s.h.). Ponadto likwidatorzy ogłaszają jednokrotnie o otwarciu likwidacji i wzywają wierzycieli do zgłoszenia przez nich swoich wierzytelności w terminie jednego miesiąca. Ponadto, obowiązują odmienne zasady dysponowania majątkiem pozostałym po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli.
W związku z tym, że głównym celem likwidacji jest także zwrot wspólnikom wniesionych przez nich wkładów należy przyjąć, że nie mogą mieć zastosowania przewidziane w umowie spółki inne zasady podziału kwoty likwidacyjnej niż oparte na takim założeniu.
W okresie likwidacji firma spółki w organizacji powinna być uzupełniona dodatkiem „w likwidacji”. Dzień rozwiązania spółki w organizacji jest uzależniony od trybu jej likwidacji, a więc od tego, czy miało miejsce uproszczone czy pełne postępowanie likwidacyjne.
W razie niezwłocznego rozliczenia ze wspólnikami i wierzycielami rozwiązanie spółki w organizacji następuje z dniem dokonania ostatniego rozliczenia.
Natomiast w razie pełnego postępowania likwidacyjnego – do rozwiązania spółki dochodzi z dniem zatwierdzenia przez zgromadzenie wspólników sprawozdania likwidacyjnego (art. 170 § 4 k.s.h.).
Na podstawie: A. Kidyba, K. Kopaczyńska-Pieczniak, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Oficyna 2010
