Interwencja główna i uboczna

Interwencja główna i uboczna

Interwencja główna

Kodeks postępowania cywilnego w artykule 75 wprowadza instytucję interwencji głównej. Polega ona na tym, że osoba trzecia występuje z roszczeniem o rzecz lub prawo, a sprawa o nie toczy się już pomiędzy innymi osobami. Osoba taka może aż do zamknięcia rozprawy w pierwszej instancji wytoczyć powództwo o tę rzecz lub prawo przeciwko obu stronom. Sprawę taką wytacza się przed sąd, w którym toczy się sprawa. Wspomnianą osobę trzecią nazywa się interwenientem głównym.

Konieczną przesłanką jest tutaj tożsamość spornego przedmiotu. Z chwilą wystąpienia z interwencją główną między stronami pierwotnego procesu zachodzi współuczestnictwo. Doktryna określa je jako „nienazwane”.

Oba procesy – pierwotny i interwencyjny – toczą się od siebie niezależnie, ale może dojść do zawieszenia procesu głównego.

Interwencja uboczna

W przypadku interwencji ubocznej ten, kto ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, może do niej przystąpić. Jest to możliwe do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji. Wstąpienie takie należy zgłosić na piśmie, w którym należy umotywować swój interes prawny. Polega on na tym, że rozstrzygnięcie sporu może wywrzeć skutek w sferze prawnej interwenienta. Pojęcie to nie zostało dookreślone przez ustawodawcę, dlatego pomocne są tu doktryna i orzecznictwo. Interwenient uboczny jest uprawniony do wszelkich czynności procesowych dopuszczalnych według stanu sprawy, ale nie mogą one pozostawać w sprzeczności z czynnościami i oświadczeniami strony, do której przystąpił. Należy mu także doręczać zawiadomienia o terminach i posiedzeniach sądowych, a także orzeczenia sądu.

Każda ze stron może sprzeciwić się wstąpieniu interwenienta. Sprzeciw taki nazywa się opozycją. Należy ją zgłosić nie później niż przy rozpoczęciu najbliższej rozprawy. Sąd jednak oddali opozycję, jeżeli uprawdopodobni, że ma interes prawny.

Bardzo ważnym jest, że interwenient uboczny może wejść na miejsce strony, do której przystąpił. Potrzebna będzie tu zgoda stron. Następuje w takim wypadku następstwo procesowe. Pierwotna strona jest zwolniona od udziału w sprawie.

Interwencja uboczna może występować jako samoistna lub niesamoistna. Pierwsza z nich polega na tym, że z istoty spornego stosunku prawnego lub z przepisu ustawy wynika, że wyrok ma odnieść bezpośredni skutek w stosunku między interwenientem a przeciwnikiem strony, do której przystąpił. Będzie się w takim przypadku stosować przepisy o współuczestnictwie jednolitym. Skutkuje to np. faktem, że do czynności dyspozytywnych strony, do której interwenient uboczny samoistny przystąpił, takich jak zawarcie ugody, zrzeczenie się roszczenia albo uznania powództwa potrzebna jest zgoda interwenienta. Interwenient uboczny samoistny nie może dokonywać takich czynności, które niweczyłyby czynności dokonane przez stronę, nie może więc np. cofnąć pozwu.  Jest on niezależny w stosunku do strony, do której przystąpił.

W przypadku interwencji niesamoistnej wyrok co prawda wywiera skutki w sferze interwenienta, ale są to skutki pośrednie. Każda czynność jest pod kontrolą strony. Czynności interwenienta nie mogą pozostawać w sprzeczności z czynnościami i oświadczeniami strony, do której przystąpił.

Różnica między interwencją samoistną i niesamoistną istnieje także w przypadku przeprowadzenia postępowania dowodowego. Interwenient samoistny będzie występował w charakterze strony, a niesamoistny jako świadek.  Jednak mają one pewne cechy wspólne, np. wyrok w sprawie nie zawiera rozstrzygnięcia dotyczącego interwenienta ubocznego, poza kosztami.

Polecane

Najnowsze