Ustawodawca już w pierwszych przepisach kodeksu, bo w art. 3 k.s.h. wskazuje, że przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób. Zatem zawarcie umowy ma stanowić środek do osiągnięcia wspólnego celu (gospodarczego lub nie), nie precyzując o osiągniecie jakiego celu chodzi. Nie jest określone także na czym ma polegać owe współdziałanie. W przypadku spółki z o. o., odpowiedzi na to pytanie, należy szukać w przepisach odnoszących się do tej spółki kapitałowej, czyli w art. 151-300 k.s.h.
Zgodnie z art. 151 § 1 i 2 k.s.h. spółka z o. o. może być zawiązana przez każdy podmiot – czyli, zarówno osoba fizyczna, osoba prawna jak też inna jednostka organizacyjna, może być stroną umowy zawiązującej spółkę z o. o. Spółka ta może być zawiązana w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Umowa ta powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (art. 157 §2). Może być zawarta przez pełnomocnika, byleby pełnomocnictwo miało formę aktu notarialnego.
Art. 157-159 k.s.h. wskazują obligatoryjne postanowienia umowy spółki z o. o., czyli takie które wystąpić muszą w każdej umowie spółki z o. o.
Zgodnie z art. 157. § 1 k.s.h. do essentialia negotii umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy określenie:
1) firmę i siedzibę spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) wysokość kapitału zakładowego,
4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,
5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,
6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Poza, wyżej wskazanymi, obligatoryjnymi postanowieniami umowy spółki, można w umowie zamieścić także inne, które jednak w momencie ich sformułowania wiążą spółkę i wspólników.
Między innymi, do accidentialia negotii umowy spółki z o. o. należy określenie:
1) Czasu trwania, jeżeli jest on oznaczony. W przeciwnym razie stosowny przepis w umowie spółki jest zbędny. Określenie zawarcia umowy na czas określony może odbywać się za pomocą: konkretnej daty, przedziału czasowego czy też poprzez określenie konkretnego zadania dla wykonania którego powołuje się spółkę.
2) Osoby wspólnika,
3) Przedmiotu wkładu (aportu). Jeżeli wspólnik pokrywa swój udział w spółce aportami, należy wskazać, oprócz osoby wspólnika, co jest przedmiotem wkładu i przypisać liczbę i wartość nominalną, objętych za te wkłady, udziałów.
4) Liczby i wysokości przyznanych w zamian za udziałów (jeżeli wspólnik pokrywa swój udział w spółce aportami), określenie czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów.
5) Szczególne korzyści lub obowiązki wobec spółki. Przy czym chodzi tu o takie obowiązki wobec spółki, które nie polegają na wniesieniu wkładów, np. obowiązek dopłat czy powtarzających się świadczeń niepieniężnych.
Ponadto, umowa spółki z o. o. winna określać do jakich świadczeń wspólnicy są zobowiązani ponieważ, zgodnie z art. 151 § 3 k.s.h., Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki.
W trakcie trwania stosunku spółki, umowa spółki może być zmieniona. Jednakże każda zmiana tej umowy, wymaga do swej ważności:
1. uchwały podjętej przez zgromadzenie wspólników większością 2/3 głosów oddanych, chyba ze sama umowa przewiduje warunki ostrzejsze
2. a także, notarialnego zaprotokołowania takiej uchwały (art. 255 § 3 k.s.h.),
3. oraz zgłoszenia takiej zmiany do sądu rejestrowego i jej zarejestrowania (art. 256. § 1 k.s.h. ).
Oznacza to, że zmiana umowy spółki przed jej zarejestrowaniem nie wywołuje żadnych skutków prawnych.
Na podstawie:
* A. Kidyba, K. Kopaczyńska-Pieczniak, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Oficyna 2010,
* A. Kidyba, Prawo handlowe, Wyd. 11, C. H. Beck, Warszawa 2009
