Co ustawodawca rozumie pod pojęciem wypadek?
Same przepisy kodeksu pracy nie definiują pojęcia wypadku. Definicję legalną odnaleźć można w art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Korelacja przepisów powyższej ustawy w związku z przepisami kodeksu pracy daje możliwość zrozumienia problematyki wypadkowej.
Przepis ten stanowi że:
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy;
Za wypadek przy pracy uważa się również wypadki, którym uległ pracownik:
w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe;
Podstawowe obowiązki pracodawcy w razie zaistnienia wypadku
Ustawodawca w art. 234 KP w sposób szczegółowy określa postępowanie w przypadku zaistnienia wypadku. Pracodawca zobowiązany jest między innymi:
podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie,
zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku,
zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom,
niezwłocznie zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy,
prowadzić rejestr wypadków przy pracy,
Obowiązki pracodawcy wynikające z innych ustaw
Podstawowym obowiązkiem pracodawcy wynikającym z przepisu § 3 Rozporządzenia rady ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, jest zabezpieczenie miejsca wypadku.
Pracodawca zobowiązany jest również z godnie z treścią § 4 w/w rozporządzenia do powołania zespołu powypadkowego. Powyższe rozporządzenie określa również skład tegoż zespołu. Co do zasady w skład wchodzą: pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp, lub specjalista spoza zakładu pracy oraz społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp.
W przypadku pracodawcy zatrudniającego powyżej 100 osób w miejsce pracodawcy/pracownika wykonującego zadania bhp wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny, której obowiązek powołania wynika z art. 23711.
Zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę, zobowiązany jest między innymi do dokonania oględzin miejsca wypadku, zapoznania się z stanem technicznym, sporządzenia szkicu lub fotografii. Zespół powinien również wysłuchać poszkodowanego, zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków, zasięgnąć opinii lekarza. Po ustaleniu okoliczności wypadku, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o wypadku zespół powinien sporządzić protokół powypadkowy. Po otrzymaniu protokołu pracodawca ma 5 dni na jego zatwierdzenie i przekazanie poszkodowanemu pracownikowi, lub w przypadku śmierci pracownika członkom jego rodziny.
Obowiązkiem pracodawcy jest również przechowywanie protokołu wraz z dokumentacją przez okres 10 lat.
