Czym jest urlop wypoczynkowy?
Urlop wypoczynkowy podobnie jak prawo do wynagrodzenia jest jednym z przywilejów pracowniczych. Jest to prawo, którego żaden z pracowników nie może się zrzec i jest prawem niezbywalnym. Urlop przysługuje pracownikowi corocznie i ma charakter odpłatny, powinien zostać udzielony w dniach, które są dla pracownika dniami pracy w sposób nieprzerwany. Urlop powinien zostać udzielony pracownikowi w roku kalendarzowym, w którym uzyskał do niego prawo.
Wymiar urlopu wypoczynkowego i sposób jego udzielania
Wymiar urlopu wypoczynkowego uzależniony jest od tzw. stażu pracy. Do stażu pracy zalicza się okres ukończonej wcześniejszy szkoły, oraz okresy wcześniejszego zatrudnienia.
Okres podlegający doliczeniu w poczet stażu pracy, jako podstawy obliczenia urlopu wypoczynkowego:
1) zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,
2) średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
3) średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat,
4) średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
5) szkoły policealnej – 6 lat,
6) szkoły wyższej – 8 lat.
Powyższe okresy wraz z przepracowanymi latami dają podstawę obliczeniową okresu od którego zależy wymiar urlopu i jest to kolejno:
1) 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
2) 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Także po ukończeniu szkoły wyższej oraz po przepracowaniu dwóch lat pracownik osiąga najwyższy wymiar urlopu wypoczynkowego tj. 26 dni w skali roku.
W przypadku osób podejmujących pracę po raz pierwszy w danym roku kalendarzowym, okres urlopu obliczany jest w wymiarze 1/12 urlopu przysługującego po przepracowaniu roku. W tym także przypadku pracownik uzyskuje prawo do urlopu po przepracowaniu każdego miesiąca.
Przykładowo po pierwszym przepracowanym miesiącu pracownik uzyskuje 2 dni urlopu.
Urlop może zostać podzielony na części na wniosek pracownika, z tym że jeden okres urlopu nie może być krótszy niż 14 dni.
Warto zapamiętać
przesunięcie planowego urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami
-
przesunięcie może także nastąpić, gdy nieobecność pracownika poważnie zakłóciła by tok pracy
-
w okresie wypowiedzenia pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop
-
pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, gdy jego obecność wymagana jest na podstawie okoliczności nie znanych w chwili rozpoczęcia urlopu
-
w razie odwołania pracownika z urlopu, pracodawca winien pokryć koszty poniesione przez pracownika, w związku z odwołaniem z urlopu