Akty nieobjęte drogą postępowania administracyjnego
Definicję aktów nieobjętych drogą postępowania administracyjnego najlepiej jest stworzyć w sposób negatywny, to jest poprzez uznanie za takowe, aktów innych niż decyzje i postanowienia (także bezczynność). Ustawodawca statuując dopuszczalność ich zaskarżenia dzieli je na dwie podgrupy: na akty określone w art. 3 § 2 pkt 4 i 4 a p.p.s.a.; oraz na inne akty.
Przesłanka dopuszczalności zaskarżenia aktów określonych w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a p.p.s.a.
Zgodnie z art. 52 § 3 p.p.s.a. jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi, skargę na akty lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a, można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu – w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności – do usunięcia naruszenia prawa. Do aktów lub czynności o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a p.p.s.a. zalicza się, według brzmienia tego przepisu inne niż decyzje administracyjne i postanowienia wydane w toku postępowania administracyjnego, egzekucyjnego lub zabezpieczającego akty, które dotyczą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa (pkt 4) oraz pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach (pkt 4a).
Przesłanka dopuszczalności zaskarżenia innych aktów nieobjętych postępowaniem administracyjnym
W myśl art. 52 § 4 p.p.s.a. w przypadku innych aktów, jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi i nie stanowi inaczej, należy również przed wniesieniem skargi do sądu wezwać na piśmie właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa. Termin, o którym mowa w § 3, nie ma zastosowania. W powyższego przepisu wynika, iż tak jak w przypadku aktów lub czynności wymienionych w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a p.p.s.a., tak też i tu podmiot skarżący ma obowiązek uprzedniego wezwania odpowiedniego organu do usunięcia naruszenia prawa. Jedyny wyjątek wynika tu z braku obowiązywania 14 dniowego terminu o którym mowa w art. 52 § 3 p.p.s.a.
Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa a wniesienie skargi do sądu administracyjnego przez prokuratora lub Rzecznika Praw Obywatelskich
Zgodnie ze stanowiskiem doktryny prokuratora oraz Rzecznika Praw Obywatelskich nie wiąże przesłanka dopuszczalności skargi na akty niewydane w postępowaniu administracyjnym, którą jest obowiązek wezwania odpowiedniego organu do usunięcia naruszenia prawa.
Bibliografia:
1. Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009.
2. Woś T. [red.], Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz., Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2007.
