Charakterystyka ogólna
Artykuł 5 p.w. przewiduje, iż w wekslu płatnym za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu wystawca może zastrzec oprocentowanie sumy wekslowej. W przypadku zaś weksli płatnych w pewien czas po dacie wystawienia lub w oznaczonym dniu omawiana klauzula uważana jest za nienapisaną, co oznacza, iż weksle takowe są nadal ważne. Należy więc zauważyć, iż dokładnie rzecz ujmując tego rodzaju klauzula jest zawsze dopuszczalna, z tym jednak zastrzeżeniem, iż nie zawsze wywołuje skutki prawne. Zgodnie z nomenklaturą używaną przez M. Bagińską i L. Czarneckiego zastrzeżenie oprocentowania sumy wekslowej w żadnym przypadku nie może zostać uznane za zastrzeżenie zakazane, czyli unieważniające weksel (zob. M. Czarnecki, L. Bagińska, Prawo wekslowe i czekowe. Komentarz, Warszawa 2008). Powyżej przedstawiona regulacja, ograniczająca skutki klauzuli oprocentowania tylko do pewnego rodzaju weksli, wynika z tego, iż w przypadku weksli płatnych w pewien czas po dacie wystawienia lub w oznaczonym dniu termin płatności jest już znany w chwili wystawienia weksla. Tak więc oznaczając sumę wekslową z góry można doliczyć do niej odsetki, wystawiając weksel na całą należność. Należy w tym miejscu zauważyć, iż w myśl art. 2 ust. 2 p.w. weksel bez oznaczenia terminu płatności uważa się za płatny za okazaniem.
Wysokość odsetek
Zastrzegając na wekslu oprocentowanie sumy wekslowej należy wskazać stopę odsetek. W przypadku braku takowego określenia zastrzeżenie uważa się za niezapisane (art. 5 ust. 2 p.w.). Jak słusznie wskazuje P. Machnikowski do stopy odsetek zastosowanie mają art. 359 § 21 do 23 k.c., dotyczące odsetek maksymalnych (P. Machnikowski, Prawo wekslowe, Warszawa 2009, s. 74.). Tym sposobem maksymalna wysokość odsetek wynikających z weksla nie może w stosunku rocznym przekraczać odsetek maksymalnych, czyli czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, przy czym w sytuacji gdy wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekroczy tę wielkość, należą się odsetki maksymalne.
Termin liczenia odsetek
W wekslu dopuszczalne jest oznaczenie terminu, od którego należy liczyć odsetki od sumy wekslowej. Termin ten może zostać określony jako wcześniejszy albo późniejszy od daty wystawienia weksla. W przypadku braku takiego oznaczenia, w myśl art. 5 ust. 3 p.w., odsetki biegną od daty wystawienia weksla.
Odsetki za opóźnienie w zapłacie
Należy pamiętać, iż odrębną regulację od oprocentowania sumy wekslowej stanowi uprawnienie posiadacza weksla do żądania odsetek za opóźnienie w zapłacie (odsetki za zwłokę). Regulacja tej instytucji znajduje się w art. 48 pkt 2 p.w. i art. 49 pkt 2 p.w.
Bibliografia:
1. Bagińska L., Prawo wekslowe i czekowe, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.
2. Czarnecki M., Bagińska L., Prawo wekslowe i czekowe. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.
3. Heropolitańska I., prawo wekslowe i czekowe. Praktyczny komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
4. Kiedacz Z., Prawo wekslowe i czekowe, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
5. Machnikowski P., Prawo wekslowe, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2009.