Skutki połączenia lub pomieszania rzeczy ruchomych różnych właścicieli

Skutki połączenia lub pomieszania rzeczy ruchomych różnych właścicieli

Powstanie współwłasności na skutek połączenia lub pomieszania rzeczy ruchomych należących do różnych właścicieli

Zgodnie z art. 193 § 1 zd. 1 k.c., jeżeli rzeczy ruchome zostały połączone lub pomieszane w taki sposób, że przywrócenie stanu poprzedniego byłoby związane z nadmiernymi trudnościami lub kosztami, dotychczasowi właściciele stają się współwłaścicielami całości. Przytoczona jednostka redakcyjna w rzeczywistości wymienia 3 sytuacje w których powstanie współwłasność całości pomiędzy współwłaścicielami rzeczy połączonych lub pomieszanych. Należą do nich: 1) sytuacja gdy przywrócenie stanu poprzedniego byłoby związane tylko z nadmiernymi trudnościami; 2) sytuacja gdy przywrócenie stanu poprzedniego byłoby związane tylko z nadmiernymi kosztami; 3) sytuacja, gdy przywrócenie stanu poprzedniego byłoby równocześnie związane z nadmiernymi trudnościami i nadmiernymi kosztami. Wydaje się, że największy problem na gruncie omawianej regulacji, stanowi ocena „nadmierności” kosztów i trudności. Nie mniej jednak należy stwierdzić, że owa „nadmierność”, w każdym przypadku powinna być oceniana w związku z ogółem okoliczności (stosując nomenklaturę karną) zarówno podmiotowych jak i przedmiotowych. Pod uwagę powinny więc być wzięte przede wszystkim, cechy szczególne nowo powstałej rzeczy ruchomej, a także połączonych lub pomieszanych przedmiotów, oraz sytuacja gospodarcza ich właścicieli.

Połączenie rzeczy różnych właścicieli, gdzie jedna z nich ma wartości znacznie większą od pozostałych

W myśl art. 193 § 2 k.c. gdy jedna z rzeczy połączonych ma wartość znacznie większą aniżeli pozostałe, to rzeczy mniejszej wartości stają się jej częściami składowymi. Tak więc zgodnie z brzmieniem art. 47 § 1 k.c. właścicielem rzeczy mających mniejszą wartość, czyli „powstałych części składowych” staje się właściciel „rzeczy głównej”. Tego rodzaju wyłączenie spod reguły powstania współwłasności wydaje się być spowodowane chęcią ochrony przez ustawodawcę interesu podmiotu, który w swoisty sposób posiada największe udziały w nowo powstałej całości. Odrębnym problemem pozostaje dokonanie rozliczeń pomiędzy zainteresowanymi podmiotami (zob. art. 194 k.c.). Należy jednak pamiętać, że art. 193 § 2 k.c. znajdzie zastosowanie tylko wtedy, gdy różnica pomiędzy wartościami połączonych rzeczy, należących do różnych właścicieli, będzie znaczna.

 

Bibliografia:

1. Gniewek E. [red.], Kodeks cywilny. Komentarz., Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011.

2. Gniewek E. [red.], Kodeks cywilny. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe., Zakamycze 2001.

3. Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.

4. Rudnicki S., Rudnicki G., Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga druga. Prawo własności i inne prawa rzeczowe., Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009.

Polecane

Najnowsze