Sądowe postępowanie cywilne a inne rodzaje postępowań

Sądowe postępowanie cywilne a inne rodzaje postępowań

Związek z postępowaniem administracyjnym

Postępowanie administracyjne jest uregulowane w kodeksie postępowania administracyjnego. Normuje ono ciąg czynności procesowych, które podejmowane są przez organy administracji publicznej i inne podmioty. Postępowanie administracyjne dąży do rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Postępowanie cywilne uregulowane jest innym aktem prawnym – kodeksem postępowania cywilnego i dąży do rozstrzygnięcia sprawy cywilnej. Kryterium rozgraniczającym jest więc samo pojęcie sprawy. Jednak może dojść do sporu kompetencyjnego. W takim wypadku zgodnie z przepisami prawa sąd nie może odrzucić pozwu z tego powodu, że do rozpoznania sprawy właściwy jest organ administracji jeżeli organ ten uprzednio uznał się w sprawie za niewłaściwy. Podobnie organ administracji nie może zwrócić podania z tej przyczyny, że właściwym w tej sprawie jest sąd powszechny jeżeli sąd uznał się już za niewłaściwy.

Może się także zdarzyć taka sytuacja, że sprawa była rozstrzygnięta najpierw decyzją administracyjną, a następnie została przeniesiona na drogę cywilną. Przykładem jest decyzja administracyjna Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, od której wniesiono odwołanie do sądu powszechnego.

Ważnym jest także, że oba postępowania mogą wywierać na siebie wpływ. Bowiem wyrok sądu powszechnego wiąże nie tylko sądy, ale także organy administracji. Decyzja administracyjna natomiast wywołuje określoną sytuację prawną i w ten sposób powinna być wzięta pod uwagę przez sąd w trakcie rozpatrywania sprawy cywilnej. Jeżeli oba postępowania toczą się jednocześnie, a rozstrzygnięcie spraw cywilnej zależy od uprzedniej decyzji administracyjnej sąd może zawiesić postępowanie. Jeżeli natomiast postępowanie administracyjne nie zostało jeszcze wszczęte, a jego wszczęcie zależy od wniosku strony, sąd wyznaczy termin do wszczęcia postępowania, a w innych wypadkach może się zwrócić do właściwego organu.

Związek z postępowaniem sądowoadministracjnym

Sądy administracyjne sprawuję kontrolę działalności administracji publicznej. Dlatego wyróżnia się także postępowanie sądowoadministracyjne. Takich spraw nie może rozwiązywać sąd cywilny. Jednak sąd cywilny nie może odrzucić pozwu z tego powodu, że do rozpoznania sprawy właściwy jest sąd administracyjny jeżeli ten uznał się w sprawie za niewłaściwy. Sąd administracyjny nie może odrzucić skargi, jeżeli sąd powszechny uznał się za niewłaściwy. Mamy tu do czynienia po raz kolejny z uregulowaniem sporów kompetencyjnych.

W KPC nie ma jednoznacznego uregulowania dotyczącego zawieszenia postępowania w przypadku zależności od rozstrzygnięcia sądu administracyjnego. Doktryna jednak wysunęła wniosek, że zawieszenie postępowania cywilnego do czasu zakończenia postępowania przed sądem administracyjnym jest rozwiązaniem pozytywnym.

Rozstrzygnięcia obu sądów muszą być brane przez nie pod uwagę, bowiem zakończone orzeczeniem postępowanie wiąże strony, sąd, ale  także inne sądy i organy państwowe.

Związek z postępowaniem karnym

Postępowanie karne służy rozstrzyganiu spraw karnych. Jednak roszczenia majątkowe wynikające z przestępstwa mogą być dochodzone w postępowaniu cywilnym albo w wypadkach w ustawie przewidzianym w postępowaniu karnym.

Istotnym jest zwrócenie uwagi na wpływ postępowania cywilnego na postępowanie karne. Sąd karny rozstrzyga sprawy samodzielnie. Wyjątkiem będą tu orzeczenia kształtujące prawo lub stosunek prawny, które wiążą sąd karny. W innych wypadkach obowiązuje wspomniana zasada samodzielności jurysdykcyjnej.

Natomiast w przypadku wpływu postępowania karnego na postępowanie cywilne można wyróżnić tu 3 sytuacje:

1)  Ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu. Będą wiązać więc ustalenia dotyczące popełnienia przestępstwa takie jak stan faktyczny. Nie wiążą natomiast np. motywy wyroku.

2) Jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej wtedy sąd może zawiesić postępowanie cywilne.

3) Wyrok sądu karnego nie będzie miał wypływu na postępowanie cywilne jeżeli zostało ono zakończone przed wszczęciem postępowania karnego. Ewentualnie istnieje postawa do wznowienia postępowania.

Związek z postępowaniem przed Trybunałem Konstytucyjnym

Orzeczenia TK mają charakter wyjątkowy. W KPC nie ma jednoznacznego uregulowania, że należy zawiesić postępowanie w wypadku, gdy orzeczenie TK mogłoby mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej. W grę wchodzi jeszcze możliwość odroczenia sprawy. Wydaje się, że przesłanki zawieszenia postępowania mają charakter zamknięty. W praktyce jednak sądy z reguły zawieszają postępowanie.

Polecane

Najnowsze