Wytworzenie rzeczy ruchomej z cudzych materiałów

Wytworzenie rzeczy ruchomej z cudzych materiałów

Wytworzenie rzeczy ruchomej z cudzych materiałów, gdy wartość nakładu pracy jest większa od wartości materiałów

W przypadku gdy wytworzenie rzeczy ruchomej z cudzych materiałów nastąpiło w taki sposób, że wartość nakładu pracy była większa od wartości materiałów, to w myśl art. 192 § 1 k.c. właścicielem tej rzeczy staje się jej wytwórca (o ile działał w dobrej wierze). Regulacja ta, nie wprowadza żadnego szczególnego wymiaru różnicy pomiędzy wartością nakładu pracy a wartością materiałów (tak jak ma to miejsce choćby w art. 231 § 1 i 2 k.c.). Wystarczy więc, aby pomiędzy tymi dwoma kwotami, zaistniałą zwykła rozbieżność (oceniana jest ona według cen obowiązujących w chwili powstania rzeczy).

Wytworzenie rzeczy ruchomej z cudzych materiałów, gdy wartość materiałów jest większa od wartości nakładu pracy

W myśl jednego z przepisów art. 192 § 2 k.c., jeżeli wytworzenie rzeczy ruchomej z cudzych materiałów nastąpiło w taki sposób, że wartość materiałów jest większa od wartości nakładu pracy, to właścicielem tej rzeczy staje się właściciel materiałów. Tak jak w art. 192 § 1 k.c., tak też w tym przypadku, ustawodawca nie wymaga szczególnego typu dysproporcji pomiędzy dwoma rozważanymi wartościami.

Wytworzenie w złej wierze rzeczy ruchomej z cudzych materiałów

Trzecią z regulacji zawartych w art. 192 k.c. jest regulacja skutków wytworzenia w złej wierze rzeczy ruchomej z cudzych materiałów. Choć zła wiara w tym przypadku wyłącza zastosowanie dwóch powyżej przedstawionych przepisów, to jej skutki są równoważne ze skutkami wytworzenia rzeczy ruchomej z cudzych materiałów gdy wartość materiałów jest większa od wartości nakładu pracy. Zgodnie bowiem z art. 192 § 2 k.c., jeżeli przetworzenie rzeczy było dokonane w złej wierze, to rzecz wytworzona staje się własnością właściciela materiałów. Przy czym należy pamiętać, iż zła wiara wytwórcy oznacza nie tylko sytuację, w której wie on, że nie jest właścicielem użytych materiałów, ale także sytuację, gdy wytwórca nie wie o tym, choć przy zachowaniu należytej staranności powinien.

Rozliczenie pomiędzy wytwórcą a właścicielem materiałów

Artykuł 194 k.c. stanowi wyraźnie, iż przepisy art. 192 k.c. nie uchybiają przepisom o obowiązku naprawienia szkody ani przepisom o bezpodstawnym wzbogaceniu. Oznacza to, że odpowiedzialność odszkodowawcza związana z przetworzeniem rzeczy rozpatrywana będzie w trybie przepisów o czynach niedozwolonych (art. 415 k.c.) oraz, że zubożony (zależnie od sytuacji: wytwórca lub właściciel materiałów) będzie uprawniony do dochodzenia zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 i n. k.c.). Nie można więc powiedzieć, że art. 192 k.c. kompleksowo reguluje sytuację i rozliczenia pomiędzy wytwórcą nowej rzeczy ruchomej a właścicielem materiałów w niej użytych.

 

Bibliografia:

1. Gniewek E. [red.], Kodeks cywilny. Komentarz., Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011.

2. Gniewek E. [red.], Kodeks cywilny. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe., Zakamycze 2001.

3. Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.

4. Rudnicki S., Rudnicki G., Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga druga. Prawo własności i inne prawa rzeczowe., Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009.

Polecane

Najnowsze