Wzorzec umowny
Pojęciem wzorca umownego określa się wszystkie jednostronnie przygotowane klauzule umowne, bez względu na ich nazwę, których moment powstania poprzedza zawarcie konkretnej umowy do nich się odnoszącej. Bardzo istotnym jest fakt, iż wzorce umowne mogą występować w obrocie pod różnymi nazwami. Wskazał na to sam ustawodawca, który określając w art. 384 § 1 k.c. ogólne warunki związania wzorcem, stwierdził jednocześnie, iż wzorzec umowny może występować w szczególności pod pojęciem ogólnych warunków umowy, wzoru umowy czy też regulaminu.
Wyłączenie z umowy sprzecznych postanowień wzorców
Zgodnie z art. 3854 § 1 k.c. umowa między przedsiębiorcami stosującymi różne wzorce umów nie obejmuje postanowień wzorców, które są ze sobą sprzeczne. Ustawodawca wprowadzając przepis ten do regulacji Kodeksu cywilnego stanął na stanowisku, iż w przypadku prawidłowej inkorporacji przez obie profesjonalne strony stosunku prawnego do umowy swoich wzorców umownych, ich postanowienie są co do zasady wiążące. Swoistym wyjątkiem jest sytuacja, gdy poszczególne postanowienia wzorców są ze sobą sprzeczne. W takim wypadku, same wzorce nadal wiążą strony, ale z wyłączeniem tych właśnie postanowień, w których miejsce zazwyczaj wchodzą odpowiednie przepisy prawne. W tym miejscu należy zauważyć, iż sprzeczność postanowień wzorców umownych zachodzi w sytuacji, gdy łączne ich stosowanie jest niemożliwe lub przynajmniej mocno utrudnione.
Brak zgody na zawarcie umowy w przypadku sprzeczności wzorców
W myśl art. 3854 § 2 k.c. umowa w profesjonalnym obrocie nie jest zawarta, gdy po otrzymaniu oferty oblat niezwłocznie zawiadomi oferenta, że nie zamierza zawierać umowy, ze względu na sprzeczność postanowień wzorców, skutkującą zgodnie z art. 3854 § 1 k.c. wyłączeniem ich z treści umowy.
Bibliografia:
1. Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.
2. Skory M., Klauzule abuzywne w polskim prawie ochrony konsumenta, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Zakamycze 2005.
