Główne prawa i obowiązki przedsiębiorcy przesyłowego

Główne prawa i obowiązki przedsiębiorcy przesyłowego

Prawo do korzystania z nieruchomości obciążonej

Upraszczając rozważania można stwierdzić, iż większość praw przedsiębiorcy przesyłowego związanych z ustanowioną na jego rzecz służebnością przesyłu, mieści się w zbiorowym określeniu: korzystania z nieruchomości obciążonej. Chodzi tu, o takie użytkowanie nieruchomości, z wyłączeniem wszystkich innych podmiotów (w tym często samego jej właściciela), które pozwala przedsiębiorcy na właściwe (zgodne z przeznaczeniem) korzystanie i eksploatację urządzeń przesyłowych. Nie można jednak w żadnym wypadku uznać, że prawo przedsiębiorcy przesyłowego nie jest niczym skrępowane. Wręcz przeciwnie, ogranicza je szereg unormowań ustawowych oraz umownych – o czym poniżej.

Obowiązek korzystania z nieruchomości zgodnie z postanowieniami umownymi

Pierwszym z ograniczeń prawa przedsiębiorcy do korzystania z nieruchomości obciążonej jest obowiązek korzystania z niej zgodnie z postanowieniami umownymi. Za postanowienia umowne trzeba tu uznać wszelkie klauzule, które zostały zawarte w kontrakcie pomiędzy przedsiębiorcą przesyłowym a właścicielem nieruchomości, a także orzeczenie sądu ustanawiające służebność przesyłu (np. w skutek podniesienia roszczenia z art. 3052 § 1 k.c.).

Obowiązek wykonywania służebności według zasad współżycia społecznego przy uwzględnieniu zwyczajów miejscowych oraz w sposób jak najmniej utrudniający korzystanie z nieruchomości obciążonej (art. 287 k.c. i art. 288 k.c.)

Kolejne ograniczenia prawa przedsiębiorcy do korzystania z nieruchomości obciążonej wynikają już z przepisów prawa. Do najważniejszych z nich należą art. 287 k.c. i art. 288 k.c., które w związku art. 3054 k.c. znajdują zastosowanie do służebności przesyłu. Pierwszy z przepisów (art. 287 k.c. w związku z art. 3054 k.c.) ustanawia obowiązek takiego wykonywania służebności przesyłu, aby jego zakres i sposób zgodny był z zasadami współżycia społecznego oraz ze zwyczajami miejscowymi. Przepis ten jednak, ze względu na swój dyspozytywny charakter („w braku innych danych”) będzie znajdował zastosowanie dopiero wtedy, gdy postanowienia umowne (ewentualnie orzeczenie sądowe) nie będą miały zastosowania w danym przypadku. Drugi z przepisów (art. 288 k.c. w związku z art. 3054 k.c.) nakazuje przedsiębiorcy wykonywanie służebności przesyłu w sposób jak najmniej utrudniający korzystanie z nieruchomości obciążonej. Zgodnie ze stanowiskiem B. Rakoczego stopień jak najmniejszej uciążliwości powinien podlegać ocenie nie tylko według kryteriów obiektywnych, lecz także według kryteriów subiektywnych stanowiących podstawę twierdzeń właściciela (Rakoczy B., Służebność przesyłu w praktyce, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009.).

Obowiązek dbałości o stan urządzeń przesyłowych

Zgodnie z wykładnią przepisu art. 289 § 1 k.c. w związku z art. 3054 k.c. należy stwierdzić, iż obowiązek utrzymywania urządzeń przesyłowych zawsze obciąża przedsiębiorcę przesyłowego (zob. Rakoczy B., Służebność przesyłu w praktyce, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009, s. 74).

Obowiązek zapłaty wynagrodzenia

Obowiązek zapłaty wynagrodzenia wydaje się immamentnie związanym z istnieniem służebności przesyłu. Trzeba jednak stwierdzić, iż nie jest on elementem koniecznym tejże służebności, co oznacza, że służebność przesyłu może powstać i istnieć bez wynagrodzenia.

 

Bibliografia:

1. Gniewek E. [red.], Kodeks cywilny. Komentarz., Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011.

2. Gniewek E., Prawo rzeczowe, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010.

3. Rakoczy B., Służebność przesyłu w praktyce, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009.

Polecane

Najnowsze