Obowiązki stron stosunku pracy

Obowiązki stron stosunku pracy

Obowiązki pracownika
Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się przede wszystkim do wykonywania pracy określonego rodzaju, na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy. Pracownik, zgodnie z art. 100 K.p., jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę, a w szczególności:
-przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy
-przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku,
-przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych,
-dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,
-przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,
-przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Pracownik jest obowiązany dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Każdy pracodawca, powinien w regulaminie pracy, a w razie jego braku w obwieszczeniu, sprecyzować informacje, które uznaje za objęte jego tajemnicą. Pracodawca, który tego warunku nie spełnił nie może skutecznie pociągać do odpowiedzialności pracownika za naruszenie tej tajemnicy.
Pracownik obowiązany jest przestrzegać ustalonego w zakładzie porządku przewidzianego w regulaminie pracy oraz obowiązującego go czasu pracy. Chodzi zatem o punktualne stawianie się do pracy oraz pozostawanie w dyspozycji pracodawcy przez określony czas.
Pracownik jest obowiązany wykonywać polecenia pracodawcy jeżeli są one zgodne z prawem i treścią umowy o pracę. Zarzut nie wykonania polecenia może stanowić podstawę wypowiedzenia, jak i rozwiązania umowy bez wypowiedzenia w trybie art. 52 K.p. w zależności od okoliczności stanu faktycznego sprawy. Problem dbałości o dobro zakładu pracy związany jest szczególnie z podejmowaniem przez pracownika działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Chodzi tutaj o umowny zakaz konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy ale również o zakaz podejmowania działalności konkurencyjnej na podstawie przepisów pozakodeksowych. Pracownik jest wtedy zobowiązany do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej, niezależnie od tego czy zawarta została taka umowa. Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy, również jeżeli czyn popełnia osoba, która świadczyła pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego przez okres 3 lat od jego ustania.
Obowiązki pracodawcy
W związku z nawiązaniem, trwaniem oraz ustaniem stosunku pracy na pracodawcy ciąży wiele obowiązków związanych bezpośrednio z faktem zatrudniania pracownika. W związku z nawiązaniem stosunku pracy pracodawca jeszcze przed przystąpieniem pracownika do pracy jest zobowiązany poddać pracownika wstępnym badaniom lekarskim. Należy również zapoznać pracownika z treścią regulaminu pracy, przepisami i zasadami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, zakresem informacji objętych tajemnicą określoną w obowiązujących ustawach dla omówionego z pracownikiem rodzaju pracy. Pracodawca jest również zobowiązany do informowania o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą. Pracowników podejmujących pracę pracodawca jest zobowiązany także zaznajamiać z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz z podstawowymi uprawnieniami.
W trakcie trwania stosunku pracy i wykonywania pracy pracodawca zobowiązany jest do podejmowania czynności dotyczących organizacji procesu pracy, prowadzenia dokumentacji, społeczno-socjalnej sfery pracy i życia pracownika, kwalifikacji pracownika, oceny jego pracy oraz przeciwdziałania mobbingowi.
W zakresie dotyczącym organizacji procesu pracy należy wskazać na powinność:
-organizowania pracy w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy
-organizowania pracy w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy, zwłaszcza monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie
-zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
-prowadzenia ewidencji czasu pracy
Pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia akt osobowych pracowników. Jednocześnie pracodawca ma je przechowywać w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem. Akta osobowe składają się z trzech części, w których przechowywane są dokumenty zgromadzone w związku z ubieganiem się o zatrudnienie, dotyczące nawiązania stosunku pracy i przebiegu zatrudnienia oraz związane z ustaniem zatrudnienia.
Pracodawca obowiązany jest przeciwdziałać mobbingowi, który oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika. Przykładowo możemy wymienić ciągłą i nieuzasadnioną krytykę pracownika, ignorowanie go, upokarzanie, wydawanie sprzecznych poleceń.
W związku z ustaniem pracy pracodawca zobowiązany jest przede wszystkim do niezwłocznego wydania świadectwa pracy. W świadectwie należy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowiskach, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy. Zamieszczane są tam również informacje dotyczące wymiaru czasu pracy pracownika w czasie trwania stosunku pracy, podstawy prawnej rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, urlopu wypoczynkowego wykorzystanego przez pracownika w roku kalendarzowym, okresu korzystania z urlopu bezpłatnego. Jeżeli umowa o pracę została wypowiedziana przez pracodawcę ma on obowiązek udzielenia pracownikowi zwolnienia na poszukiwanie pracy. Wynosi ono 2 dni robocze w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia, 3 dni robocze w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia. W trakcie zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Polecane

Najnowsze