Umowa forfaitingu

Umowa forfaitingu

Definicja

Forfaiting polega na bezregresowej sprzedaży odroczonych wierzytelności eksportowych, udokumentowanych wekslem własnym, wekslem ciągnionym lub innymi instrumentami (akredytywa, zapis w księgach) reprezentującymi sumy należne eksporterowi (definicja za: A. Kidyba, Prawo handlowe, Warszawa 2009, s. 995). Przedmiotem umowy forfaitingu jest wierzytelność pieniężna, z reguły jedna, oznaczona indywidualnie, przy czym nie ma znaczenia jej wartość, powstała jako rezultat zawartej przez jej zbywcę umowy sprzedaży, dostawy, o wykonanie usługi. Nie jest zatem podstawą stosunku prawnego o charakterze ciągłym.

Charakter prawny

Umowa forfaitingu należy do umów, które nie są stypizowane ustawowo, jest to umowa nienazwana. Dochodzi do skutku solo consensu¸ czyli przez zgodne oświadczenia woli stron – jest to zatem umowa konsensualna. Jest czynnością prawną o podwójnym skutku: zobowiązująco-rozporządzającym. Na mocy odesłania zawartego w art. 555 Kodeksu Cywilnego do sprzedaży praw stosuje się bowiem art. 155 § 1 Kodeksu, stanowiącego, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo strony inaczej postanowiły. Jest także umową wzajemną, co oznacza że każda ze stron jest zobowiązana do świadczenia na rzecz drugiej strony, przy czym świadczenia te uważane są za ekwiwalentne.

Prawa i obowiązki stron

Po stronie zbywcy do podstawowych obowiązków należą:

– dokonanie przeniesienia prawa do określonej wierzytelności pieniężnej na instytucję forfaitingową,

– wydanie tej instytucji wszystkich związanych z daną wierzytelnością dokumentów,

– zapłata prowizji oraz innych świadczeń pieniężnych określonych w umowie.

Natomiast podstawowym obowiązkiem instytucji forfaitingowej jest zapłata sumy pieniężnej tytułem ceny za nabywanąwierzytelność

Rodzaje forfaitingu

Zasadniczy podział dotyczy rozróżnienia forfaitingu właściwego, zwanego także podstawowym lub prawidłowym oraz forfaitingu niewłaściwego ( nieprawidłowego). Różnica między nimi polega na tym, że w przypadku forfaitingu właściwego zbywca wierzytelności pieniężnej z chwilą jej sprzedaży zostaje zwolniony z jakiejkolwiek odpowiedzialności dotyczącej tej wierzytelności. W przypadku natomiast forfaitingu niewłaściwego w takiej sytuacji wszelkie ryzyko związane z wierzytelnością pozostaje nadal przy jej zbywcy. Chodzi tu o ryzyko wypłacalności dłużnika, a także na przykład o zmiany oprocentowania kapitału, ryzyko kursowe, czyli niebezpieczeństwo związane z wyceną denominowanych w walutach obcych pozycji pasywów i aktywów czy ryzyko zmian gospodarczych. W sytuacji gdy mamy do czynienia z forfaitingiem prawidłowym wierzytelność definitywnie przechodzi z przedsiębiorcy na instytucję zajmującą się forfaitingiem, wierzytelność w przypadku niewypłacalności dłużnika nie wraca do zbywcy.

Polecane

Najnowsze