Zmiana nazwiska

Zmiana imienia i nazwiska w rozumieniu ustawy

Istotą w tym przypadku nie jest używanie na co dzień innego imienia czy posługiwania się fikcyjnym nazwiskiem, co zdarza się w nadzwyczajnych sytuacjach m.in. gdy najbliższe osoby posługują się preferowanymi przez nie formami lub istnieje konieczność ochrony tożsamości. W rozumieniu ustawy zmiana oznacza udokumentowaną zmianę na inne imię czy nazwisko, zmianę ich pisowni, a w przypadku zmiany nazwiska również zmianę ze względu na formę właściwą dla rodzaju gramatycznego.

Można jej dokonywać z ważnych powodów, w szczególności gdy dotyczy ona imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka, zmiany na używane określenia, w przypadku gdy zostały one bezprawnie zmienione bądź w sytuacji, w której zmiana ma zostać dokonana na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada. Istnieją jednak pewne wyłączenia. Zmian nie dokonuje się w przypadku ubiegania się o zmianę na nazwisko historyczne, wsławione w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej. Ich ochrona wydaje się sprawą większej wagi niż zmiana nazwisk osób ubiegających się o nią – zwłaszcza, że odmowa we wskazanym przypadku, nie wyklucza możliwości ubiegania się o zmianę na inne nazwisko. Zmiana we wskazanych sytuacjach byłaby możliwa jedynie wówczas, gdy osoba ubiegająca się posiadałaby członków rodziny o tym nazwisku. Jeśli chodzi o liczbę członów, z których może składać się nazwisko, to została ona ograniczona przez ustawę do dwóch. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku imion – po zmianie można mieć najwyżej dwa. Często zdarza się, że osoby w związku z przyjmowanymi sakramentami, przyjmują trzecie imię. Nie jest to jednak odnotowane w dokumentach urzędu stanu cywilnego, a jedynie w dokumentacji danego kościoła i wiąże się z obieraniem osób traktowanych za autorytet za patronów, a nie zmianą imienia w ścisłym tego słowa znaczeniu.

Zmiana nazwiska może dotyczyć nazwiska rodowego lub aktualnie noszonego np. w wyniku zmiany administracyjnej lub nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa. Drugi przypadek dotyczy przeważnie kobiet, które w związku ze zmianą stanu cywilnego decydują się na dokonanie zmiany nazwiska.

Skutki zmiany nazwiska rodziców

W przypadku zmiany nazwiska rodziców rozciąga się ona na ich małoletnie dzieci oraz dzieci z ich małżeństwa. Jednakże w sytuacji, gdy zmiany nazwiska dokonuje jedynie jeden z rodziców, rozciąga się ona na małoletnie dzieci jedynie wówczas, gdy drugi rodzic wyrazi na nią zgodę. Jednak gdy w chwili zmiany nazwiska dziecko ukończyło już 13 rok życia, warunkiem koniecznym jego zmiany jest wyrażenie przez nie zgody. W przypadku braku porozumienia rodziców sprawę rozstrzyga sąd opiekuńczy.

Procedura

Zmiana dokonuje się zawsze na pisemny wniosek. Art. 11 Ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska określa, co powinien on zawierać. Są to po pierwsze dane osoby, której zmiana dotyczy, takie jak imię (imiona), nazwisko oraz nazwisko rodowe, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub ostatni pobyt stały, a w przypadku braku takiego miejsca zameldowania adres pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące oraz numer PESEL, po drugie imię i nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana i po trzecie uzasadnienie wniosku. Dodatkowo do wniosku dołącza się odpis zupełny aktu urodzenia, odpis zupełny aktu małżeństwa oraz inne dokumenty uzasadniające zmianę imienia. Natomiast do wniosku o zmianę nazwiska, jeżeli ma się ona rozciągać również na małoletnie dzieci, należy dołączyć odpisy zupełne ich aktów urodzenia.

Co do zasady decyzję w sprawie zmiany imienia czy nazwiska wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego wnioskodawcy albo jego zastępca. Organy te zobowiązane są do niezwłocznego poinformowania o zmianie imienia lub nazwiska kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia i małżeństwa wnioskodawcy, a także, jeżeli zmiana nazwiska rozciąga się na dzieci, miejsce sporządzenia aktów urodzenia jego małoletnich dzieci, organ gminy prowadzący ewidencję ludności, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, który prowadzi ewidencję ludności w formie zbioru danych osobowych Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), organ, który wydał dowód osobisty wnioskodawcy i jego małoletnim dzieciom.

Tak więc jakkolwiek imię i nazwisko są podstawowymi określeniami danej osoby, nie jest niemożliwa ich zmiana.

Polecane

Najnowsze