Koncesja i zezwolenie jako formy reglamentacji działalności gospodarczej

Koncesja i zezwolenie jako formy reglamentacji działalności gospodarczej

Wolność w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce gwarantuje Konstytucja. Jednak również z Konstytucji dowiadujemy się, że w pewnych, szczególnych przypadkach, państwo może w tę sferę wolności wkroczyć. Ustawowymi regulacjami dozwolona jest reglamentacja działalności gospodarczej. Może przybierać ona różne formy. Jednymi z nich są koncesje i zezwolenia.

Wolność gospodarcza i jej reglamentacja w Konstytucji

Art.20 Konstytucji gwarantuje wolność działalności gospodarczej w Polsce. Stanowi on, że społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.

Z kolei art. 22 zezwala na wprowadzanie ograniczeń w szczególnych przypadkach. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne jedynie z uwagi na ważny interes publiczny.

Ważny interes publiczny to np. ochrona życia i zdrowia, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, a więc szeroko rozumiany interes publiczny. Państwo może więc w pewnych przypadkach reglamentować działalność gospodarczą.

Ustawa Prawo przedsiębiorców określa zasady reglamentowania działalności gospodarczej

Prawo przedsiębiorców stanowi, że reglamentacja działalności gospodarczej może przybierać różne formy. Może to być konieczność uzyskania:

  • koncesji
  • zezwolenia
  • albo wpisu do rejestru działalności regulowanej

A więc do wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinach, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny, potrzebne jest uzyskania koncesji, zezwolenia lub zarejestrowania tej działalności, jako regulowanej.

Koncesja i zezwolenie czym się różnią?

Koncesja, jej cechy i przykłady

Koncesja jest najbardziej rygorystyczną formą reglamentacji działalności gospodarczej. Może o nią starać się każdy przedsiębiorca, który złoży wniosek. Koncesja udzielana jest na określony czas.

We wniosku przedsiębiorcy o udzielenie lub zmianę koncesji powinny znaleźć się takie dane jak:

  • firma (siedziba, adres)
  • adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej
  • numer w rejestrze przedsiębiorców albo w ewidencji i NIP
  • rodzaj i zakres wykonywania działalności gospodarczej (dotycząca koncesji)
  • informacje, dokumenty określone w odrębnych przepisach, które określają działalność gospodarczą, która koncesji wymaga

Prawo przedsiębiorców określa, że udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana, zawieszenie i cofnięcie koncesji albo ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji następuje w drodze decyzji ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Organ koncesyjny zamieszcza w BIP (na stronie podmiotowej urzędu obsługującego organ), szczegółową informację o wszelkich warunkach uzyskania koncesji.

Przykłady wykonywania działalności gospodarczej, wymagającej koncesji

Co może być przedmiotem działalności gospodarczej, która wymaga koncesji?

  • prowadzenie kasyna gry (organ koncesyjny – minister właściwy do spraw finansów)
  • ochrona osób i mienia (organ koncesyjny – minister spraw wewnętrznych i administracji)
  • przewozy lotnicze (organ koncesyjny – prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego)

Odmowa udzielenia koncesji

Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji albo ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji w przypadku niespełnienia warunków udzielenia koncesji, ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli.

Także jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozprawy albo przetargu udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom.

Również w przypadku gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, jeżeli jest to w interesie publicznym oraz w przypadkach określonych w odrębnych przepisach niż Prawo przedsiębiorców.

Kontrola a koncesja

Organ koncesyjny jest uprawniony do kontroli działalności gospodarczej w zakresie:

  • zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją
  • przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej
  • obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli

Należy dodać, że osoby upoważnione przez organ koncesyjny do wykonywania kontroli są uprawnione w szczególności do wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją (w dniach i w godzinach, w których ta działalność jest lub powinna być wykonywana) oraz żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień (okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli).

W przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli uchybień, organ koncesyjny może wezwać przedsiębiorcę do ich usunięcia w wyznaczonym terminie.

Promesa koncesji

W sytuacji, gdy przedsiębiorca chce rozpocząć działalność gospodarczą wymagającą koncesji, może zanim ją uzyska, starać się o promesę, a więc przyrzeczenie wydania koncesji.

Promesa ma okres ważności (nie krótszy niż 6 miesięcy). W tym czasie organ koncesyjny nie może odmówić udzielenia koncesji, chyba że:

  • zmieniły się dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy
  • wszystkie warunki określone w promesie, nie zostały spełnione
  • nie zostały spełnione warunki wykonywania działalności gospodarczej, która jest objęta koncesją
  • lub w przypadku, gdy decyzja taka ma uzasadnienie np. ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa obywateli albo państwa

Zezwolenie jako forma reglamentacji działalności gospodarczej

Niektóre formy działalności gospodarczej wymagają zezwolenia. Organ zezwalający udziela przedsiębiorcy zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej, który spełnia wymagane prawem warunki uzyskania tego zezwolenia.

Zezwolenie może być udzielone po tym, kiedy zostanie sprawdzone to, że dany przedsiębiorca posiada warunki organizacyjne bądź techniczne, do wykonywania tej działalności gospodarczej.

Warto zaznaczyć, że zezwolenie jest wydawane w trybie postępowania administracyjnego, jest ono decyzją administracyjną. Mogą się w nim znaleźć, również warunki specjalne.

Przykłady działalności gospodarczej, wymagającej zezwolenia

  • detaliczna sprzedaż alkoholu (organ zezwalający – wójt, burmistrz lub prezydent miasta)
  • prowadzenie apteki ogólnodostępnej (organ zezwalający- Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny)
  • przetwarzanie odpadów (organ zezwalający – marszałek województwa, starosta lub regionalny dyrektor ochrony środowiska)

Warto pamiętać, że jeżeli spełnia się wszelkie wymagania do wykonywania określonej działalności wymagającej zezwolenia, to organ zezwalający, ma obowiązek udzielić zezwolenia.

Należy też podkreślić, że koncesja, zezwolenie albo wpis do rejestru działalności regulowanej uprawniają do wykonywania działalności gospodarczej na terenie całego kraju i przez czas nieokreślony, chyba że odrębne przepisy niż ustawa Prawo przedsiębiorców, stanowią inaczej.

Polecane

Najnowsze