Obliczanie terminów.
Zgodnie z przepisem art. 165 KPC, przy obliczaniu terminów stosuje się przepisy prawa cywilnego.
Termin, który jest oznaczony w dniach (np. 14 dni) kończy się z upływem ostatniego dnia. Przy czym, jeżeli początkiem biegu określonego terminu jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie miało miejsce. Na przykład: termin do wniesienia apelacji wynosi 14 dni od dnia doręczenia stronie wyroku z uzasadnieniem. Jeśli więc doręczenie nastąpiło 3 kwietnia, to termin upływa 17 kwietnia.
Jeżeli zaś termin został oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach, to kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu (jeżeli on w danym miesiącu nie występuje – w ostatnim dniu tego miesiąca; np. 29 lutego).
Dodatkowo jeśli termin oznaczony jest na początek, środek lub też koniec miesiąca, oznacza to, iż jest to odpowiednio pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca.
Termin półmiesięczy jest równoważny 15 dniom.
Wartym zauważenia jest fakt, że jeżeli koniec terminu do dokonania określonej czynności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa dnia następnego. Na przykład: jeśli ostatni dzień terminu przypada na 25 grudnia, to upływa on w rzeczywistości 27 grudnia.
Przywracanie terminów.
Regulacja przywrócenia terminu zawarta jest w przepisach art. 167 – 172 KPC. Określają ona przesłanki, które należy kumulatywnie spełnić, aby możliwe było skorzystanie z tej instytucji. Przede wszystkim należy pamiętać, że przywróceniu podlegają jedynie terminy sądowe i ustawowe. Strona, która uchybiła terminowi i chce skutecznie wnieść o jego przywrócenie, powinna:
1) uchybić terminowi bez swojej winy (np. jeżeli strona zapomniała
- o wysłaniu apelacji, to jest to równoznaczne z jej winą w niedochowaniu terminu),
- 2) złożyć wniosek o przywrócenie terminu, przy czym wniosek taki nie jest dopuszczalny, jeśli uchybienie nie powoduje dla strony negatywnych skutków procesowych; np. strona w dalszym toku procesu może powołać dany dowód,
- wniosek należy złożyć w terminie tygodniowym od czas ustania przyczyny uchybienia,
- 3) w piśmie stanowiącym wniosek należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek,
- 4) równocześnie ze złożeniem wniosku, strona zobowiązana jest to dokonania przedmiotowej czynności,
- 5) jeśli od uchybienia terminu minął więcej niż rok, jego przywrócenie dopuszczalne jest tylko w wyjątkowych przypadkach; dodatkowo niedopuszczalne jest przywrócenie terminu do złożenia środka odwoławczego od wyroku, który orzeka unieważnienie małżeństwa lub rozwód albo ustala nieistnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron po jego uprawomocnieniu się zawarła nowy związek małżeński; ma to na celu niedopuszczenie do zaistnienia bigamii.
Sąd odrzuca wniosek o przywrócenie terminu, jeżeli jest on spóźniony lub
z mocy ustawy niedopuszczalny (np. w opisanej wyżej sytuacji dotyczącej ponowne zawarcie małżeństwa). Samo zgłoszenie wniosku nie wstrzymuje postępowania w sprawie ani wykonania orzeczenia. Jednak jeśli okoliczności to uzasadniają, sąd może wstrzymać postępowania lub wykonanie orzeczenia.