Częściowe spełnienie świadczenia przez dłużnika

Częściowe spełnienie świadczenia przez dłużnika

Częściowe spełnienie świadczenia niepodzielnego

Za świadczenie niepodzielne uważa się świadczenie, które nie może zostać spełnione częściowo bez istotnej zmiany przedmiotu lub wartości. O tym, czy nastąpi istotna zmiana przedmiotu lub wartości (a więc także o tym czy świadczenie jest niepodzielne) decydować będzie w głównej mierze interes wierzyciela. Ze względu na ten interes, nie jest możliwe częściowe spełnienie świadczenia niepodzielnego.

Częściowe spełnienie świadczenia podzielnego

Świadczeniem podzielnym, w przeciwieństwie do świadczenia niepodzielnego, jest takie, które może być spełnione częściowo bez istotnej zmiany jego przedmiotu lub wartości (art. 379 § 2 k.c.). Z istoty świadczeń podzielnych wynika, że mogą być one spełniane przez dłużnika nie tylko w całości, ale także w części. Inną kwestią jest to, czy wierzyciel przyjmie świadczenie częściowe.

Obowiązek przyjęcia świadczenia częściowego przez wierzyciela

Dłużnik w sytuacji, w której jego dług jest wymagalny, zawsze może zaproponować wierzycielowi częściowe spełnienie świadczenia, jednak on nie zawsze musi zgodzić się na przyjęcie. Obowiązek taki pojawia się na podstawie art. 450 ab initio k.c., zgodnie z którym wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, chociażby cała wierzytelności była już wymagalna. Przepis ten w swojej drugiej części zawiera przesłankę, której udowodnienie przez wierzyciela (ciężar dowodu ze względu na użycie terminu „chyba, że” bez wątpienia spoczywa na wierzycielu) doprowadzi do zaniku obowiązku o którym mowa. Przesłanką tą jest naruszenie (poprzez przyjęcie świadczenia) uzasadnionego interesu wierzyciela.

Nieprzyjęcie przez wierzyciela świadczenia częściowego wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi

Skutkiem niewywiązania się wierzyciela z obowiązku przyjęcia świadczenia częściowego jest popadnięcie przez niego w zwłokę (zwłoka wierzyciela – art. 486 k.c.) w zakresie części świadczenia, którą chciał spełnić dłużnik. Jednakże w przypadku, gdy wierzyciel nie będzie obarczony obowiązkiem o którym mowa i odmówi on przyjęcia części świadczenia, dłużnik popadnie w zwłokę co do całości świadczenia.

 

Bibliogriafia:

1. Gniewek E. [red.], Kodeks cywilny. Komentarz., Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011.

2. Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.

Polecane

Najnowsze