Agent i dający zlecenie – strony cywilnoprawnej umowy agencyjnej

Agent i dający zlecenie – strony cywilnoprawnej umowy agencyjnej

Prawa i obowiązki stron umowy agencyjnej

Stronami umowy agencyjnej są:

1. przyjmujący zlecenie (agent),

2. dający zlecenie.

Obie strony umowy agencyjnej są zarówno przedsiębiorcami, przy czym zgodnie z art. 758 Kodeksu cywilnego przyjmujący zlecenie (agent) w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa stale pośredniczy przy zawieraniu umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo w jego imieniu.

Obowiązkiem agenta jest stałe pośredniczenie, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. W przypadku zawierania umów w imieniu dającego zlecenie przedsiębiorcy, wymagane jest odpowiednie umocowanie agenta. Ponadto agent zobowiązany jest do przekazywania wszelkich informacji mających znaczenie dla dającego zlecenie, a także do przestrzegania jego wskazówek, jak również podejmowania czynności potrzebnych do ochrony praw dającego zlecenie. Zasadniczym uprawnieniem agenta, wynikającym z łączącą go z dającym zlecenie umową, jest prawo do wynagrodzenia w formie prowizji, jeżeli nie zostało ono określone w odmienny sposób.

Obowiązkiem dającego zlecenie, skorelowanym z prawem agenta do wynagrodzenia, jest obowiązek wypłaty tego wynagrodzenia. Jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się prowizja, której wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów. Inne obowiązki dającego zlecenie to: przekazywanie agentowi dokumentów i informacji potrzebnych do prawidłowego wykonania umowy, zawiadomienie agenta o przyjęciu lub odrzuceniu propozycji zawarcia umowy oraz o niewykonaniu umowy, a ponadto: zawiadomienie agenta o mniejszej liczbie umów.

Obowiązkiem spoczywającym na obu stronach umowy agencyjnej jest obowiązek zachowania lojalności wobec drugiej strony umowy. Należy przy tym wskazać, iż stanowi on obowiązek nadrzędny nad wyżej wymienionymi obowiązkami, które w razie wątpliwości należy interpretować przez pryzmat zasady lojalności stron.

Umowa agencyjna jako umowa starannego działania

Umowa agencyjna, tak jak umowa zlecenia należy do umów starannego działania. Agent przy zawieraniu umów na rzecz dającego zlecenie albo w jego imieniu, na podstawie odpowiedniego umocowania, zobowiązany jest wykonywać powyższe czynności z należytą starannością, bez względu na liczbę zawartych umów lub ich wartość. Liczba lub wartość umów mają natomiast zasadnicze znaczenie w określeniu wysokości wynagrodzenia prowizyjnego należnego agentowi.

Wynagrodzenie z tytułu umowy agencyjnej

Umowa agencyjna jest z zasady umową odpłatną. Wynagrodzenie należne agentowi z tytułu zawierania umów na rzecz dającego zlecenie albo w jego imieniu, stanowi element przedmiotowo istotny umowy agencyjnej.

Jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się wynagrodzenie w formie prowizji, której wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych przez agenta umów. W razie gdy wysokość prowizji nie zostałaby w umowie określona, agentowi należy się prowizja w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju. Ustalenie wysokości prowizji może nastąpić przez dokonanie badań rynkowych w miejscu działalności prowadzonej przez agenta, porównanie zebranych informacji, po czym następuje końcowe ustalenie wysokości prowizji.

Dający zlecenie powinien złożyć agentowi oświadczenie zawierające dane o należnej mu prowizji nie później niż w ostatnim dniu miesiąca następującego po kwartale, w którym agent nabył prawo do prowizji. Strony w umowie mogą okres rozliczeniowy ustalić inaczej np. miesięcznie. W powyższym oświadczeniu dający zlecenie powinien wskazać wszystkie dane stanowiące podstawę do obliczania wysokości należnej prowizji, przede wszystkim liczbę i wartość umów zawartych przez agenta.

Wypowiedzenie umowy agencyjnej

Wypowiedzenie umowy agencyjnej przez agenta i przez dającego zlecenie dotyczące umów zawartych na czas nieoznaczony, a także umów zawartych na czas oznaczony, ale wykonywanych przez strony po upływie terminu końcowego (art. 764 Kodeksu cywilnego), następuje w ustawowych terminach:

1. na miesiąc naprzód w pierwszym roku trwania umowy,

2. na dwa miesiące naprzód w drugim roku trwania umowy,

3. na trzy miesiące naprzód w trzecim i w następnych latach trwania umowy.

Powyższe terminy nie mogą być skracane, jednakże mogą być przedłużane, przy czym termin ustalony dla dającego zlecenie nie może być krótszy niż termin ustalony dla agenta. A zatem przedłużenie terminu dla agenta powoduje tym samym przedłużenie terminu dla dającego zlecenie.

Polecane

Najnowsze