Umowa sprzedaży a podatek od czynności cywilnoprawnych

Umowa sprzedaży a podatek od czynności cywilnoprawnych

Umowa sprzedaży jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W przypadku sprzedaży ruchomości (np. samochodu) obowiązek podatkowy ciąży na kupującym, tzn. kupujący zobowiązany jest do zapłaty PCC z tyt. zakupu samochodu. Co do zasady obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Wyjątkiem jest tzw. „powtórne powstanie obowiązku podatkowego”, a więc sytuacja, w której podatnik powołuje się na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej w odniesieniu, do której nie złożył deklaracji terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności, a następnie powołuje się na fakt jej dokonania przed urzędem skarbowym bądź urzędem kontroli skarbowej.

Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa, określona przez nabywcę pod warunkiem, że odpowiada wartości rynkowej danej rzeczy. Wartość rynkową ustala się według stanu rzeczy z dnia ich nabycia, bądź ceny rynkowej z dnia powstania obowiązku podatkowego. Wartość rynkowa określana jest na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego gatunku i rodzaju, w szczególności przy uwzględnieniu miejsca położenia przedmiotu, stanu rzeczy, stopnia jej zużycia z dnia dokonania czynności podlegającej opodatkowaniu.

Jeżeli nabywca określi nieprawidłowo wartość rynkową, bądź w ogóle jej nie określił, organ podatkowy może wezwać kupującego do skorygowania błędu i:

– określenia wartości, jeżeli jej w ogóle nie określił wartości nabytego przedmiotu,

– podwyższenia wartości, jeżeli została zaniżona,

– obniżenia wartości, jeżeli została zawyżona przez nabywcę.

Jednocześnie organ podatkowy podaje wartość rynkową przedmiotu nabycia według własnej wstępnej wyceny, oczywiście podatnik ma możliwość zakwestionowania podanej wartości. Na określenie wartości rynkowej znaczenie mają również okoliczności, w których podmiot dokonywał jego sprzedaży. Jeżeli na przykład podmiot był przymuszony do jego sprzedaży z uwagi na sytuację prywatną, może to wpływać na obniżenie jego wartości rynkowej. Jeżeli podatnik poda wartość, która niebędzie odpowiadać wartości rynkowej możliwe jest, że urząd określi ją za pomocą opinii biegłego bądź wyceny rzeczoznawcy przedłożonej przez podatnika.

Właściwą stawką podatkową w przypadku umowy sprzedaży nieruchomości, rrzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym jest stawką 2%. W przypadku pozostałych praw majątkowych stosuje się stawkę 0%. Obowiązek zapłaty podatku ciąży na kupującym. Jeżeli kupujących jest więcej odpowiadają oni solidarnie za zapłatę zobowiązania wobec urzędu skarbowego. Nabywca przedmiotu umowy zobowiązany jest do obliczenia, pobrania i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, staje się w ten sposób płatnikiem podatku. Zobowiązany jest również do złożenia w terminie 14 dni od powstania obowiązku podatkowego do złożenia deklaracji PCC 3 lub PCC 3A, jeżeli nabywcą jest więcej niż jeden podmiot (solidarne zobowiązanie do zapłaty PCC). Jeżeli umowa podpisywana jest notarialnie, to notariusz staje się płatnikiem, a tym samym zwalnia z obowiązku pobrania podatku nabywcę.

Zwolnieniu podlegają następujące czynności będące przedmiotem umowy sprzedaży:

1. sprzedaż walut obcych,

2. sprzedaż nieruchomości lub ich części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miasta pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy,

3. sprzedaż nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego, prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli nabywcą jest były właściciel (wieczysty użytkownik):

a) nieruchomości wywłaszczonej, któremu przyznano odszkodowanie, a nie przyznano nieruchomości zamiennej,

b) nieruchomości sprzedanej na cele publiczne określone w przepisach o gospodarce nieruchomościami, który w razie wywłaszczenia spełniałby warunki do przyznania nieruchomości zamiennej,

c) nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, wykupionych na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska

– w wysokości kwoty otrzymanego odszkodowania (uzyskanej ceny), pod warunkiem że nabycie nastąpiło w ciągu 5 lat od daty otrzymania odszkodowania (zapłaty),

4. sprzedaż budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli następuje ona:

a) w wykonaniu lub w związku z wielostronną umową o zamianie budynku lub praw do lokalu,

b) w celu uzyskania w zamian spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu albo budynku mieszkalnego lub jego części, zajmowanego przez nabywcę na podstawie umowy najmu,

określonej w przepisach o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych,

5. sprzedaż rzeczy ruchomych, których podstawa opodatkowania nie przekracza 1.000 zł,

6. sprzedaż bonów i obligacji skarbowych,

7. sprzedaż bonów pieniężnych NBP,

8. sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

a) firmom inwestycyjnym oraz zagranicznym firmom inwestycyjnym,

b) dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych,

c) dokonywaną w ramach obrotu zorganizowanego,

d) dokonywaną poza obrotem zorganizowanym przez firmy inwestycyjne oraz zagraniczne firmy inwestycyjne, jeżeli prawa te zostały nabyte przez te firmy w ramach obrotu zorganizowanego – w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,

9. sprzedaż towarów giełdowych na giełdach towarowych.

Polecane

Najnowsze