Niniejszy artykuł stanowi kontynuację artykułu zatytułowanego „Regulamin sklepu internetowego – klauzule zakazane cz. 1”.
Kolejny artykuł ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (w skrócie SprzedKonsU, Dz.U. z 2002r. Nr 141, poz. 1176, ze zm.) stanowi, iż kupujący traci uprawnienia przewidziane w art. 8 (opisane w poprzedniej części artykułu prawo do wymiany lub naprawy, a także obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy), jeżeli przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie zawiadomienia przed jego upływem. Nie można zatem wymagać od potencjalnego klienta, żeby zawiadomienie o wadach nastąpiło w krótszym niż dwumiesięczny terminie, albo zastrzec, że powinno ono wpłynąć najpóźniej z upływem tego terminu – zwrot „wysłanie zawiadomienia” oznacza wszak, że wchodzi w tym wypadku data stempla pocztowego, nie data otrzymania go przez odbiorcę.
Przykładowe klauzule zakazane:
„Kupujący zobowiązany jest do niezwłocznego, pisemnego zawiadomienia Sprzedawcy o wystąpieniu wady w przedmiocie umowy.” (nr wpisu 967; data wpisu 3.01.2007)
„Reklamacje wad ukrytych muszą być składane pisemnie w siedzibie firmy w ciągu 10 dni od daty odbioru towaru (…).Późniejsze reklamacje nie będą uznane i nie będą uwzględnianie roszczenia gwarancyjne.” (nr wpisu 138; data wpisu 11.10.2004)
Na potwierdzenie tezy, że wszelkie postanowienia niezgodne z literą omawianej ustawy są „klauzulami zakazanymi” wskazuje treść art. 11 SprzedKonsU: „Uprawnień unormowanych w niniejszej ustawie nie można wyłączyć ani ograniczyć w drodze umowy zawartej przed zawiadomieniem sprzedawcy o niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. W szczególności nie można tego dokonać przez oświadczenie kupującego, że wie o wszelkich niezgodnościach towaru z umową (…)”. Przepisów tych nie można również obejść wybierając prawo obce jako właściwe dla danego stosunku prawnego.
Przykład:
„Wszelkie spory mogące wyniknąć z tytułu realizacji umowy będą rozstrzygane polubownie, a w razie nie dojścia do porozumienia rozstrzygane przez wydziały cywilne sądu rejonowego właściwego dla miejsca siedziby Biura.” (nr wpisu 92; data wpisu 20.08.2004)
„Nabywca potwierdza, że otrzymał w/w pojazd kompletny i sprawny technicznie, bez wad a w szczególności sprawdził wraz ze sprzedawcą sprawność wszystkich podzespołów mających wpływ na bezpieczeństwo pojazdu (…)” (nr wpisu 939; data wpisu 9.11.2006)
Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej reguluje także zagadnienia dotyczące gwarancji. W myśl art. 13 SprzedKonsU, za udzielenie gwarancji kupującemu nie może być pobierana żadna opłata, a gwarancja na sprzedany towar konsumpcyjny nie może wyłączać, ograniczać ani zawieszać uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową.
Przykład:
„Poza roszczeniami wynikającymi z pkt 2, 3 i 7 umowy stronom nie przysługują żadne roszczenia” (nr wpisu 632; data wpisu 0.04.2006)
Przykłady praktyk zakazanych znajdziemy również w ustawie z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Przykładowo, zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej (art. 10 ust. 1 u.ś.u.d.e.).
Przykład:
„Zainteresowany wyraża zgodę na to, by pośrednik oraz osoby trzecie przesłały mu komunikaty handlowe oraz oferty drogą elektroniczną” (nr wpisu 1762; data wpisu 20.11.2009)
Na klauzule zakazane wskazuje także sam Kodeks cywilny. Pewne zapisy, odnoszące się m.in. do wzorców umów (a regulamin sklepu internetowego jest właśnie takim „wzorcem umowy” w rozumieniu art. 384 KC) zostały wprost nazwane „niedozwolonymi postanowieniami umowy” (tzw. klauzule abuzywne, art. 3851 KC). Niedozwolonymi postanowieniami umowy są takie postanowienia umowy zawieranej z konsumentem, które nie zostały z nim uzgodnione indywidualnie, a kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to jednak postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Takie postanowienia nie wiążą konsumenta. W art. 3852 KC zawarty został katalog 23 przykładowych klauzul abuzywnych. W razie wątpliwości uważa się, że zawarte w nim postanowienia są postanowieniami niedozwolonymi. Ten właśnie katalog jest sukcesywnie uzupełniany w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez UOKiK, gdyż wszelkie opisane w niniejszym artykule klauzule zakazane są w istocie klauzulami abuzywnymi w rozumieniu Kodeksu cywilnego.
Konstruując regulamin sklepu internetowego warto nie tylko zajrzeć do wyżej wymienionych ustaw, ale może i nawet zastanowić się nad konsultacją prawną, gdyż istnieje wiele innych przepisów nakładających różne obowiązki na osoby świadczące usługi różnego rodzaju. W każdym przypadku, gdy nie jesteśmy pewni, czy dany zapis będzie zgodny z prawem, warto kierować się zasadą, że choć czasem przestrzeganie prawa kosztuje nas więcej czasu i wysiłku, zaoszczędzimy go, unikając kosztownych pozwów sądowych o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone lub innych, kierowanych ze strony podmiotów dochodzących swoich roszczeń.
Niniejszy artykuł jest jedynie wyrazem wiedzy i poglądów autora. Autor nie daje gwarancji pełnej zgodności z prawdą przedstawionych w powyższym artykule informacji i nie ponosi odpowiedzialności za szkody, jakie mogą powstać w wyniku zastosowania się do wskazówek w nim zawartych.