Wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji.
Zgodnie z treścią art. 17, „jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu”. Wymienione w tym przepisie prawo do rozporządzania utworem na wszystkich polach eksploatacji obejmuje prawo do rozporządzania uprawnieniami majątkowymi, nie natomiast prawo do rozporządzania utworem, który stanowi dobro niematerialne. Z treści art. 17 możemy wyciągnąć wniosek, iż przepis ten odnosi się w gruncie rzeczy do podejmowania wszelkich czynności prawnych, które zmierzają do umożliwienia, podmiotom innym niż twórca, korzystania (eksploatacji) dzieła, twórcy zaś do czerpania korzyści związanych z tą eksploatacją. Prawo do korzystania z utworu zostało w treści art. 17 wyodrębnione, mimo iż doktryna w swoich poglądach dotyczących konstrukcji praw autorskich majątkowych, nie oddziela w sposób wyraźny prawa do korzystania od prawa do rozporządzania utworem, co znajdowało także swój wyraz na gruncie uprzednio obowiązujących regulacji prawnych. Przez wyłączne prawo do korzystania z utworu należy rozumieć uprawnienie do podejmowania czynności faktycznych oraz możliwość zakazania innym podmiotom korzystania z dzieła bez zgody twórcy (autora). Przy okazji watro wspomnieć o dozwolonym użytku prywatnym, który powinien być jednak zawsze traktowany jako wyjątek od wyłącznego prawa do decydowania o tym kto korzysta z dzieła i jakim to korzystanie podlega warunkom. Sformułowanie art. 17 należy uznać za definicję majątkowego prawa autorskiego, którego treścią jest wyłączne, skuteczne erga omnes (tzn. względem wszystkich) prawo do decydowania o korzystaniu (o wszelkich formach korzystania) z dobra niematerialnego, jakim jest utwór.
Prawo do wynagrodzenia.
W treści art. 17 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wymieniono, niezależnie od prawa do rozporządzania i korzystania, prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Doktryna prawa autorskiego podkreślała początkowo, iż wyodrębnienie oddzielnego prawa do wynagrodzenia spełnia głównie funkcje w sferze psychologicznej, jak i ideologicznej. Zasadniczą kwestią, którą należałoby rozstrzygnąć jest ustalenie charakteru prawa do wynagrodzenia. Zasadniczego znaczenia, kwestia określenia czy mamy do czynienia z prawem o charakterze względnym czy też bezwzględnym, nabrała z uwagi na rozwiązania jakie zostały przyjęte w ustawie z 1994r. Odnośnie sformułowania użytego w art. 17, zgodnie z którym autorowi przysługuje :prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu”, wypracowano dwa stanowiska:
1)ustawodawca niepotrzebnie wyodrębnił e treści przepisu art. 17 niezależne prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu, gdyż jest ono i tak zawsze wynikiem korzystania z prawa do rozporządzania utworem,
2)osobne wymienienie tego prawa, świadczy o przyjęciu przez ustawodawcę koncepcji bezwzględnego prawa do wynagrodzenia.
Konstrukcja art. 17 aktualnie obowiązującej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wskazuje na to, iż wymienione w treści tego przepisu prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu nie stanowi prawa o charakterze bezwzględnym. Źródło powstania wyżej wymienionego uprawnienia może stanowić zarówno umowa, jak i jej substytut w postaci licencji ustawowej, a także przepis ustawy, który przyznaje tzw. „samodzielne wynagrodzenie”. Traktować należy zatem to wyodrębnienie jako regułę interpretacyjną, która ma za zadanie wskazywać, że tam, gdzie w utworu korzysta podmiot inny niż twórca utworu, autor powinien uzyskać z tego tytułu tego korzystania wynagrodzenie.
Warto wspomnieć także o prawie do wynagrodzenia w przypadku droit de suite. Odwołując się do treści art. 19 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, twórcy oraz jego spadkobiercom przysługuje prawo do wynagrodzenia, w określonej procentowo wysokości, w przypadku dokonanej zawodowo odsprzedaży oryginalnych egzemplarzy utworu plastycznego lub fotograficznego, a także dokonanych zawodowo odsprzedaży rękopisów utworów literackich i muzycznych (art. 191). Należy uznać, że droit de suite stanowi wyjątek od obowiązującej na gruncie ustawy ogólnej reguły wyczerpania prawa po wprowadzeniu egzemplarza dzieła do obrotu, choć wyjątek ten nie został wymieniony w art. 51. Mamy tutaj do czynienia z sytuacją, w której eksploatacja dzieła pozostaje poza monopolem twórcy, natomiast ustawodawca stwarza na jego rzecz samoistne prawo do wynagrodzenia, które ma czynić zadość ogólnej zasadzie słuszności, w myśl której twórca powinien zawsze uczestniczyć w zyskach, jakie przynosi eksploatacja jego dzieła.
