Oddłużenie upadłego

Oddłużenie upadłego

Jeżeli w wyniku przeprowadzenia liwkidacji majątku upadłego dłużnika nie zostały zaspokojone wszystkie wierzytelności, dłużnik byłby narażony na to, że np. dochody z pracy przeznaczane by były na zaspokojenie pozostałych wierzytelności, co powodowałoby, że potrzeby życiowe dłużnika nie mogłyby być w pełni zaspokajane. Dłużnik skłaniałby się do podejmowania działalności w tzw. szarej strefie [R. Lewandowski, P.Wołowski, Prawo upadłościowe i naprawcze, Warszawa 2011, s. 223].

Zgodnie z art. 369 ust. 1 PrUpN z oddłużenia mogą skorzystać tylko osoby fizyczne w stosunku, do których przeprowadzono postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację majątku upadłego. Zatem oddłużenia nie przeprowadza się odnośnie osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, ale którym odrębne ustawy przynały zdolność prawną. Odłużenia nie przeprowadza się także w stosunku do osób fizycznych, co do których już wcześniej ogłoszono upadłość albo odmówiono wszczęcia postępowania upadłościowego z powodu braku majątku wystarczającego na zaspokojenie kosztów postępowania, a od zakończenia tego postępowania lub odmowy jego wszczęcia do dnia wszczęcia obecnego postępowania upadłościowego nie upłynęło 10 lat (art. 370 ust. 3 PrUpN). W literaturze zaznacza się, że zakaz oddłużania dłużnika, który już był niewypłacalny wynika z faktu, że umorzenie zobowiązań ma charakter wyjątkowy [ibidem, s. 223].

Zakres przedmitowy instytucji oddłużenia określony został w art. 369 ust. 2 PrUpN. Umorzeniem objęte są wierzytelności umieszczone na liście wierzytelności oraz wierzytelności, które mogły zostać zgłoszone, jeżeli ich istnienie stwierdzone było dokumentami upadłego, mimo iż na liście wierzytelności nie zostały umieszczone. Nie podlegają umorzeniu wierzytelności alimentacyjne, renty z tytułu odszkodowania za wywołane choroby, niezdolność do pracy, kalectwa lub śmierci, wierzyteności ze stosunku pracy oraz składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe pracowników (art. 369 ust. 3 PrUpN). Nie podlegają one umorzeniu, bez względu na to, czy były czy też nie były umeszczone na liście wierzytelności, a także czy ich istnienie stwierdzone było dokumentami upadłego [F.Zedler, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Kraków 2006, s. 1048].

Zgodnie z art. 369 ust. 1 PrUpN, aby można było umorzyć niezaspokojone wierzytelności, muszą zostać spełnione następujące przesłanki: (1) powstanie niewypłacalności nastąpiło wskutek wyjątkowych i niezależnych od upadłego okoliczności; (2) materiał zebrany w sprawie daje podstawę do stwierdzenia, że nie zachodzą okoliczności stanowiące podstawę do pozbawienia upadłego prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu; (3) upadły wykonywał rzetelnie obowiązki nałożone na niego w postępowaniu upadłościowym. Przesłanki te muszą zaistnieć łącznie w czasie orzekania przez sąd w tym przedmiocie. Katalog ten ma charakter wyczerpujący.

W związku z procedurą oddłużenia, ustawodawca uregulował kilka kwestii. Zgodeni z art. 150 ust. 1 PrUpN w sprawie oddłużenia sądem właściwym jest sąd upadłościowy, przed którym toczyło się postępowanie. Orzeka on w składzie jednego sędziego. Procedura wszczynana jest tylko na wniosek upadłego. Wniosek może być złożony wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości albo w toku postępowania, jednak nie później niż przed wydaniem postanowienia o zakończeniu postępowania obejmującego likwidację majątku. Orzekając o oddłużeniu sąd bierze pod uwagę wiele czynników, w tym możliwoście zarobkowe dłużnika, wysokość niezaspokojonych wierzytelności (art. 370 ust. 1 PrUpN). Umorzenie następuje w formie postanowienia. Może być ono wydane jedynie w treści postępowania o zakończeniu postepowania upadłościowego (art. 369 ust. 1 PrUpN). Postanowienie jest zaskarżalne zażaleniem, które przysługuje zarówno upadłemu jak i każdemu z wierzycieli, którego wierzytelność została umorzona w całości lub w części. Na postanowienie sądu II instancji przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego (art. 370 ust. 2 PrUpN).

Polecane

Najnowsze