Podstawę prawną wprowadzającą nową formę wydania nakazu zapłaty stanowi art. 50528 (i nast.) Kodeksu Postępowania Cywilnego w dziale zatytułowanym Elektroniczne Postępowanie Upominawcze .Istotne znaczenie w prawidłowym przebiegu postępowania ma również Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 15 grudnia 2009 r. w sprawie ustalenia Sądu Rejonowego właściwego do rozpatrzenia spraw w elektronicznym postępowaniu upominawczym .Minister Sprawiedliwości na tej podstawie wskazuje Sąd Rejonowy w Lublinie.
Stronami w postępowaniu nakazowym mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, a w szczególności podmioty posiadające status przedsiębiorców. Postępowanie nakazowe dotyczy powoda, pozwanego oraz pełnomocnika.
Powód
Złożenie pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym przez powoda będącego osobą fizyczną , bądź działającego w imieniu powoda pełnomocnika , przedstawiciela ustawowego , osoby reprezentującej jest koniecznością posiadania w systemie e-sądu konta użytkownika. Pozew jak również wszelkie pisma procesowe składane przez powoda muszą być honorowane elektronicznym podpisem wskazanym przez aktualny certyfikat . W tym przypadku powód dobrowolnie wybiera elektroniczną formę komunikacji ze e-sądem i jednocześnie akceptuje regulamin elektronicznych doręczeń w postępowaniu . Opłaty z tytułu pozwu dokonywane są wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem dostawcy usług płatności . Prawomocność nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym objęte jest klauzula wykonalności nadaną z urzędu . Powód lub osoba działająca w jego imieniu na podstawie elektronicznego tytułu wykonawczego może złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji do komornika sądowego .
Pozwany
Nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym jest doręczany pozwanemu pocztą w postaci wydruku weryfikacyjnego. Pozwany powołując się na wskazany kod może potwierdzić istnienie elektronicznego nakazu zapłaty i zapoznać się z jego treścią, która zamieszczona jest w systemie e-sądu bez konieczności posiadania dodatkowego konta użytkownika. Dodatkowym atutem jest dostęp do elektronicznych akt sprawy . Skorzystanie z możliwości wglądu do elektronicznych akt sprawy jest równorzędne z perspektywą wniesienia pisma procesowego drogą elektroniczną. Pozwany sam decyduje o sposobie komunikacji z e-sądem, może zachować tradycyjna metodę papierową lub elektroniczną dzięki której forma tradycyjna nie będzie już możliwa.
Pełnomocnik
Pełnomocnik występujący w imieniu pozwanego lub powoda prowadzący sprawę nakazu zapłaty w formie elektronicznego postępowania upominawczego musi posiadać indywidualny kod dostępu który będzie potwierdzeniem udzielenia pełnomocnictwa. Gdy pełnomocnik wniesie sprzeciw od nakazu zapłaty w formie dokumenty papierowego oznacza sprawę przypisując odpowiednią sygnaturę i przesyła do właściwego Sądu .Wybór formy elektronicznej prowadzi do posiadania konta użytkownika w systemie e-sądu , oraz posługiwania się ważnym certyfikatem potwierdzającym składanie elektronicznego podpisu. Konto użytkownika należy założyć poprzez wcześniejsze wypełnienie formularza rejestracyjnego .
Rozpoznanie sprawy przewidziane jest na posiedzeniu niejawnym , bez rozprawy .Sąd , uznając roszczenie powoda za słuszne wydaje nakaz zapłaty w którym wskazuje pozwanemu aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu uiścił na rzecz powoda należną kwotę wraz z kosztami postępowania , a także poucza o możliwości wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty . Elektroniczne postępowanie upominawcze przyspiesza rozpoznanie sprawy , gdy pozwany nie wniesie sprzeciwu, powód w ciągu miesiąca lub dwóch otrzymuje tytuł wykonawczy , jeżeli sprzeciw zostanie uwzględniony powództwo może potrwać kilka miesięcy , oczekując na przeniesienie sprawy do właściwego sądu. Roszczenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym dochodzone mogą być tylko o charakterze pieniężnym , bezspornym. Celem jest poprawa sprawności postępowania w sprawach cywilnych , gospodarczych , upominawczych .Istotą jest przeniesienie procedur tradycyjnych na drogę komunikacji elektronicznej , dzięki czemu na to wpływ na charakter postępowania. Elektroniczne postępowanie upominawcze to także priorytet w kierunku informatyzacji postępowania sądowego.
