Odpowiedź na apelację stanowi pismo procesowe, w którym strona może podjąć obronę poprzez:
a) ustosunkowanie się do zarzutów podniesionych w apelacji,
b) przytoczenie własnych zarzutów,
c) złożenie własnych wniosków (np. o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego).
Charakter odpowiedzi:
Zgodnie z art. 372 kpc. strona może w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia apelacji wnieść odpowiedź. Powyższe oznacza, iż wniesienie odpowiedzi na apelację ma charakter fakultatywny – stanowi uprawnienie strony procesowej. Warto jednak w tym miejscu zasygnalizować, iż strona może także podnieść wszystkie zarzuty na rozprawie apelacyjnej.
Sąd właściwy do złożenia odpowiedzi:
Z treści art. 372 kpc. wynika jednoznacznie, iż odpowiedź na apelację należy wnieść bezpośrednio do sądu drugiej instancji. W sytuacji, gdy odpowiedź została skierowana omyłkowo do sądu I instancji, sąd ten powinien przesłać ją do sądu II instancji.
Termin:
Odpowiedź na apelację może zostać złożona w terminie dwutygodniowym, który należy liczyć od dnia doręczenia stronie apelacji. Wskazany termin ma charakter ustawowy, co oznacza, iż nie podlega przedłużeniu ani skróceniu przez sąd. W doktrynie prawa cywilnego procesowego, wskazuje się także, iż nie jest możliwe przywrócenie terminu do wniesienia odpowiedzi na apelację ponieważ niewniesienie w tym terminie odpowiedzi na apelację nie pociąga za sobą ujemnych skutków procesowych. W sytuacji terminowego wniesienia odpowiedzi na apelację, sąd II instancji doręcza odpis odpowiedzi stronie składającej apelację od wyroku.
Skutki uchybienia terminowi:
Kodeks postępowania cywilnego nie określa wprost skutków przekroczenia terminu do wniesienia odpowiedzi na apelację (np. w postaci odrzucenia spóźnionej odpowiedzi). W piśmiennictwie dosyć powszechnie przyjmuje się natomiast, iż odpowiedź na apelację wniesiona po terminie jest bezskuteczna. W takim przypadku sąd powinien wniesioną odpowiedź na apelację dołączyć do akt sprawy, bez doręczania jej odpisu stronie przeciwnej.
Opłata:
Opłaty od odpowiedzi na apelację, nie przewiduje żaden przepis ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W związku z czym należy stwierdzić, iż odpowiedź na apelację nie podlega opłacie sądowej.
Warunki formalne:
Odpowiedź na apelację jest pismem procesowym, w związku z czym zgodnie z art. 126 kpc. powinna m.in. zawierać:
a) oznaczenie sądu, do którego jest skierowana,
b) imię i nazwisko lub nazwę stron,
c) podpis,
d) wymienienie załączników.
Treść:
Kodeks postępowania cywilnego nie określa obowiązkowej treści odpowiedzi na apelację. Przede wszystkim w odpowiedzi na apelację strona może podjąć merytoryczną polemikę z twierdzeniami, argumentami i zarzutami zawartymi w apelacji. W odpowiedzi na apelację, strona może w szczególności przedstawić wniosek w przedmiocie:
a) oddalenie apelacji,
b) odrzucenie apelacji,
c) przyznanie jej kosztów postępowania apelacyjnego,
d) zwolnienie od kosztów sądowych
e) ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu, gdy zachodzą odpowiednie przesłanki.
Warto także zauważyć, iż w odpowiedzi na apelację strona przeciwna może powołać nowe fakty i dowody, na które nie mogła się powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Należy jednak pamiętać, iż zgodnie z art. 381 kpc. sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba, że potrzeba powołania nie na nie wyniknęła później.