Rynek właściwy

Rynek właściwy

Rynek właściwy jest pojęciem węższym od pojęcia rynku w znaczeniu ekonomicznym, ponieważ w przypadku rynku właściwego występują dwa ograniczenia ustanowione przez ustawodawcę. Ograniczeniami w formie kryteriów pozwalających określenie granicy rynku są: substytutowość towarów, która jest wyznaczona w oparciu o różne ich właściwości oraz granice terytorialne.Orzecznictwo (także w przypadku ETS) przyjmuje wąskie rozumienie rynku właściwego, odnosząc się przy jego definiowaniu podmiotowym do wszystkich wyrobów jednego rodzaju, które mając dane właściwości:odróżniają się od inny towarów nie istnieje możliwość dowolnej ich zamiany albo taka możliwość jest ekonomicznie nieuzasadniona.

Wyznaczenie rynku spełnia zatem następujące role:

– zidentyfikowanie konkurentów przedsiębiorcy

–  wskazanie jaką na danym rynku przedsiębiorca posiada pozycję, jako wyznacznik siły rynkowej.

Natomiast określenie siły rynkowej ( określony udział w rynku ) pozwala wskazać, czy wobec danego przedsiębiorcy możliwe jest stosowanie rygorystycznego reżimu prawnego.

Rynek właściwy produktowo – podstawą wyróżnienia tej kategorii rynku jest wzajemna substytucyjność- (wymienność) danych towarów z punktu widzenia nabywcy, którego potrzeby dobra te mają zaspokajać. Należy mieć wzgląd na takie czynniki jak przeznaczenie towaru, cena, właściwość, w tym jakość. Tym samym, towary jednego rodzaju odróżniają się ze względu na właściwość, cenę, przeznaczenie, funkcje użytkowe, w sposób nie pozwalający na dowolną zamianę towarów danego rodzaju z towarami innego rodzaju. Do określenia substytucyjności służy koncepcja krzyżowej elastyczności cenowej popytu. Polega ona na zbadaniu wzrostu cen określonego towaru na popyt towarów substytucyjnych. Jeżeli nieznaczne wzrosty ceny jednego towaru przekładają się na wzrost popytu innych towarów jest to rynek asortymentowy (produktowy) właściwy. Tą koncepcję należy odróżnić od  prostej elastyczności cenowa popytu. Polega ona na zmianie popytu na dany towar w wyniku zmiany ceny danego towaru. Nie służy ona jednak badaniu substytucyjności poszczególnych towarów. Najważniejszym kryterium pozwalającym na określenie danego rynku jako rynku właściwego produktowo jest kryterium przeznaczenia danych towarów. Wówczas konsumenci traktują dane towary jako towary wymienialne, wtedy jest to rynek właściwy. Tym samym , decydujące znaczenie ma krytemu subiektywne w postaci preferencji odbiorców. Kolejnym kryterium pozwalającym na wskazanie rynku właściwego produktowo jest cena, która pozwala na wyróżnienie jedynie w przypadku gdy produkty nie różnią się znacząco co do przeznaczenia lub właściwości. 

Można wyróżnić rynki właściwe : 

– rynek kolportażu prawy oraz rynek produktów pozaprasowych

– rynek kabli energetycznych oraz rynek kabli telekomunikacyjnych

– rynek gazu ziemnego oraz rynek propanu technicznego

 Rynek właściwy geograficznie – wyznaczony jest granicami geograficznymi na przestrzeni którego panuje homogeniczne, tożsame lub podobne warunki konkurencji na ustalonym rynku produktowym. Za rynek właściwy geograficznie należy uznać obszar stanowiący podstawowy obszar zbytu danego przedsiębiorcy. Także zgodnie z prawem wspólnotowym konieczne jest uwzględnienie zbliżonych warunków konkurencji na danym terenie.Wyróżnienie rynku właściwego geograficznie następuje na podstawie

– barier dostępu do rynku

– zwyczajów konsumentów

– zróżnicowaniu cen towarów występujących na różnych obszarach

 – koszty transportu

 Tym samym , za rynek właściwy można uznać ten obszar na którym polski konsument może zakupić określony towar za zbliżoną cenę, a na obszarach tych zaopatrzenie jest możliwie, wówczas rynek właściwy geograficznie obejmować może także dane terytorium poza RP.W rezultacie najważniejsze będzie czy dla odbiorców różni producenci stanowić będą alternatywne źródło zaopatrzenia. Jest także istotne czy nabywcy mogą po niskich kosztach przestawić się na innego producenta produkującego towar tego samego rodzaju w innym miejscu.Rynkiem właściwym geograficznie można zatem uznać zarówno rynek określonego budynku, jak również cały świat.Cechą charakterystyczną rynku właściwego geograficznie jest jego wyznaczenie wcześniejsze w sposób sztuczny poprzez bariery techniczne i prawne, nie zaś ekonomiczne.

W myśl art. 4 pkt.9 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów czytamy że rynek właściwy to rynek towarów które posiadają  przeznaczenie , cenę i właściwości .Analizując znaczenie rynku właściwego według ustawy  możemy przyjąć że  odnosi się  przedmiotowo  do wszystkich wyrobów  czy też usług , obejmuje wszystkie towary,,które służą zaspokojeniu potrzeb nabywców.

Polecane

Najnowsze