Stan faktyczny
Aby wystarczająco zrozumieć argumentacje Sądu Najwyższego wyrażoną w orzeczeniu II CK 423/04 należy nakreślić stan faktyczny sprawy. Sąd Okręgowy w Ł. rozpoznawał sprawę z powództwa K. Fabryki Fortepianów i Pianin „C.”, spółki z o.o. w K. przeciwko Witholdowi M., prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą „P.” z siedzibą w H. Wyrokiem z dnia 2 września 2002 r. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 59.596,09 euro, natomiast w pozostałej części oddalił powództwo. Pozwany wniósł apelację, która przez Sąd Apelacyjny w Ł. została oddalona. Sąd Apelacyjny ustalił, że strony były związane umową o współpracy z dnia 31 stycznia 1995 r., w której powódka zobowiązała się do wyprodukowania – a pozwany do zakupu – pianin zgodnie z ustalonym harmonogramem. Już na etapie rozpoznawania sprawy przez Sąd Apelacyjny wynikła nieścisłość co do rozumienia rodzaju zawartej przez strony umowy. Pozwany uznał, że była to umowa sprzedaży, zaś SA wskazał, że zgodnie z art. 605 k.c. jest to umowa dostawy. Sąd argumentował swoje stanowisko, że za kwalifikacją umowy jako umowy dostawy przemawia okoliczność, że umowa dotyczyła dłuższego okresu czasu i przewidywała przez cały ten czas produkcję pianin na zamówienie pozwanego oraz ich periodyczne dostarczanie, co jest jedną z cech dostawy odróżniającą ją od umowy sprzedaży. Powódka w pozwie domagała się zapłaty reszty ceny wynikającej z faktur. Pozwany zaś poniósł zarzut przedawnienia na podstawie art. 544 k.c. w związku z art. 612 k.c. Sąd Apelacyjny nie uwzględnił tego zarzutu wskazując, że do umowy dostawy powinien mieć zastosowanie art. 118 k.c. o trzyletnim terminie przedawnienia. Pozwany wniósł kasację, w której wskazał na naruszenie art. 65 § 2, art. 118 i 612 k.c. przez przyjęcie, że umowa łącząca go z powódką była umową dostawy, art. 554 k.c. przez nieuwzględnienie zarzutu przedawnienia.
Uzasadnienie prawne.
Sąd Apelacyjny nie uznał argumentacji pozwanego dotyczącej zastosowania terminu przedawnienia uwzględnionego w art. 544 k.c. w związku z odesłaniem wskazanym w art. 612 k. c. Art. 544 k.c. stanowi, że którym roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch. Sąd Najwyższy zaś nie podzielił stanowiska Sądu Apelacyjnego i wskazał, że art. 612 k.c. reguluje odesłanie do przepisów o sprzedaży w zakresie praw i obowiązków stron umowy dostawy, które nie są uregulowane w ramach tytułu dotyczącego omawianej umowy. Sąd Najwyższy trafnie zauważył, że podstawą rozstrzygnięcia tego problemu jest wskazanie zakresu przedmiotowego art. 612 k.c. Wobec tego uznał, że „pojęcie praw i obowiązków składających się na treść stosunku zobowiązaniowego jest pojęciem szerokim, obejmującym zarówno wierzytelność, jak i dług”, a co za tym idzie również stosowanie dwuletniego terminu przedawnienia wskazanego w art. 544 k.c. znajduje zastosowanie w przypadku umowy dostawy. Bowiem regulacja terminu przedawnienia dotyczy bezpośrednio praw i obowiązków stron stosunku zobowiązaniowego. Warto wskazać również, że w doktrynie panuje zgodny pogląd, że art. 544 k.c. stosuje się do zawartej umowy sprzedaży na podstawie odesłania zawartego w art. 612 k.c. Sąd Najwyższy zajmował się podobną sprawą, (w wyroku z dnia 6 maja 1907 r., I CKN 94/97) wskazał, w świetle art. 554 k.c. w związku z art. 612 k.c. termin przedawnienia roszczeń dostawcy wynosi dwa lata. Wyrażony w powołanym orzeczeniu pogląd nie został poparty bliższą argumentacją. Co pozwala wyciągnąć wniosek, że w opinii składu SN kwestia ta nie budziła wątpliwości.
Podsumowanie
Wobec powyższych twierdzeń, należy jednoznacznie uznać, że art. 544 k.c. ma zastosowanie do umowy dostawy na podstawie odesłania zawartego w art. 612 k.c.
Konstrukcja ta została zastosowana ze względu na podobieństwo zachodzące między umową dostawy a umową sprzedaży. Dlatego rozwiązanie zasługuje na pełną aprobatę.
