Zawieranie umów poza lokalem przedsiębiorstwa

Zawieranie umów poza lokalem przedsiębiorstwa

Podstawą prawną jest ustawa z 2.03.2000 o ochronie niektórych praw konsumenckich oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. 2000 nr 22 poz. 271), będące implementacją dyrektywy unijnej dotyczącej ochrony konsumentów w odniesieniu do umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa (85/577/EWG z dnia 20.12.1985) oraz niektóre przepisy Kodeksu Cywilnego. Celem regulacji jest przede wszystkim ochrona prywatności konsumenta przed wszelkimi przejawami agresywnego lub bezwzględnego sposobów składania ofert, zapobieganie negatywnym skutkom będących następstwem wykorzystywania przez przedsiębiorców elementu zaskoczenia jako metody wywierania nacisku na potencjalnym kliencie oraz umożliwienie zidentyfikowania nieuczciwego przedsiębiorcy w przypadku zawarcia umowy poza lokalem przedsiębiorstwa.

Ustawa definiuje lokal przedsiębiorstwa jako miejsce, którego przeznaczeniem jest obsługa publiczności oznaczony w sposób zgodny z przepisami o działalności gospodarczej (art. 1 ust. 2 OchrKonsU). Prawo przewiduje też możliwość zawarcia umowy będącej efektem zbierania ofert konsumentów w sposób zorganizowany przez przedsiębiorcę lub osobę, która działa w imieniu przedsiębiorcy w ramach wizyty składanej np. w miejscu pracy potencjalnego konsumenta (art. 1 § 3 OchrKonsU). Taka forma jest w świetle obecnych przepisów również określana jako zawarcie umowy poza lokalem przedsiębiorstwa.

Istnieje jednak szereg wyłączeń, do których nie stosuje się przepisów o umowach zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, mimo specyfiki zawieranej umowy (art. 5 OchrKonsU). Katalog wyłączeń obejmuje w tym przypadku umowy:

mające charakter ciągły albo okresowy, a zawierane w oparciu o reklamy bądź ogłoszenia skierowane do poszczególnych grup odbiorców. Istotną rolę odgrywa w tym przypadku możliwość zapoznania się klienta z treścią oferty lub uzyskanie rzetelnej informacji,

dotyczące sprzedaży artykułów spożywczych, które sprzedawca dostarcza okresowo do miejsca zamieszkania klienta lub innego miejsca wskazanego przed klienta,

dotyczące drobnych spraw bieżących związanych z życiem codziennym, jeśli wartość przedmiotu umowy nie przekracza 10 euro,

o prace budowlane,

dotyczące nieruchomości (wyłączając jednak usługi remontowe),

dotyczące ubezpieczeń, członkostwa w OFE oraz reasekuracji,

dotyczące wszelkich papierów wartościowych oraz jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych i inwestycyjnych tzw. usługi inwestycyjne.

Przepisy regulują również sposób zawierania umowy poza lokalem przedsiębiorstwa. Ich celem jest przede wszystkim ochrona interesu konsumenta jako „słabszej” strony poprzez nałożenie na przedsiębiorcę szeregu obowiązków mających na celu rzetelne poinformowanie konsumenta. Jeden z najważniejszych to obowiązek okazania konsumentowi dokumentu potwierdzającego prowadzenie przedsiębiorstwa oraz dokumentu pozwalającego na ustalenie tożsamości (art. 1 ust. 1 OchrKonsU). Reprezentant zobowiązany jest także do okazania umocowania. Konsument powinien być również poinformowany na piśmie o warunkach odstąpienia i terminie oraz otrzymać wzór oświadczenia o odstąpieniu zawierający imię i nazwisko konsumenta (lub nazwy firmy) oraz adresem zamieszkania (lub adresem siedziby firmy). Przedsiębiorca lub reprezentant działający w jego imieniu może z kolei żądać od konsumenta pisemnego potwierdzenia okazania wyżej wymienionych dokumentów (art. 3 ust. 1 i 2 OchrKonsU).

Zawarcie umowy pociąga za sobą obowiązek pisemnego jej potwierdzenia, w którym powinna być oznaczona data zawarcia umowy, rodzaj i przedmiot świadczenia oraz cena. Konsument ma prawo odstąpić od umowy nawet nie podając przyczyn tejże decyzji. Ustawa o ochronie konsumenta stanowi, iż konsumentowi przysługuje prawo odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni od dnia zawarcia umowy, chyba że konsument nie został poinformowany na piśmie o przysługującym mu prawie (art. 2 ust 1 i 2 OchrKonsU). W takim przypadku termin 10 dni biegnie od dnia uzyskania przez konsumenta informacji o prawie odstąpienia. Istnieje możliwość ukształtowania możliwości odstąpienia od umowy w sposób bardziej korzystny dla klienta niż przewidują to przepisy (art. 17 OchrKonsU). W przypadku skorzystania przez konsumenta z prawa odstąpienia, umowa zostaje uznana za niezawartą, co pociąga za sobą zwolnienie zarówno konsumenta, jak i przedsiębiorcę (art. 4 OchrKonsU).

Polecane

Najnowsze