Zasady prawa firmowego (cz.1)

Zasady prawa firmowego (cz.1)

Zasada prawdziwości

Najistotniejszym wyznacznikiem, spoiwem prawa firmowego, podstawą wiarygodności i uczciwości gospodarczego obrotu jest zasada prawdziwości. Wymóg prawdziwości oznacza, że brzmienie firmy powinno być zgodne ze stanem faktycznym i prawnym prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności.[1]

Zasada prawdziwości sensu largo obejmuje zasadę jasności firmy, natomiast sensu stricte zasadę prawdziwości firmy.

Nakaz przekazywania przez firmę określonych prawem minimum informacji o przedsiębiorcy realizuję zasadę jasności. Jednym z przejawów zasady jawności jest obowiązek umieszczania w firmie dodatku obowiązkowego wskazującego na typ przedsiębiorcy. Zasada jasności wyrażona jest także w ustawach szczególnych, w których zastrzeżono prawo używania pewnych określeń, nakazując lub zakazując umieszczania w firmie niektórych słów.

Zasada niewprowadzania w błąd

Zasada prawdziwości w wąski znaczeniu oznacza zakaz przekazywania informacji które mogłyby wprowadzić w błąd pozostałych uczestników obrotu.[2] Wprowadzanie w błąd to ustalenie treści firmy, które nie odpowiada stanowi rzeczywistemu i może być powodem mylnego wyobrażenia u osób trzecich co do osoby przedsiębiorcy. Błąd ten może polegać na sugerowaniu, że przedsiębiorca jest innym podmiotem lub korzysta z innych źródeł zaopatrzenia niż w praktyce. Ocenę czy dana firma wprowadza błąd ustala się na podstawie umiejętności rozpoznania przeciętnego uczestnika obrotu, który działa z przeciętnym rozeznaniem i ostrożnością. Oznaczenie przedsiębiorcy może uznać za wprowadzające w błąd, nawet jeśli obiektywnie oceniając zawiera ono prawdziwe dane, które jednak mogą zostać w powszechnym odbiorze mylnie zinterpretowane.[3] Podobnie Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 3 marca 1936r., II C 2564/34, OSNC 1936, poz. 396, stwierdził, że firma spółki może być obrana dobrowolnie, może zatem zawierać dowolne dodatki z tym jednak ograniczeniem, że niedopuszczalne są dodatki, które mogłyby wprowadzić w błąd. Dodatki, oznaczające pokrewieństwo wspólników powinny być prawdziwe. Za niedopuszczalny należy uznać dodatek „Bracia” jeśli firmanci tej spółki braćmi nie są.

W literaturze nie ma zgodności odnośnie charakteru relacji pomiędzy zasadą prawdziwości oznaczeń, a zasadą niewprowadzania w błąd. Można wyróżnić dwa stanowiska. Pierwsze stanowisko przedstawia pogląd, że zasada nieprowadzania w błąd jest jedynie dyrektywą wypływającą z zasady prawdziwości oznaczeń, przez którą rozumie się sensu largo nakaz przekazywanego przez firmę określonego przez przepisy minimum informacji, które powinny być prawdziwe oraz sensu stricto zakaz umieszczania w treści firmy danych które mogłyby wprowadzać w błąd. Według drugiego stanowiska zakaz wprowadzania w błąd posiada szerszy zakres odniesień, ponieważ za niedopuszczalne nakazuje uznawać takie brzmienie firmy, które mimo iż zawiera prawdziwe dane, stwarza niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd. W tym przypadku decydujące znaczenie mają oceny dokonywane z punktu widzenia opinii panujących w kręgu rzeczywistych klientów przedsiębiorcy posłującego się danym oznaczeniem.  Naruszenie zasady prawdziwości stanowi samoistną przesłankę uzasadniającą ingerencję sądów rejestrowych. Ponadto nawet wówczas, gdy przepisy pozostawiają swobodę kształtowania treści firmy, umieszczania w nich nieprawdziwych danych może niekiedy prowadzić do naruszenie niektórych praw podmiotowych.

Zasada prawdziwości nie sprzeciwia się pozostawieniu w firmach zmienionego nazwiska lub nazwiska byłego wspólnika ( za jego zgodą lub zgodą spadkobierców), jak również dotychczasowej firmy w razie jej nabycia wraz z przedsiębiorstwem, pod warunkiem zamieszczenia w niej danych wskazanych w ksh.[4]

 

 


[1] R. Stefanicki, Prawo do nazwy(firmy) i jego ochrona, MOP 2000, nr 1, s. 3.

[2] M. Klapczyńska, Firma i jej ochrona, Warszawa 2004, s. 124-125.

[3] J. Ciszewski, Polskie prawo handlowe, s. 64-65.

[4] B. Sołtys, Nazwy handlowe i ich ochrona w prawie polskim, Kraków 2003, s. 147-151.

Polecane

Najnowsze