Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Uprawnionymi do wniesienia skargi są osoby fizyczne, grupy osób lub organizacje pozarządowe. Przewidziana jest również możliwość wniesienia skargi przez jedno Państwo przeciwko drugiemu. Skargę można wnieść jedynie przeciwko Państwu. Przedmiotem skargi może być jego działanie lub akt władzy publicznej. Niedopuszczalne jest wniesienie skargi przeciwko osobie fizycznej, firmie, instytucjom ( stowarzyszenia, fundacje, związki zawodowe) chyba, że wykonują one zadania z zakresu władzy publicznej.

Jednym z warunków skutecznego wniesienia skargi jest wcześniejsze wykorzystanie środków odwoławczych przysługujących skarżącemu według prawa krajowego. Dopiero jeżeli te działania nie przyniosą oczekiwanego rezultatu zasadne będzie złożenie skargi do ETPC. Skarżącym może być pokrzywdzony lub pośrednio pokrzywdzony ( będzie nim np. rodzic dziecka, które zmarło wskutek błędu w sztuce lekarskiej). Skarga nie może być anonimowa, należy ją uzasadnić i wskazać na naruszenie zagwarantowanych Konwencją praw. Ważne jest również zachowanie sześciomiesięcznego terminu na wniesienie skargi, liczonego od wydania ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie przez państwowy organ. Na treść skargi powinny składać się : krótkie wyjaśnienie dlaczego złożenie skargi jest zasadne, określenie które z zagwarantowanych przez Konwencję praw zostało naruszone, wskazanie na wykorzystanie krajowej drogi odwoławczej wraz z listą decyzji wydanej przez organy państwowe. Należy również wskazać jakiego zadośćuczynienia się oczekuje.

Dużym ułatwieniem dla wnoszącego skargę jest możliwość jej sporządzenia w języku ojczystym. Należy być jednak przygotowanym na to, że pisma doręczane nam od ETPC sporządzone będą albo w języku angielskim albo języku francuskim. Skargę można przygotować osobiście lub przy pomocy fachowego pełnomocnika. Skarżący, który nie będzie w stanie ponieść kosztów pełnomocnictwa procesowego przez ETPC może ubiegać się o przyznanie mu pomocy prawnej.

Po otrzymaniu skargi przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości następuje badanie jej dopuszczalności. Trybunał może uznać skargę za dopuszczalną i przekazać ją do dalszego rozpatrzenia albo stwierdzić jej niedopuszczalność co będzie oznaczało ostateczne zakończenie postępowania w sprawie. Niemożliwym jest wniesienie tej samej skargi po raz drugi ( chyba, że pojawią się nowe, szczególnej wagi okoliczności). Następnie ETPC bada merytorycznie skargę, możliwe będzie wezwanie stron do polubownego rozstrzygnięcia sprawy. Merytoryczne rozpoznanie skargi następuje w dwóch etapach. Pierwszy jest pisemny kiedy to ETPC wzywa strony do uzupełnienia dokumentacji, dostarczenia wyjaśnień czy dowodów. Następnie następuje etap ustny, którym jest rozprawa przed Trybunałem. Biorą w niej udział strony lub ich przedstawiciele. Etap ten jest co do zasady jawny. Jawność może być wyłączona za względu na szczególne okoliczności, np. ochronę porządku publicznego

Po zapoznaniu się z dowodami i wysłuchaniu stron ETPC ogłasza wyrok. Jeżeli ETPC orzekł, że zostało naruszone prawo zagwarantowane skarżącemu przez Konwencję wzywa państwo do zaprzestania naruszania prawa, zasądza wypłatę odszkodowania na rzecz wnoszącego skargę oraz wzywa państwo do jego wypłaty. Staje się on prawomocny po upływie 3 miesięcy od jego ogłoszenia.

Polecane

Najnowsze